سازمان ملل متحد اعلام کرد شمار کشته‌شدگان در سوریه از آغاز اعتراض‌ها در این کشور، به چهار هزار نفر رسیده است. ناوی پیلای مسئول کمیساریای حقوق بشر پنجشنبه در بیانیه‌ای گفت که می‌توان وضعیت سوریه را جنگ داخلی دانست.
در همین حال، اتحادیه عرب نام ۱۷ مقام مسئول سوری را که از سفر به کشورهای عربی ممنوع شده‌اند، اعلام کرد. قرار است اتحادیه عرب تشکیل جلسه دهد تا افزایش تحریم‌های سوریه از جمله متوقف کردن پروازهای رفت و برگشت میان کشورهای عربی و این کشور را بررسی کند.
این تحولات همراه شده است با نخستین دیدار میان مسئولانی از شورای ملی معترضان سوریه و فرماندهانی از گروه نظامیان جدا شده از ارتش این کشور.
تحریم‌های سوریه به دلیل ادامه سرکوب خونین اعتراض‌های در این کشور اعمال می‌شود.
تحریم‌های اتحادیه عرب
خبرگزاری مصری الشرق الاوسط پنجشنبه اول نوامبر گزارش داد که اتحادیه عرب نام ۱۷ مسئول سوری را که از این پس ورود آنها به کشورهای عربی ممنوع است، اعلام کرد. نام ماهر الاسد برادر بشار اسد در میان این شخصیت‌های دیده می‌شود.
ماهر الاسد فرمانده گارد ریاست جمهوری سوریه است که شخصیت دوم در نظام این کشور به شمار می‌آید.
اتحادیه عرب پیشتر عضویت سوریه را در این اتحادیه تعلیق کرده بود و تحریم‌های سخت اقتصادی علیه این کشور اعمال کرده بود. تنها دو کشور لبنان و عراق به تحریم‌های سوریه رای نداده‌اند. تحریم بانک مرکزی سوریه از جمله تحریم‌هایی است که علیه این کشور اعمال شده است. ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه این تحریم‌ها را به «جنگ اقتصادی» علیه سوریه توصیف کرده است.
در لیست افراد مورد تحریم کشورهای عربی، وزرای دفاع و کشور و همچنین مسئولان بلندپایه‌ای در سازمان اطلاعات و افسران عالیرتبه ارتشی دیده می‌شوند. نام رامی مخلوف پسر دایی بشار اسد که ثروتمند‌ترین بازرگان سوری است نیز در لیست افراد مورد تحریم دیده می‌شود.
نام این افراد و همچنین توصیه‌های دیگری برای تحریم‌های بیشتر علیه سوریه توسط کمیته ویژه اتحادیه عرب به ریاست قطر تهیه شده و قرار است به نشست شنبه وزرای امور خارجه عضو این اتحادیه در دوحه ارائه شود.
کمیته ویژه خواستار متوقف کردن پروازهای رفت و برگشت میان کشورهای عربی و سوریه از نیمه ماه دسامبر جاری شده است. این کمیته همچنین توصیه کرده برخی کالا‌ها از جمله حبوبات، دارو، لوازم پزشکی، گاز و برق از تحریم‌ها استثنا شوند تا فشاری بر مردم سوریه وارد نیاید.
اتحادیه عرب پیشتر اعلام کرده بود که این تحریم‌ها به گونه‌ای طراحی شده که نظام حاکم بر سوریه را هدف قرار گیرد و کمترین فشار‌ها بر مردم این کشور وارد آید.
روز چهارشنبه ترکیه همسایه شمالی و بزرگ‌ترین شریک تجاری سوریه معامله بانکی با این کشور را متوقف کرد و حساب‌های حکومت سوریه را در بانک‌های خود بلوکه کرد. آنکارا همچنین اعلام کرده در صورت ادامه پناه بردن آوارگان سوری به خاک ترکیه، آمادگی ایجاد منطقه‌ای امن در خاک سوریه را دارد.
با آغاز عملیات نظامی ارتش و نیروهای امنیتی در مناطق مختلف، هزاران آواره سوری به ترکیه پناه برده‌اند.
از سویی، خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام مسئول در اتحادیه اروپا اعلام کرد که وزرای امور خارجه کشورهای عضو این اتحادیه، برسر افزایش فشار بر حکومت سوریه از راه افزودن ۱۱ سازمان دولتی و ۱۲ شخصیت به لیست تحریم‌ها به توافق رسیده‌اند. بنا بر این گزارش، شرکت ملی نفت سوریه در لیست این دور از تحریم‌ها قرار دارد.
