در این گزارش که از سوی رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی تهیه شدهاست، مواضع دو نامزد انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، هیلاری کلینتون و دونالد ترامپ در شش عرصه مهم از سیاست خارجی مقایسه میشود.
مواضع هیلاری کلینتون
در مورد روسیه:
هیلاری کلینتون میگوید: برای ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، مسائل ژئوپلیتیک رقابتی است که در آن اگر یک طرف برنده شود طرف مقابل حتماً باید ببازد. آمریکا در برابر روسیه باید هم قاطعیت و هم بردباری نشان دهد. در عرصههایی که امکانپذیر است باید با روسیه همکاری کنیم و در عین حال در موارد لزوم باید سایر کشورها را برای پیشگیری از سیاستهای منفی روسیه و محدود کردن تأثیرات آنها بسیج کنیم. این یک تعادل دشوار ولی حیاتی در سیاست ما در قبال روسیه است.
از نگاه خانم کلینتون:
-ولادیمیر پوتین «یک زورگو» است که باید «همواره در برابر او ایستاد چون هر آنچه را که بتواند خواهد گرفت.»
- استفاده حساب شده از قدرت نظامی آمریکا برای دفاع از منافع ملی کشور.
- تشدید تحریمها با هدف «افزایش هزینههای» اقدامات تعرضی روسیه.
- کمک به اروپا برای کاستن از وابستگی به نفت و گاز روسیه.
در مورد ناتو:
هیلاری کلینتون تأکید میکند بر: تعمق در این نکته که اگر کشورهای اروپای مرکزی و شرقی عضو ناتو نبودند بحران اوکراین و مهار تعرضهای بیشتر روسیه در منطقه چقدر دشوارتر میشد. درهای پیمان ناتو برای پذیرش کشورهای جدید باید باز بماند.
از نگاه خانم کلینتون:
- ناتو «یکی از بهترین سرمایهگذاریهایی است که آمریکا انجام دادهاست.»
- این اتحاد و پیمان میان آمریکا و کشورهای دیگر منبع قدرت ماست.
- ناتو و همکاری با کشورهای عضو را باید تقویت کرد.
- باید در اروپا، خاورمیانه و آسیا اتحادهای جدیدی ساخت.
- تقویت روابط با اسرائیل و حمایت از سامانههای دفاعی آن کشور.
در مورد ایران:
هیلاری کلینتون میگوید: «آمریکا هیچگاه اجازه نخواهد داد ایران به سلاح هستهای دست یابد. بعنوان رئیس جمهور، برای حفاظت از آمریکا و متحدان ما هر اقدامی که لازم باشد انجام خواهم داد. در صورت تلاش ایران برای دستیابی به سلاح هستهای در اقدام نظامی تردید نخواهم کرد.»
خانم کلینتون:
- از توافق هستهای سال ۲۰۱۵ برای محدود کردن فعالیتهای هستهای ایران در ازای لغو تحریمهای بینالمللی حمایت میکند.
- موافق اجرای دقیق و سختگیرانه مفاد این توافقنامه است که عدم دستیابی ایران به سلاحهای هستهای را تضمین میکند.
- موافق کاربست استراتژی فراگیرتر در سطح منطقه برای مقابله با «رفتارهای بد» حکومت ایران است.
- موافق تعقیب سیاست «عدم اعتماد و تحقیق» در مورد ایران است که اشارهای است به عبارت مشهور «اعتماد ولی تحقیق» که رونالد ریگان در برخورد با اتحاد شوروی سابق آن را بکار میبرد.
در مورد چین:
هیلاری کلینتون میگوید: چین یکی از چالش برانگیزترین عرصههای سیاست خارجی ماست. برای ایالات متحده آمریکا مثل هر کشور دیگری آزادی کشتیرانی، دسترسی آزادانه به قلمروهای دریایی مشترک در آسیا و احترام به قوانین بینالمللی در آبهای دریای جنوبی چین، منافع ملی تلقی میشوند. ما برای بهبود مناسبات با چین ارزشها و یا متحدان قدیمی خود در منطقه را فدا نخواهیم کرد.»
دیدگاه هیلاری کلینتون:
- تداوم سیاست استراتژیک آمریکا برای «الویت دادن» به آسیا و از آن طریق مقابله با توسعهطلبی نظامی چین.
- چین باید در مورد اقدامات تعرضی در مناطق و حریمهای دریایی مورد اختلاف و همینطور در مورد حملات سایبری مسئول شناخته شده و پاسخگو باشد.
