رئیس سازمان معاهده منع آزمایش هستهای از ایران خواست که به دنبال توافق هستهای با قدرتهای جهانی، این معاهده بینالمللی را نیز به تصویب برساند و تضمین دهد که هیچ گاه آزمایش انفجار اتمی انجام نخواهد داد.
لاسینا زربو روز جمعه، ۲۰ شهریور، در مصاحبهای با خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت که اگر ایران این معاهده را به تصویب نرساند، نسبت به نیات تهران همچنان جای تردید باقی میماند.
به گفته وی، ایران پیش از آن که مذاکرات اتمی با قدرتهای جهانی را آغاز کند باید معاهده جامع منع آزمایش هستهای، موسوم به سیتیبیتی را امضا میکرد و بدین وسیله به منتقدان خود اطمینان میداد که قصد تولید سلاح هستهای را ندارد.
۱۹۶ کشور جهان در سازمان معاهده جامع منع آزمایش هستهای عضویت دارند که از این میان ۱۸۳ کشور آن را امضا کرده و ۱۶۴ کشور هم به تصویب رساندهاند. این معاهده اما هنوز الزامآور نشده، چرا که هشت کشور درگیر در مذاکرات اصلی آن همچنان از تصویب آن خودداری میکنند.
این ۸ کشور عبارتند از ایران، اسرائیل، مصر، هند، پاکستان، کره شمالی، ایالات متحده و چین.
در این حال رئیس سازمان معاهده منع آزمایش هستهای تاکید دارد که ایران با تصویب این معاهده به کسانی که در آمریکا یا هر کجای جهان نسبت به نیات ایران درباره برنامه هستهای تردید دارند، اطمینان میدهد که به دنبال آزمایشهای انفجاری به قصد تولید سلاح هستهای نیست.
به گفته وی، ایران با تصویب این معاهده موضع قویتری نیز خواهد یافت و نشان میدهد که به تمام معاهدات کنترل سلاح هستهای پایبند است و «دیگر شما چه چیز دیگری نیاز دارید که اعتقادمان را نسبت به این مسئله که انرژی هستهای را صرفا برای مقاصد صلحآمیز میخواهیم، نشان دهد؟»
این مقام سازمان ملل سپس عنوان کرد که اگر ایران این معاهده را به تصویب برساند، شرایط را برای تصویب معاهده در دیگر کشورهای خاورمیانه نیز سادهتر میکند، از جمله مصر.
به گفته آقای زربو، در حالی که معاهده منع آزمایش هستهای هنوز الزامآور برای جهانیان نشده، این نهاد وابسته به سازمان ملل متحد بیش از یک میلیارد دلار هزینه یک سامانه نظارتی کرده که میتواند آزمایش هستهای در هر کجای جهان را تشخیص دهد.
این سامانه هر سه آزمایش هستهای کره شمالی را تشخیص داده است و در عین حال میتواند زمینلرزه، سونامی، آلودگی هوا، حرکت نهنگها و خط سیر فضاپیماها را نیز رصد کند.