هم‌راستا با این تحولات، کویت از اتباع خود خواست هرچه سریع‌تر خاک سوریه را ترک کنند. به گزارش خبرگزاری دولتی کویت، اداره کنسولگری‌های وزارت امور خارجه کویت در بیانیه‌ای اعلام کرد: «از شهروندان کویتی که قصد عزیمت به سوریه دارند می‌خواهیم در وضعیت کنونی از این اقدام را به تاخیر بندازند و شهروندان کویتی هم که در این کشور حضور دارند می‌خواهیم برای حفظ جان خود هرچه سریع‌تر خاک سوریه را ترک کنند.»
پیشتر آمریکا، عربستان سعودی و امارات عربی متحد از اتباع خود خواسته بودند خاک سوریه را ترک کنند.
دیدار مخالفان غیر نظامی و نظامی نظام اسد
برای نخستین بار از زمان آغاز اعتراض‌ها، مسئولانی از شورای ملی معترضان سوریه با فرماندهانی از ارتش آزاد سوریه در ترکیه دیدار کردند.
شورای ملی سوریه، بخش‌های وسیعی از اپوزیسیون داخل و خارج سوریه را در بر گرفته است. ارتش آزاد سوریه هم گروهی است که جداشدگان از ارتش سوریه آن را تشکیل داده‌اند. این گروه وظیفه خود را حمایت از اعتراض‌های مسالمت آمیز اعلام کرده و در هفته‌های اخیر به شدت و گستردگی عملیات خود علیه نیروهای دولتی افزوده است.
خالد خوجا مسئول کمیسیون روابط خارجی شورای ملی سوریه در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه گفت که دیدار با فرماندهان ارتش آزاد در استان هاتای واقع در جنوب ترکیه برگزار شد. او اظهار داشت بر این مساله توافق شد که «وظیفه ارتش آزاد سوریه حمایت از مردم است نه حمله به نظام.»
بنا بر این گزارش، ریاض الاسعد فرمانده ارتش آزاد سوریه که به ترکیه پناه برده با شش تن از اعضای شورای ملی از جمله برهان غلیون رئیس این شورا دیدار کرده است.
خوجا افزود که الاسعد متعهد شد به گفتمان سیاسی شورای ملی سوریه احترام گذارد.
روزنامه بریتانیایی دیلی تلگراف پیشتر گزارش داده بود مسئولانی از اپوزیسیون سوریه با انقلابیون مسلح لیبی دیدار کرده‌اند. بنا بر این گزارش مشارکت لیبی در عملیات نظامی علیه نظام بشار اسد به بحث گذاشته شد.
نظام معمر قذافی رهبر پیشین لیبی در انقلابی مسلحانه سرنگون شد. انقلابیون لیبی نظام سوریه را متهم به پشتیبانی از نظام معمر قذافی می‌کنند.
دیلی تلگراف افزوده است که دیدار‌ها با حضور مسئولان رسمی ترکیه در شهر استانبول برگزار شده است.
«مشارکت ایران در سرکوب معترضان سوری»
از سوی دیگر، ویلیام هیگ وزیر امور خارجه بریتانیا گفت که حکومت ایران به نظام سوریه در سرکوب اعتراض‌ها یاری می‌رساند.
این درحالی است که علی اکبر صالحی وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی خواستار «حمایت از نظام سوریه در جنگ با تروریسم» شد.
سوریه مهم‌ترین همپیمان جمهوری اسلامی ایران در منطقه به شمار می‌آید. غرب و معترضان سوری بار‌ها جمهوری اسلامی ایران را متهم به کمک به نظام سوریه در سرکوب اعتراض‌ها کرده‌اند.
سازمان همکاری اسلامی شامگاه چهارشنبه در پایان نشست خود از دولت سوریه خواست به سرکوب معرضان پایان دهد و مصوبات اتحادیه عرب را اجرا کند.
اتحادیه عرب طرحی برای پایان دادن به بحران سوریه ارائه داده که نظام این کشور آن را نادیده گرفته است. برپایه این طرح دولت سوریه متعهد شد نیروهای مسلح دولتی را از همه مناطق خارج کند، به سرکوب معترضان پایان دهد و همه دستگیرشدگان حوادث اخیر را آزاد کند.
