کاخ سفید آمریکا، پنجشنبه ششم اردیبهشت ماه، اعلام کرد سازمانهای اطلاعاتیاش با اتکا به برخی شواهد «احتمال میدهند» که دولت سوریه به شکلی محدود از جنگافزار شیمیایی در نبرد با مخالفان خود، استفاده کرده است.
با این وجود کاخ سفید در بیانیه خود افزوده است که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، نیازمند حقایق « قابل اعتماد و اتکای» بیشتریست تا بتواند اقدامهای لازم را برپایه آن انجام دهد.
در بیانیه عمومی کاخ سفید آمده است: «ارزیابیهای سازمانهای اطلاعاتی آمریکا حاکی از آن است که رژیم سوریه، جنگ افزار شیمیایی و به طور مشخص، از گاز سارین، استفاده کرده است.»
گاز سارین علیه دستگاه عصبی عمل میکند؛ قربانی را فلج میکند و سپس جان او را میگیرد. صدام حسین، رهبر سابق عراق، به استفاده از این سلاح در جنگ ایران و عراق متهم بود.
این بیانیه افزوده است: «بخشی از گزارشهای اطلاعاتی به نتایج آزمایش از نمونه برداریهای انجام شده، تکیه دارد.»
وزارت خارجه بریتانیا نیز در همین زمان گفته است به شواهدی «محدود» ولی «قابل اتکایی» دست یافته که نشان میدهد دولت سوریه از سلاح شیمایی (از جمله گاز سارین) استفاده کرده است.
ایتای برون یکی از مقامهای عالی رتبه اداره ضد اطلاعات ارتش اسرائیل، نیز روز سهشنبه گفته بود حکومت سوریه در نبردهای داخلی آن کشور از سلاح شیمیایی استفاده کرده است. این مقام نظامی- اطلاعاتی اسرائیلی هم از استفاده از گاز سارین سخن گفته بود.
جنگافزار شیمیایی؛ «خط قرمز»
باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا در تابستان سال گذشته گفته بود که به کارگیری جنگ افزارهای شیمیایی توسط دولت سوریه «گذشتن از خط قرمز» است.
فرودین ماه گذشته سه دولت آمریکا، بریتانیا و فرانسه خواسته بودند که در مورد امکان استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه تحقیقاتی بینالمللی انجام شود. البته این درخواستها با واکنش منفی متحدان حکومت بشار اسد روبهرو شد؛ برای نمونه مسکو خواست تحقیقات احتمالی زمانی انجام شود، که دمشق انجام آن را از سازمان ملل طلب کند.
تا کنون انتشار سخن یا هر مدرک و شاهدی که در آن بر استفاده از سلاح شیمایی در سوریه اشاره شده باشد، با واکنش دمشق روبهرو شده است.
دمشق پیشتر گفته بود نه علیه شهروندان خود که فقط در برابر دشمنان خارجی ممکن است از سلاح شیمیایی استفاده کند.
در پایان سال گذشته خورشیدی دمشق اعلام کرد، مخالفان بشار اسد در منطقه «خان عسل» در استان «حلب» از سلاح شیمیایی استفاده کردهاند. مخالفان بشار اسد نیز حکومت آن کشور را به استفاده از سلاح شیمایی متهم کردهاند.
با احتیاط
دولت اوباما خاطرنشان کرده است که با بهرهگیری از تجربههای جنگ عراق، با دقت در مورد احتمال استفاده از سلاح شیمایی در سوریه اقدام خواهد کرد.
دولت جورج بوش رئیس جمهوری پیشین آمریکا، ده سال پیش با استناد به گزارشهای اطلاعاتی مبنی بر وجود جنگ افزارهای اتمی، شیمیایی و بیولوژیک در عراق، دستور حمله به این کشور و سرنگونی حکومت آن را صادر کرد. اما پس از جنگ، مشخص شد که این گزارشها صحیح نبوده و جنگ افزارهای ذکر شده، در عراق یافته نشدند.
میگل رودریگز، رئیس دفتر امور حقوقی کاخ سفید، در پیامی به قانونگذاران آمریکا نوشته است: «با توجه به خطرهای موجود در این زمینه و آنچه که از تجربههایمان در دوره گذشته آموختهایم، گزارشهای اطلاعاتی برای رسیدن به یک تصمیم قطعی، کافی نیست.»
