صدراعظم آلمان در پی ایجاد «منطقهای امن» داخل خاک سوریه، برای اسکان دادن به موج آوارگان جنگ داخلی آن کشور است؛ طرحی که ترکیه نیز قبلا آن را مطرح کرده بود، اما از حمایت گروههای امدادرسانی برخوردار نیست.
آنگلا مرکل که به تازگی به ترکیه سفر کرده تا از اردوگاههای پناهجویان بازدید و با مقامهای آن کشور صحبت کند، چهارم اردیبهشت ماه، خواستار ایجاد «منطقهای» شدهاست که «آتشبس در آن عملا اجرا شود و به طور محسوسی امن باشد».
آتشبس شکنندهای که پیش از دور تازه مذاکرات صلح ژنو در سوریه شکل گرفته بود، در حال حاضر در خظر فروپاشی کامل قرار دارد؛ مخالفان بشار اسد، نیروهای دولتی و متحدان آن را به حملات مکرر به خود متهم کردهاند.
جنگ داخلی سوریه که شمار قربانیان آن ۴۰۰ هزار نفر تخمین زده شده، میلیونها آواره نیز برجای گذاشتهاست. نزدیک به سه میلیون نفر از آنها به ترکیه پناه بردهاند. آنکارا از مدتی قبل خواستار ایجاد «منطقه امن» داخل خاک سوریه بود. این ایده از حمایت گروههای مدافع حقوق پناهجویان و سازمانهای کمکرسانی برخوردار نیست.
خبرگزاری رویترز نیز به نقل از برخی از امدادرسانان میگوید سازمان ملل متحد در مورد اجرای چنین طرحی، تا زمانی که امنیت پناهجویان ضمانت نشود، هشدار دادهاست.
در هر صورت در حال حاضر هم شمار انبوهی از آوارگان جنگ داخلی سوریه پشت مرزهای ترکیه ماندهاند و مقامهای ترک گفتهاند سیاست آنکارا نگه داشتن آنها پشت مرزها و ارائه کمک در همان نقطه است. [بیشتر بخوانید]
آنکارا و اتحادیه اروپا اخیرا به توافقی بر سر مسئله پناهجویان رسیدند که هدف از آن بازگرداندن آنها از یونان به ترکیه است. این توافق با انتقادهای گسترده گروههای فرادولتی، از جمله سازمان ملل روبهرو است که آن را بر خلاف قوانین بینالمللی در امور انساندوستانه میدانند. در کنار این توافق، رصد و مراقبت از مرزهای اتحادی اروپا نیز به طور چشمگیری افزایش پیدا کرده تا جلوی حرکت قاچاقچیان انسان گرفته شود.
یکی از مهمترین خواستههای آنکارا در توافق بر سر پناهجویان، تسریع روند اعطای حق سفر بدون روادید شهروندان ترک، به کشورهای عضو اتحادیه اروپا است.
احمد داووداغلو، نخستوزیر ترکیه، روز شنبه در جریان دیدار با خانم مرکل بر تاثیر «حیاتی» این مسئله در اجرای توافق میان آنکارا و اتحادیه، تاکید کردهاست.
علاوه بر صدر اعظم آلمان، دونالد توسک، رئیس اتحادیه اروپا نیز به ترکیه سفر کردهاست. آقای توسک نقش آنکارا را در مهار بحران پناهجویان ستوده و گفته رفتار ترکیه با پناهجویان در سطح جهان «مثالزدنی» است. از سوی دیگر سازمان عفو بینالملل میگوید در حالیکه ترکیه و اروپا در حال مذاکره بر سر مسئله روادید هستند، بخت آوارگان برای پناه گرفتن در اروپا کم شده و حقوق آنها در ترکیه به طور جدی نقض میشود.