جان کری وزیر امور خارجه آمریکا روز پنجشنبه ۱۹ فروردین از ایران خواست به پایان جنگ در یمن و سوریه، دو کشوری که ایران و کشورهای عربی رقیب آن هر یک از جناحهای متخاصم حمایت میکنند، کمک کند.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آقای کری در جریان دیدار خود از بحرین که اولین سفر وزیر خارجه آمریکا به آن کشور از سال ۲۰۱۰ است، به مقامات بحرین گفت احترام به موازین حقوق بشر «حیاتی» است. دولت بحرین به تبعیض در مورد شیعیان که اکثریت جمعیت کشور را تشکیل میدهند، متهم شده است.
وزیر امور خارجه آمریکا اواخر وقت پنجشنبه با وزیران خارجه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس ملاقات میکند. این ملاقات مقدمهای است برای شرکت باراک اوباما در اجلاس سران این نهاد که هفته آینده در ریاض برگزار میشود و به احتمال زیاد سیاست آمریکا در منطقه خاورمیانه به بحث گذاشته خواهد شد.
جان کری در بخشی از سخنانش در شهر منامه خطاب به ایران گفت: «به ما کمک کنید تا جنگ را در یمن خاتمه دهیم، به ما کمک کنید تا جنگ را در سوریه تشدید نکنیم و پایان دهیم و به ما کمک کنید تا روند حوادث را در این منطقه تغییر دهیم».
او افزود: «ایران باید به جهان ثابت کند که میخواهد یک عضو سازنده جامعه بینالمللی باشد و به صلح و ثبات کمک کند».
به دنبال توافق هستهای پارسال میان ایران و قدرتهای بزرگ جهانی بخش زیادی از تحریمهای بینالمللی علیه تهران لغو شد.
شیخ خالد بن حمد آل خلیفه وزیر خارجه بحرین، که ایران را به حمایت از اعتراضات مستمر شیعیان علیه حاکمان سنی این کشور متهم میکند، ضمن تایید سخنان کری گفت: «ما خواستار آن هستیم که ایران سیاست خارجی خود را تغییر دهد».
تمام کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس به غیر از عمان در ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی که در یمن علیه شیعیان حوثی مورد حمایت ایران میجنگد شرکت دارند.
با حملات هوایی این ائتلاف که از مارس پارسال آغاز شد، جنگ در یمن گسترش یافت و طبق آمارهای سازمان ملل متحد تاکنون ۶۳۰۰ کشته به جا گذاشته که بسیاری از آنها غیرنظامی بودهاند.
سازمان دیدهبان حقوق بشر روز پنجشنبه اعلام کرد که عربستان از بمبهای ساخت آمریکا در حملات به مراکز غیرنظامی استفاده میکند و ماه گذشته بر اثر حملهای به یک بازار حداقل ۹۷ نفر از جمله کودکان کشته شدند.
وقتی در مورد این گزارش از جان کری سئوال شد وزیر خارجه آمریکا گفت: «من در مورد یمن اطلاعات دقیقی ندارم و نمیدانم که از چه سلاحهایی استفاده شده است».
او افزود: «دولت آمریکا تلاش میکند تا آتشبس همه جانبه در یمن برقرار شود».
طرفهای درگیر در جنگ یمن چندی پیش بر سر برقراری یک آتشبس با میانجیگری سازمان ملل متحد توافق کردند و قرار است از ۱۸ آوریل مذاکرات صلح را در کویت شروع کنند.
دولتهای عربی خلیج فارس در عین حال از زمان شروع جنگ داخلی سوریه در سال ۲۰۱۱ به شکل فعالی از گروههای مخالف رژیم بشار اسد حمایت کردهاند. در مقابل ایران و روسیه حامیان اصلی حکومت سوریه هستند.
در جریان جنگ داخلی پنج ساله سوریه تاکنون بیش از ۲۷۰ هزار نفر کشته شده و حدود پنج میلیون نفر مجبور شدهاند این کشور را ترک کرده و مهاجرت کنند.
آقای کری گفت در ملاقات با وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در مورد برخی از مسائل بسیار حساس منطقه و در صدر آنها جنگ در یمن و سوریه و شرایط عراق و لبنان و سایر کشورهای منطقه مذاکره خواهد کرد.
عربستان، امارات متحده عربی و بحرین در ائتلاف بینالمللی علیه گروه موسوم به «خلافت اسلامی» و حملات هوایی علیه مواضع این گروه در سوریه و عراق شرکت دارند.
یک مقام آمریکایی روز پنجشنبه گفت: «ما در مجموع از میزان حمایت کشورهای عربی خلیج فارس از این ائتلاف رضایت داریم».
در مورد بحرین، جان کری از مقامات آن کشور خواست به سمت «ایجاد یک نظام سیاسی فراگیر» حرکت کنند.
او افزود: «در بحرین مثل تمام کشورهای جهان، ما معتقدیم که احترام به موازین حقوق بشر و ایجاد یک نظام سیاسی فراگیر حیاتی است».
او گفت در جریان دیدار با شیخ خالد «در مورد تلاشهای جاری برای کاهش اختلافات مذهبی در بحرین و سایر نقاط منطقه گفتوگو کرده است».
آقای کری افزود: «من از توجه جدی او به مسائل مطلع شدم و همه ما از برداشتن گامهای موثر برای ایجاد شرایطی که همه شهروندان این کشور بتوانند در تصمیمگیریهای سیاسی مشارکت کنند استقبال می کنیم».
شیعیان بحرین در سال ۲۰۱۱ در اعتراضات گسترده خود خواستار تغییر نظام سیاسی کشور به سلطنت پارلمانی و نخستوزیر منتخب مردم شدند. اما حکومت که در کنترل یک خاندان سلطنتی سنی است، این اعتراضات را سرکوب کرد.
تعداد زیادی از شیعیان معترض از جمله رهبران این اعتراضات بازداشت و به حبسهای طولانی محکوم شدند.
سازمان عفو بینالملل اوایل ماه جاری از دولت بحرین خواست تا بلادرنگ و بدون هیچ شرط و ملاحظهای فعالان سیاسی را از زندان آزاد کند.