فیلم مستند اعترافات اجباری، به کارگردانی مازیار بهاری در مراسمی عصر روز چهارشنبه هیجدهم اردیبهشت ماه در مدرسه هنرهای نمایشی در نیویورک به نمایش درآمد و پس از آن، کارگردان به همراه جوئل سایمون و جان استوارت در پنلی در مورد تعقیب و آزار خبرنگاران گفت وگو کردند.
جوئل سایمون، مدیر اجرایی کمیته بین المللی محافظت از خبرنگاران در جریان این جلسه به نمودار آزار و تعقیب خبرنگاران اشاره کرده و گفت در برخی جوامع سیاسی، این روش و نمایش تلویزیونی آن هنوز به طور جدی دنبال می شود که باعث نگرانی است.
فیلم مستند سانسور و قدرت در ایران، در مورد پنج خبرنگار و نویسنده ای است که به دلیل فعالیت های خود دستگیر شده ولی به اتهام هایی جعلی دستگیر شده و مجبور به اعتراف تلویزیونی شدند. فرج سرکوهی، علی افشاری، امید معماریان، سیامک پورزند و البته مازیار بهاری.
مازیار بهاری که در زمان پس از انتخابات اخیر ریاست جمهوری در ایران به عنوان خبرنگار هفته نامه نیوزویک در ایران فعالیت می کرد، از سوی ماموران دستگیر شده و پس از زندان انفرادی، در دادگاهی که از تلویزیون دولتی ایران پوشش خبری داده می شد، به اتهام هایی چون «همکاری با سازمان های جاسوسی» و یا «تلاش برای براندازی نرم» اعتراف کرد.
«اثر روحی شکنجه هیچ وقت از بین نمی رود»
داستان فرج سرکوهی و شکنجه هایی که در موردش انجام شده در این فیلم از زبان خودش بررسی شد. امید معماریان و علی افشاری نیز در این فیلم از فشارهایی که منتهی به اعتراف تلویزیونی آن ها شده حرف زدند.
لیلی پور زند و مهرانگیز کار، دختر و همسر سیامک پورزند، روزنامه نگاری که مجبور به اعتراف شده و پس از آن همواره تحت فشار و حصرخانگی بود و در پایان دست به خودکشی زد، از فشارها و بازجویی ها و شرایطی که بر پدرشان رفته سخن گفتند.
مهرانگیز کار در مورد یکی از اتهام های همسرش گفت: «به ما گفته بودند ایشون در جریان تاسیس یک «سینه کلاب» بودند که منظور و معنای آن جایی برای نمایش فیلم و آشنایی با آثار فیلمسازی است. اما بازجو به ایشان گفته بود منظور از سینه کلاب، تاسیس جایی است که مردان بیایند و در آن پستان زنان را ببینند و این کار ترویج فحشا بوده است.»
فرج سرکوهی در جریان این فیلم به شکنجه هایی که علیه او انجام شده حرف زد و گفت تمام زندگی خصوصی من حتی خصوصی ترین آن که رابطه بین مرد و زن در محیط خلوت خانه خودشان است را ضبط کرده بودند و در جریان بازجویی از آن سوءاستفاده کرده و با آن به من فشار می آورند.»
وی در ادامه گفت: «شکنجه مثل تجاوزی است که انجام می شود و حتی اثر فیزیکی آن هم می رود. اما اثر روحی و روانی آن هیچ وقت از بین نمی رود و همواره مانند یک شکنجه دائمی در ذهن می ماند.»
جان استوارت، هنرمند طنزپرداز و مجری برنامه «دیلی شو» اجرای پنل گفت وگوی بعد از نمایش فیلم را به عهده داشت. هرچند فیلم مازیار بهاری صحنه هایی تلخ هم داشت اما آقای استوارت با زبان طنز خاص خود فضا را عوض کرده و بحث سانسور مطبوعات در ایران پرداخت.
سالن اجرای مراسم در نیویورک
در فیلم همچنین به نقش حسین شریعتمداری، مدیرمسئول روزنامه کیهان و نیز رابطه دیگر بازجویان وشکنجه گران با نهادهای امنیتی اشاره شده است.
مازیار بهاری در جلسه گفت وگوی بعد از نمایش گفت: «ایران مانند کره شمالی نیست که تشکیلاتی تندرو باشد ولی وجهه خارجی برایش اهمیت نداشته باشد. شخصی مانند محمود احمدی نژاد برایش مهم است که به نیویورک بیاید و به او توجه شود.»
