وزیر خارجه آلمان روز شنبه، ۲۵ مهر، در نشست مقدماتی کنفرانس امنیتی مونیخ در تهران خواستار ایفای نقش ایران و همچنین اسرائیل در منطقه شد و به جمهوری اسلامی توصیه کرد که «باید شریکی مسئولیتپذیر باشد».
به گزارش خبرگزاری صداوسیما، فرانک والتر اشتاینمایر، وزیر خارجه آلمان، گفت: «ما میخواهیم تهران در منطقه نقش ایفا کند و اسرائیل هم باید ایفای نقش داشته باشد؛ ایران باید شریکی مسئولیتپذیر باشد.»
وی با تاکید بر این که میتوان از «چارچوب» گروه ۱ + ۵ برای بحران سوریه استفاده کرد افزود: «البته باید ببینیم که آیا این شش کشور و ایران کافی هستند یا باید شرکای دیگری همچون ترکیه و برخی کشورهای خلیج فارس نیز به آن اضافه شوند.»
آقای اشتاینمایر برخی از سوالها درباره قصد و نیت ایران در منطقه را «بیپایه» خوانده و در عین حال گفت که «میپذیرم که ایران نگرانیهای امنیتی خاص خود را دارد، اما باید به پرسشها نیز پاسخ داد.»
وزیر خارجه آلمان از مبارزه با داعش و آغاز فرایند سیاسی به عنوان دو راهکار برای حل بحران سوریه نام برد.
وی همچنین عملیات نظامی روسیه در سوریه را «غیرمنتظره» خوانده و گفت که این اقدام سبب شده است تا «اقدامات بینالمللی برای اتخاذ موضع واحد از دست برود».
وزیر خارجه آلمان همچنین اعلام کرد که روز یکشنبه به عربستان سعودی سفر خواهد کرد.
سفر آقای اشتاینمایر به تهران نخستین سفر وزیر خارجه آلمان به ایران پس از ۱۲ سال است. یوشکا فیشر، وزیر سابق خارجه آلمان، سال ۲۰۰۳ میلادی و در دولت محمد خاتمی به ایران سفر کرده بود.
اجلاس مقدماتی (CGM) کنفرانس امنیتی مونیخ در حالی برای نخستین بار در تهران برگزار میشود که ایران و برخی کشورهای عرب منطقه به خصوص عربستان سعودی درباره موضوعاتی چون درگیریهای سوریه، یمن و بحرین اختلاف نظر اساسی دارند.
در همین حال روسیه بمباران هوایی خود در سوریه را از هشتم مهرماه آغاز کرده و میگوید که هدف از این بمبارانها مبارزه با نیروهای «حکومت اسلامی» (داعش سابق) است، اما ایالات متحده و همپیمانانش بر این باورند که هدف اکثریت این حملات هوایی نیروهای موسوم به «میانهرو» و مخالف بشار اسد بوده است.
وزیران خارجه اتحادیه اروپا نیز در نشست روز ۲۱ مهر خود در لوکزامبورگ خواستار توقف فوری حملات هوایی روسیه در سوریه شده بودند.
با این حال جمهوری اسلامی از این اقدام روسیه حمایت کرده است و در همین حال محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روز شنبه گفت: «متاسفانه برخیها فکر میکنند مداخله روسیه در سوریه پیچیده است.»
وی یکی از دلایل افزایش درگیریها در سوریه در سه سال گذشته را اعلام «پیششرطها» برای راه حلهای سیاسی دانست و تاکید کرد که جمهوری اسلامی «هیچ پیششرطی» را برای راه حل سیاسی در سوریه قبول نمیکند.
وزیر خارجه ایران گفت: «باید ببینیم آیا میتوانیم از الگوی ۳+۳ در مورد سوریه استفاده کنیم یا نه، ما نزدیک این ایده هستیم و مخالفتی با هرگونه صحبت در مورد بحران سوریه نداریم.»
وی اضافه کرد: «البته در نشست قبلی پاریس میخواستند ایران را منزوی کنند، اما ایران نقش خود را ایفا کرد.»
ایران در نشست ائتلاف علیه گروه حکومت اسلامی در پاریس در سال ۹۳ حضور نداشت. فرانسه آمادگی خود را برای میزبانی از ایران در این کنفرانس اعلام کرده بود، اما وزیر امور خارجه آمریکا حضور ایران در این کنفرانس را مناسب ندانسته بود.
آقای ظریف در بخش دیگری از سخنان خود در روز شنبه گفت که ایران «به دنبال منزوی کردن عربستان نیست» و اگر امنیت این کشور به خطر بیفتد، امنیت ایران نیز به خطر میافتد.
همچنین، به گزارش خبرگزاری ایسنا، وزیر خارجه ایران در مصاحبه مطبوعاتی با همتای آلمانی خود تاکید کرد: «ما به دنبال حذف عربستان نیستیم و از طرف دیگر اجازه نمیدهیم که عربستان ایران را از منطقه حذف کند.»
آقای ظریف هشدار داد که «تلاش» عربستان سعودی «برای حذف ایران باعث خونریزی و دامن زدن به درگیریها در منطقه میشود و این موضوع باید متوقف شود».
اتهام جیسون رضائیان «جدی است»
در نشست مقدماتی کنفرانس امنیتی مونیخ در تهران وزیر خارجه اسبق ایتالیا، وزیر دفاع اسبق اتریش، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی ایران و سیروس ناصری دیپلمات سابق ایران پرسشهایی را از وزرای خارجه ایران و آلمان مطرح کردند.
در همین حال محمدجواد ظریف در پاسخ به سوالی درباره جیسون رضاییان، خبرنگار زندانی روزنامه واشینگتن پست، گفت: «اتهامات این فرد قضایی و جدی است، اما ما از نظر بشردوستانه تلاش میکنیم این مشکل حل شود.»
غلامحسین محسنی اژهای، سخنگوی قوه قضائیه ایران، اعلام کرده است که حکم دادگاه جیسون رضائیان صادر شده، اما به جزئیات این حکم اشارهای نکرده است.
جان کری، وزیر خارجه آمریکا، روز ۲۱ مهرماه در این باره گفته بود طی ماهها مذاکره بر سر برنامه اتمی با تهران، در هر دیداری موضوع آزادی شهروندان زندانی آن کشور در ایران نیز مطرح شده است، اما واشینگتن نمیخواست سرنوشت مذاکرات در گرو این موضوع باشد.