در مقابل اتحادیه عرب میزبان نشست گفت‌و‌گو میان دولت و اپوزیسون شود.
اتحادیه عرب خواستار اعزام ناظران برای نظارت بر حسن اجرای طرح شده است که دولت سوریه پاسخ روشنی به این درخواست نداده است. اتحادیه عرب اعلام کرده هر‌گاه دولت سوریه با اعزام ناظران موافقت کند این اتحادیه در تحریم‌ها بازنگری خواهد کرد.
ادامه خشونت‌ها
شورای عمومی انقلاب سوریه - از تشکیلات مخالف بشار اسد - در بیانیه‌ای اعلام کرد که دستکم ۲۰ نفر از غیر نظامیان پنجشنبه در این کشور کشته شدند. اکثر این قربانیان از شهر حماه هستند. این شهر پنجشنبه در معرض یورش نیروهای امنیتی و ارتش که توسط خودروهای زرهی پشتیبانی می‌شدند قرار گرفت. به گزارش شبکه خبری الجزیره، از ساعت‌های اولین صبح پنجشنبه، درگیری‌های شدیدی میان نیروهای دولتی و سربازان جدا شده از ارتش سوریه در شهر حماه در گرفت.
در بیانیه شورای عمومی انقلاب سوریه آمده است که ۹ تن در استان حماه، به دست نیروهای امنیتی و ارتش کشته شدند.
این در حالی است که بسیاری از مناطق سوریه به دعوت کمیته‌های محلی هماهنگی اعتراض‌ها، شاهد اعتصاب بود. حماه پنجشنبه به طور کامل در اعتصاب به سر برد. این اعتصاب در اعتراض به ربوده شدن سه زن در شهر حماه توسط نیروهای دولتی صورت گرفت.
در همین راستا، تانک‌های ارتش به شهر تلکلخ در استان حمص یورش بردند. این شهر نیز شاهد جدا شدن دستکم ۲۰ تن از افسران ارتش بود.
شهر جاسم در استان جنوبی درعا هم شهد یورش نیروهای امنیتی و دستگیری بیش از ۱۰۰ نفر از معترضان بود. این یورش با شلیک گسترده آتش به منازل و به آتش کشیدن تعداد زیادی موتور سیکلت همراه شد.
در همین حال، اتحادیه عرب نام ۱۷ مقام مسئول سوری را که از سفر به کشورهای عربی ممنوع شده‌اند، اعلام کرد. قرار است اتحادیه عرب تشکیل جلسه دهد تا افزایش تحریم‌های سوریه از جمله متوقف کردن پروازهای رفت و برگشت میان کشورهای عربی و این کشور را بررسی کند.
این تحولات همراه شده است با نخستین دیدار میان مسئولانی از شورای ملی معترضان سوریه و فرماندهانی از گروه نظامیان جدا شده از ارتش این کشور.
تحریم‌های سوریه به دلیل ادامه سرکوب خونین اعتراض‌های در این کشور اعمال می‌شود.
تحریم‌های اتحادیه عرب
خبرگزاری مصری الشرق الاوسط پنجشنبه اول نوامبر گزارش داد که اتحادیه عرب نام ۱۷ مسئول سوری را که از این پس ورود آنها به کشورهای عربی ممنوع است، اعلام کرد. نام ماهر الاسد برادر بشار اسد در میان این شخصیت‌های دیده می‌شود.
ماهر الاسد فرمانده گارد ریاست جمهوری سوریه است که شخصیت دوم در نظام این کشور به شمار می‌آید.
اتحادیه عرب پیشتر عضویت سوریه را در این اتحادیه تعلیق کرده بود و تحریم‌های سخت اقتصادی علیه این کشور اعمال کرده بود. تنها دو کشور لبنان و عراق به تحریم‌های سوریه رای نداده‌اند. تحریم بانک مرکزی سوریه از جمله تحریم‌هایی است که علیه این کشور اعمال شده است. ولید المعلم وزیر امور خارجه سوریه این تحریم‌ها را به «جنگ اقتصادی» علیه سوریه توصیف کرده است.
در لیست افراد مورد تحریم کشورهای عربی، وزرای دفاع و کشور و همچنین مسئولان بلندپایه‌ای در سازمان اطلاعات و افسران عالیرتبه ارتشی دیده می‌شوند. نام رامی مخلوف پسر دایی بشار اسد که ثروتمند‌ترین بازرگان سوری است نیز در لیست افراد مورد تحریم دیده می‌شود.
