سیامک رهپیک، عضو حقوقدان و معاون اجرایی شورای نگهبان، در واکنش به سخنان اخیر حسن روحانی، رییس جمهوری ایران گفته که شورای نگهبان بر اساس «اختیارات قانونی» خود میتواند «کل انتخابات» را هم باطل کند.
آقای رهپیک روز جمعه ۳۰ مرداد به خبرگزاری تسنیم گفته که «معنی نظارت این است».
رییس جمهوری ایران در روزهای اخیر گفته بود که شورای نگهبان «ناظر است نه مجری» و افزوده بود: «کسی که باید بگوید فردی برای شرکت در انتخابات صالح است یا خیر، هیات اجرایی است».
هیاتهای اجرایی انتخابات زیر نظر وزارت کشور و در نتیجه دولت فعالیت میکنند.
آقای روحانی همچنین تاکید کرده بود که «نظارت و اجرا نباید مخلوط شوند».
در واکنش به این سخنان، معاون اجرایی شورای نگهبان گفته که «قانون اساسی نظارت بر انتخابات را به عهده شورای نگهبان گذاشته است. نظارت هم بر اساس قانون عادی و هم تفسیر قانون اساسی به عهده شورای نگهبان است و عام و استصوابی است یعنی موثر است».
آقای رهپیک با تاکید بر اینکه شورای نگهبان «نظارت میکند و بر اساس اختیاراتی که برایش لحاظ شده تصمیم میگیرد»، افزوده است: «در مواردی درباره صلاحیتها، صریح قوانین است که شورای نگهبان و هیاتهای نظارت در مراحل مختلف نسبت به تایید یا رد صلاحیتها تصمیم میگیرند».
عضو حقوقدان شورای نگهبان تاکید کرده که «اینها برداشت از قانون نیست و عین عبارات قانونی است».
قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، در اصول جداگانهای، هم نظارت بر انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری و هم تفسیر قانون اساسی را بر عهده شورای نگهبان قرار داده است.
شورای نگهبان نیز بر این اساس، نظارت خود را «استصوابی» تفسیر کرده و بر اساس آن، در دورههای مختلف انتخابات گذشته، با رد صلاحیت هزاران نفر، مانع کاندیداتوری آنها در انتخابات مختلف شده است.
این شورا در تمام این مدت و در واکنش به انتقادات گسترده، سیاسی و جانبدارانه بودن عملکرد خود در بررسی صلاحیتها را رد کرده است.
اکنون نیز معاون اجرایی شورای نگهبان گفته که «برداشت از قانون اساسی سلیقهای نیست و اینها نصوص قانونی بوده و صریح قوانین است که طی این سی و چند انتخابات اجرایی شده است».
سیامک رهپیک با تاکید بر اینکه «در برخی موارد طبق قانون و با توجه به اختیارات شورای نگهبان این شورا میتواند حتی نسبت به ابطال کل انتخابات تصمیم بگیرد»، گفته که «این اختیارات قانونی است و معنی نظارت این است».
محمد دهقان، یک عضو هیات رییسه مجلس شورای اسلامی نیز با اشاره به سخنان رهبر جمهوری اسلامی درباره «نفوذ دشمن به ایران بعد از توافق هستهای» گفته که «یکی از مهمترین راههای نفوذ عوامل دشمن به ارکان نظام، از طریق القای تشریفاتی بودن نظارت شورای نگهبان انجام میشود».
آقای دهقان در گفتوگو با خبرگزاری تسنیم افزوده است: «برخی خواسته یا ناخواسته به دنبال بیخاصیت و تشریفاتی کردن نظارت شورای نگهبان هستند و شاید به عواقب این امر واقف نیستند».
پیش از این دو، محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم بدون نام بردن از حسن روحانی، سخنان اخیر او را «آغاز فرسایش استقلال و عزت نظام» جمهوری اسلامی خوانده و رییس جمهوری ایران را به تلاش برای «تضعیف» شورای نگهبان متهم کرده بود.
انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی، زمستان امسال برگزار خواهد شد.