به نظر میرسد که به کار گیری گاز سارین در سوریه محدود باشد. یک مقام مسئول در سازمان اطلاعاتی آمریکا که نخواسته نامش فاش شود، در این باره به خبرگزاری رویترز گفته است: «هیچ کس شمار زیادی کشته و زخمی بر اثر به کار گیری جنگ افزار شیمیایی در سوریه ندیده است.»
کاخ سفید اینک خاطرنشان کرده است که میخواهد «پاسخی فوری» به سوال قانونگذاران آمریکایی بدهد که چهارم اردیبهشت ماه درباره به کار گیری جنگ افزارهای شیمیایی در سوریه مطرح کردهاند. سوال قانونگذاران آمریکایی به ارزیابیهای قبلی اطلاعاتی فرانسه، بریتانیا و اسرائیل اشاره کرده است.
سناتور جمهوری خواه جان مک کین که یکی از مهمترین مدافعان دخالت بیشتر آمریکا در جنگ داخلی سوریه به شمار میرود، گفته که ارزیابی سازمانهای اطلاعاتی به واکنش واشنگتن نیاز دارد.
مک کین گفته است: «رئیس جمهوری ایالات متحده گفته اگر بشار اسد از جنگ افزارهای شیمیایی استفاده کرد، قاعده بازی را تغییر خواهد داد؛ زیرا در این صورت از خط قرمز تجاوز کرده است. گمان میکنم از این خط قرمز تجاوز شده است.»
اما از سویی سناتور دایان وینستین، رئیس کمیسیون اطلاعات سنای آمریکا، در مورد گزارش تازه ابراز نگرانی کرده است. او گفته شاید انتشار این گزارش به بشار اسد جرات بیشتری بدهد زیرا ممکن است گمان کند دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد.
آمریکا تا کنون دخالت نظامی در جنگ داخلی سوریه را نپذیرفته و تنها به ارائه کمکهای «غیر نظامی» به مخالفانی که برای سرنگونی نظام بشار اسد تلاش میکنند، بسنده کرده است. هر چند گزارشهایی در مورد آموزش نیروهای مخالف اسد در اردن و به دست نیروهای آمریکایی منتشر شده است.
با این وجود کاخ سفید در بیانیه خود افزوده است که باراک اوباما، رئیس جمهوری آمریکا، نیازمند حقایق « قابل اعتماد و اتکای» بیشتریست تا بتواند اقدامهای لازم را برپایه آن انجام دهد.
در بیانیه عمومی کاخ سفید آمده است: «ارزیابیهای سازمانهای اطلاعاتی آمریکا حاکی از آن است که رژیم سوریه، جنگ افزار شیمیایی و به طور مشخص، از گاز سارین، استفاده کرده است.»
گاز سارین علیه دستگاه عصبی عمل میکند؛ قربانی را فلج میکند و سپس جان او را میگیرد. صدام حسین، رهبر سابق عراق، به استفاده از این سلاح در جنگ ایران و عراق متهم بود.
این بیانیه افزوده است: «بخشی از گزارشهای اطلاعاتی به نتایج آزمایش از نمونه برداریهای انجام شده، تکیه دارد.»
وزارت خارجه بریتانیا نیز در همین زمان گفته است به شواهدی «محدود» ولی «قابل اتکایی» دست یافته که نشان میدهد دولت سوریه از سلاح شیمایی (از جمله گاز سارین) استفاده کرده است.
ایتای برون یکی از مقامهای عالی رتبه اداره ضد اطلاعات ارتش اسرائیل، نیز روز سهشنبه گفته بود حکومت سوریه در نبردهای داخلی آن کشور از سلاح شیمیایی استفاده کرده است. این مقام نظامی- اطلاعاتی اسرائیلی هم از استفاده از گاز سارین سخن گفته بود.
جنگافزار شیمیایی؛ «خط قرمز»
باراک اوباما رئیس جمهوری آمریکا در تابستان سال گذشته گفته بود که به کارگیری جنگ افزارهای شیمیایی توسط دولت سوریه «گذشتن از خط قرمز» است.