نام این افراد و همچنین توصیه‌های دیگری برای تحریم‌های بیشتر علیه سوریه توسط کمیته ویژه اتحادیه عرب به ریاست قطر تهیه شده و قرار است به نشست شنبه وزرای امور خارجه عضو این اتحادیه در دوحه ارائه شود.
کمیته ویژه خواستار متوقف کردن پروازهای رفت و برگشت میان کشورهای عربی و سوریه از نیمه ماه دسامبر جاری شده است. این کمیته همچنین توصیه کرده برخی کالا‌ها از جمله حبوبات، دارو، لوازم پزشکی، گاز و برق از تحریم‌ها استثنا شوند تا فشاری بر مردم سوریه وارد نیاید.
اتحادیه عرب پیشتر اعلام کرده بود که این تحریم‌ها به گونه‌ای طراحی شده که نظام حاکم بر سوریه را هدف قرار گیرد و کمترین فشار‌ها بر مردم این کشور وارد آید.
روز چهارشنبه ترکیه همسایه شمالی و بزرگ‌ترین شریک تجاری سوریه معامله بانکی با این کشور را متوقف کرد و حساب‌های حکومت سوریه را در بانک‌های خود بلوکه کرد. آنکارا همچنین اعلام کرده در صورت ادامه پناه بردن آوارگان سوری به خاک ترکیه، آمادگی ایجاد منطقه‌ای امن در خاک سوریه را دارد.
با آغاز عملیات نظامی ارتش و نیروهای امنیتی در مناطق مختلف، هزاران آواره سوری به ترکیه پناه برده‌اند.
از سویی، خبرگزاری رویترز به نقل از یک مقام مسئول در اتحادیه اروپا اعلام کرد که وزرای امور خارجه کشورهای عضو این اتحادیه، برسر افزایش فشار بر حکومت سوریه از راه افزودن ۱۱ سازمان دولتی و ۱۲ شخصیت به لیست تحریم‌ها به توافق رسیده‌اند. بنا بر این گزارش، شرکت ملی نفت سوریه در لیست این دور از تحریم‌ها قرار دارد.
هم‌راستا با این تحولات، کویت از اتباع خود خواست هرچه سریع‌تر خاک سوریه را ترک کنند. به گزارش خبرگزاری دولتی کویت، اداره کنسولگری‌های وزارت امور خارجه کویت در بیانیه‌ای اعلام کرد: «از شهروندان کویتی که قصد عزیمت به سوریه دارند می‌خواهیم در وضعیت کنونی از این اقدام را به تاخیر بندازند و شهروندان کویتی هم که در این کشور حضور دارند می‌خواهیم برای حفظ جان خود هرچه سریع‌تر خاک سوریه را ترک کنند.»
پیشتر آمریکا، عربستان سعودی و امارات عربی متحد از اتباع خود خواسته بودند خاک سوریه را ترک کنند.
دیدار مخالفان غیر نظامی و نظامی نظام اسد
برای نخستین بار از زمان آغاز اعتراض‌ها، مسئولانی از شورای ملی معترضان سوریه با فرماندهانی از ارتش آزاد سوریه در ترکیه دیدار کردند.
شورای ملی سوریه، بخش‌های وسیعی از اپوزیسیون داخل و خارج سوریه را در بر گرفته است. ارتش آزاد سوریه هم گروهی است که جداشدگان از ارتش سوریه آن را تشکیل داده‌اند. این گروه وظیفه خود را حمایت از اعتراض‌های مسالمت آمیز اعلام کرده و در هفته‌های اخیر به شدت و گستردگی عملیات خود علیه نیروهای دولتی افزوده است.
خالد خوجا مسئول کمیسیون روابط خارجی شورای ملی سوریه در مصاحبه با خبرگزاری فرانسه گفت که دیدار با فرماندهان ارتش آزاد در استان هاتای واقع در جنوب ترکیه برگزار شد. او اظهار داشت بر این مساله توافق شد که «وظیفه ارتش آزاد سوریه حمایت از مردم است نه حمله به نظام.»
بنا بر این گزارش، ریاض الاسعد فرمانده ارتش آزاد سوریه که به ترکیه پناه برده با شش تن از اعضای شورای ملی از جمله برهان غلیون رئیس این شورا دیدار کرده است.