وی همچنین به دایره بسته و محدود گمراهی برخی از نهادهای سرکوب در ایران اشاره کرد و گفت: «این ها در دنیایی خیالی زندگی می کنند ولی همین دنیای خیالی را این قدر تکرار می کنند که برای آن ها کاملا واقعی و جدی است.»
موجی جدید در استفاده از رسانه های نوین
هادی قائمی، مدیر کمپین حقوق بشر ایران هم در گفت وگو با رادیو فردا و هم در جریان معرفی پنل گفت وگو به یک نکته خیلی تاکید داشت: نگذارید مسئله ایران به بحث اتمی محدود شود.
کمپین بین المللی حقوق بشر در ایران در ماه های گذشته شروع به تهیه و تولید مجموعه هایی کرده که به نحوی به موضوع حقوق بشر در ایران گره خورده اند. به شکلی این مجموعه به تهیه گزارش یا بیانیه بسنده نمی کند و با استفاده از شبکه های اجتماعی، از ابزار متفاوتی استفاده می کند.
پادکست ساعت پنج عصر تولید و اجرای کامبیز حسینی، پخش فیلم اعترافات اجباری مازیار بهاری و یا همکاری با توکا نیستانی، هنرمند طراح و کاریکاتوریست، از جمله این برنامه هاست.
هادی قائمی می گوید: «تلاش ما این است که با فقط با قشر مطلع در تماس نشویم و کار خود را به آن محدود نکنیم. این محصولات برای تمامی مخاطبان است و در آینده بیشتر هم خواهد شد، همان طور که از رکسانا صابری هم خواسته ایم با ما همکاری کند و به زودی برنامه های و تولیدات ویدئویی او هم به میان خواهد آمد.»
آقای قائمی افزود: «ما به شکل فراگیر تلاش می کنیم هنرمندان، نویسندگان و متفکران را که وزن فکری هستند را به همکاری دعوت کنیم و از آن ها بخواهیم که در این زمینه فعالیت کنند.»
وی در مورد تجربه همکاری با مازیار بهاری و تولید این فیلم مستند گفت: «مازیار بهاری را به عنوان خبرنگار و روزنامه نگار می شناسند ولی او فیلمساز مستند بسیار خوبی هم هست و این تجربه بسیار کار مفید و جالبی بود.»
در پایان فیلم، این نوشته روی تصویر ظاهر شد: ما از مقامات ایران درخواست کردیم دیدگاه های خود را در مورد مباحث مطرح شده در این فیلم با ما درمیان بگذارند اما درخواست های ما بدون پاسخ ماند.»
صحنه ای از فیلم اعترافات اجباری
مازیار بهاری هم در گفت وگوی خود گفت: «من به کسانی که به من تهمت می زنند که برای مثال برای فلان سازمان جاسوسی کار می کند یا پروژه ایران وایر را با همکاری سازمان های اطلاعاتی راه اندازی کرده، تماس گرفتم و گفتم چه مدرکی برای این کار دارید و این که خواستم توضیح بدهم که پروژه در چه موردی است ولی جواب ندادند.»
جان استوارت هم پس از آن گفت: «این هم شخصیت مازیار بهاری است که به شکنجه گرانش ای – میل می زند و به آن ها می گوید اشتباه می کنید و بگذارید برایتان بگویم ایراد کارتان کجاست.» وی همچنین از سیاست خارجی آمریکا در مورد ایران انتقاد کرد.
جوئل سایمون، مدیر اجرایی کمیته بین المللی حمایت از خبرنگاران در ادامه به سیاست خارجی آمریکا در زمینه آزادی بیان انتقاد کرد و گفت: «البته ایران در میان کشورهای خطرناک برای خبرنگاران و روزنامه نگاران است ولی گزارش آخر ما می گوید ترکیه بزرگترین زندان خبرنگاران است. کشوری که هم عضو ناتو است و هم درخواست پیوستن به اتحادیه اروپا دارد و هم از متحدان نزدیک آمریکا محسوب می شود.»
وی افزود: «نباید گذاشت دیگر روابط میان کشورها قربانی آزادی بیان شود و همیشه باید از کسانی که برای اطلاع رسانی آزاد تلاش می کنند، حمایت کرد.»