فرودین ماه گذشته سه دولت آمریکا، بریتانیا و فرانسه خواسته بودند که در مورد امکان استفاده از سلاح شیمیایی در سوریه تحقیقاتی بینالمللی انجام شود. البته این درخواستها با واکنش منفی متحدان حکومت بشار اسد روبهرو شد؛ برای نمونه مسکو خواست تحقیقات احتمالی زمانی انجام شود، که دمشق انجام آن را از سازمان ملل طلب کند.
گزارش تازه سازمانهای اطلاعاتی زمانی منتشر میشود که مقامهای کشورهای دیگر مانند بریتانیا و اسرائیل نیز از یافتن شواهدی دال بر استفاده از جنگافزارهای شیمیایی سخن گفتهاند.
دمشق پیشتر گفته بود نه علیه شهروندان خود که فقط در برابر دشمنان خارجی ممکن است از سلاح شیمیایی استفاده کند.
در پایان سال گذشته خورشیدی دمشق اعلام کرد، مخالفان بشار اسد در منطقه «خان عسل» در استان «حلب» از سلاح شیمیایی استفاده کردهاند. مخالفان بشار اسد نیز حکومت آن کشور را به استفاده از سلاح شیمایی متهم کردهاند.
با احتیاط
دولت اوباما خاطرنشان کرده است که با بهرهگیری از تجربههای جنگ عراق، با دقت در مورد احتمال استفاده از سلاح شیمایی در سوریه اقدام خواهد کرد.
دولت جورج بوش رئیس جمهوری پیشین آمریکا، ده سال پیش با استناد به گزارشهای اطلاعاتی مبنی بر وجود جنگ افزارهای اتمی، شیمیایی و بیولوژیک در عراق، دستور حمله به این کشور و سرنگونی حکومت آن را صادر کرد. اما پس از جنگ، مشخص شد که این گزارشها صحیح نبوده و جنگ افزارهای ذکر شده، در عراق یافته نشدند.
میگل رودریگز، رئیس دفتر امور حقوقی کاخ سفید، در پیامی به قانونگذاران آمریکا نوشته است: «با توجه به خطرهای موجود در این زمینه و آنچه که از تجربههایمان در دوره گذشته آموختهایم، گزارشهای اطلاعاتی برای رسیدن به یک تصمیم قطعی، کافی نیست.»
به نظر میرسد که به کار گیری گاز سارین در سوریه محدود باشد. یک مقام مسئول در سازمان اطلاعاتی آمریکا که نخواسته نامش فاش شود، در این باره به خبرگزاری رویترز گفته است: «هیچ کس شمار زیادی کشته و زخمی بر اثر به کار گیری جنگ افزار شیمیایی در سوریه ندیده است.»
کاخ سفید اینک خاطرنشان کرده است که میخواهد «پاسخی فوری» به سوال قانونگذاران آمریکایی بدهد که چهارم اردیبهشت ماه درباره به کار گیری جنگ افزارهای شیمیایی در سوریه مطرح کردهاند. سوال قانونگذاران آمریکایی به ارزیابیهای قبلی اطلاعاتی فرانسه، بریتانیا و اسرائیل اشاره کرده است.
سناتور جمهوری خواه جان مک کین که یکی از مهمترین مدافعان دخالت بیشتر آمریکا در جنگ داخلی سوریه به شمار میرود، گفته که ارزیابی سازمانهای اطلاعاتی به واکنش واشنگتن نیاز دارد.
مک کین گفته است: «رئیس جمهوری ایالات متحده گفته اگر بشار اسد از جنگ افزارهای شیمیایی استفاده کرد، قاعده بازی را تغییر خواهد داد؛ زیرا در این صورت از خط قرمز تجاوز کرده است. گمان میکنم از این خط قرمز تجاوز شده است.»
اما از سویی سناتور دایان وینستین، رئیس کمیسیون اطلاعات سنای آمریکا، در مورد گزارش تازه ابراز نگرانی کرده است. او گفته شاید انتشار این گزارش به بشار اسد جرات بیشتری بدهد زیرا ممکن است گمان کند دیگر چیزی برای از دست دادن ندارد.
آمریکا تا کنون دخالت نظامی در جنگ داخلی سوریه را نپذیرفته و تنها به ارائه کمکهای «غیر نظامی» به مخالفانی که برای سرنگونی نظام بشار اسد تلاش میکنند، بسنده کرده است. هر چند گزارشهایی در مورد آموزش نیروهای مخالف اسد در اردن و به دست نیروهای آمریکایی منتشر شده است.