خوجا افزود که الاسعد متعهد شد به گفتمان سیاسی شورای ملی سوریه احترام گذارد.
روزنامه بریتانیایی دیلی تلگراف پیشتر گزارش داده بود مسئولانی از اپوزیسیون سوریه با انقلابیون مسلح لیبی دیدار کرده‌اند. بنا بر این گزارش مشارکت لیبی در عملیات نظامی علیه نظام بشار اسد به بحث گذاشته شد.
نظام معمر قذافی رهبر پیشین لیبی در انقلابی مسلحانه سرنگون شد. انقلابیون لیبی نظام سوریه را متهم به پشتیبانی از نظام معمر قذافی می‌کنند.
دیلی تلگراف افزوده است که دیدار‌ها با حضور مسئولان رسمی ترکیه در شهر استانبول برگزار شده است.
«مشارکت ایران در سرکوب معترضان سوری»
از سوی دیگر، ویلیام هیگ وزیر امور خارجه بریتانیا گفت که حکومت ایران به نظام سوریه در سرکوب اعتراض‌ها یاری می‌رساند.
این درحالی است که علی اکبر صالحی وزیر امورخارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست وزرای امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری اسلامی خواستار «حمایت از نظام سوریه در جنگ با تروریسم» شد.
سوریه مهم‌ترین همپیمان جمهوری اسلامی ایران در منطقه به شمار می‌آید. غرب و معترضان سوری بار‌ها جمهوری اسلامی ایران را متهم به کمک به نظام سوریه در سرکوب اعتراض‌ها کرده‌اند.
سازمان همکاری اسلامی شامگاه چهارشنبه در پایان نشست خود از دولت سوریه خواست به سرکوب معرضان پایان دهد و مصوبات اتحادیه عرب را اجرا کند.
اتحادیه عرب طرحی برای پایان دادن به بحران سوریه ارائه داده که نظام این کشور آن را نادیده گرفته است. برپایه این طرح دولت سوریه متعهد شد نیروهای مسلح دولتی را از همه مناطق خارج کند، به سرکوب معترضان پایان دهد و همه دستگیرشدگان حوادث اخیر را آزاد کند.
در مقابل اتحادیه عرب میزبان نشست گفت‌و‌گو میان دولت و اپوزیسون شود.
اتحادیه عرب خواستار اعزام ناظران برای نظارت بر حسن اجرای طرح شده است که دولت سوریه پاسخ روشنی به این درخواست نداده است. اتحادیه عرب اعلام کرده هر‌گاه دولت سوریه با اعزام ناظران موافقت کند این اتحادیه در تحریم‌ها بازنگری خواهد کرد.
ادامه خشونت‌ها
شورای عمومی انقلاب سوریه - از تشکیلات مخالف بشار اسد - در بیانیه‌ای اعلام کرد که دستکم ۲۰ نفر از غیر نظامیان پنجشنبه در این کشور کشته شدند. اکثر این قربانیان از شهر حماه هستند. این شهر پنجشنبه در معرض یورش نیروهای امنیتی و ارتش که توسط خودروهای زرهی پشتیبانی می‌شدند قرار گرفت. به گزارش شبکه خبری الجزیره، از ساعت‌های اولین صبح پنجشنبه، درگیری‌های شدیدی میان نیروهای دولتی و سربازان جدا شده از ارتش سوریه در شهر حماه در گرفت.
در بیانیه شورای عمومی انقلاب سوریه آمده است که ۹ تن در استان حماه، به دست نیروهای امنیتی و ارتش کشته شدند.
این در حالی است که بسیاری از مناطق سوریه به دعوت کمیته‌های محلی هماهنگی اعتراض‌ها، شاهد اعتصاب بود. حماه پنجشنبه به طور کامل در اعتصاب به سر برد. این اعتصاب در اعتراض به ربوده شدن سه زن در شهر حماه توسط نیروهای دولتی صورت گرفت.
در همین راستا، تانک‌های ارتش به شهر تلکلخ در استان حمص یورش بردند. این شهر نیز شاهد جدا شدن دستکم ۲۰ تن از افسران ارتش بود.
شهر جاسم در استان جنوبی درعا هم شهد یورش نیروهای امنیتی و دستگیری بیش از ۱۰۰ نفر از معترضان بود. این یورش با شلیک گسترده آتش به منازل و به آتش کشیدن تعداد زیادی موتور سیکلت همراه شد.