- بنای اعتماد در زمینههایی مثل همکاری در عرصه تغییرات جوی زمین و مهار حکومت کره شمالی.
- اعمال فشار به حکومت چین برای پذیرش مسئولیت و پاسخگویی در عرصههایی مثل حقوق بشر، تجارت و حملات سایبری.
در مورد گروه «حکومت اسلامی»
او میگوید: زمان آن فرارسیده تا حملات هوایی ائتلاف بینالمللی با مشارکت تعداد بیشتری از هواپیماهای کشورهای متحد و حمله به اهداف گستردهتر تشدید شود. حملات هوایی را باید با عملیات نیروهای زمینی ترکیب کرد ولی این به معنای اعزام نظامیان آمریکایی نیست. ساکنان این مناطق و کشورهای منطقه باید از مردم خود محافظت کنند. ما میتوانیم به آنها کمک کنیم و باید کمک کنیم ولی نمیتوانیم جایگزین آنها باشیم.»
دیدگاه هیلاری کلینتون:
- مبارزه و شکست دادن گروه «خلافت اسلامی» بدون گرفتار کردن نظامیان آمریکا در یک «جنگ زمینی حساب نشده و غلط».
- بازسازی ارتش و قابلیتهای حکومتی عراق.
- ادامه حمایت از دمکراسی و امنیت در افغانستان.
- کمک به بازگرداندن ثبات به یمن و لیبی.
در مورد محیط زیست:
هیلاری کلینتون میگوید: اجازه نخواهیم داد ما را به عقب برگردانند، اقتصاد ما را از فواید منابع انرژی پاکیزهتر در آینده محروم کنند و یا فرزندان ما را مجبور کنند که فجایع ناشی از عدم کنترل تغییرات جوی و پیامدهای آن را تحمل کنند.»
دیدگاهها:
- تغییرات جوی زمین یک موضوع اخلاقی و اقتصادی و یک «چالش مهم و سرنوشت ساز برای امنیت ملی» است.
- رهبری کردن حرکت جهان به سوی منابع انرژی پاکیزه و قابل بازیافت از طریق «همکاریهای فعال جهانی» و توسعه آن در داخل کشور.
- راه اندازی یک طرح سراسری از طریق همکاری نهادهای فدرال و دولتهای محلی در زمینه انرژیهای قابل بازیافت، بهبود شبکه توزیع انرژی و کنترل آلودگی هوا.
- نصب بیش از نیم میلیارد صفحههای تولید انرژی خورشیدی تا سال ۲۰۲۰.
- تولید انرژی قابل بازیافت کافی برای تأمین نیازهای تمامی خانههای آمریکا تا سال ۲۰۲۶.
مواضع دونالد ترامپ
در مورد روسیه:
دونالد ترامپ میگوید: ما لزوماً نباید دشمن یکدیگر باشیم. باید زمینههای مشترکی را براساس منافع مشترک پیدا کنیم. به عنوان مثال، روسیه نیز از تروریسم اسلامی ضربه خوردهاست. من معتقدم که کاهش تنش و بهبود مناسبات با روسیه فقط از یک موضع قدرتمند عملی است. تعقل حکم میکند که این دور خصومت باید پایان یابد. برخی میگویند روسها برخورد درستی نخواهند کرد. هدف من این است که آنرا بسنجم.»
- او ولادیمیر پوتین را «رهبری مقتدر و بسیار هوشمند» توصیف کردهاست.
- از حملات هوایی روسیه به مخالفان رژیم در سوریه حمایت میکند.
- طرفدار مناسباتی آشتیجویانه با روسیه ولی فقط از «موضع قدرت» است.
- روی تهدیدها و منافع مشترک دو کشور مثل مبارزه با تروریسم و کنترل مهاجرت تأکید میکند.
در مورد ناتو:
او میگوید: «متحدان ما در تأمین هزینههای مالی، سیاسی و انسانی و سبک کردن بار سنگین امنیتی که بر دوش آمریکاست باید مشارکت بکنند؛ ولی بسیاری از آنها این کار را نمیکنند. من در جلسهای با متحدان آمریکا در ناتو و متحدان ما در آسیا در مورد متعادل کردن تعهد مالی این کشورها مذاکره خواهم کرد ولی نحوه اجرا و پیشبرد استراتژیهای جدیدی را نیز بررسی خواهم کرد.»
- ناتو «منسوخ» است.
- آمریکا برای دفاع از متحدان خود بار سنگینی به دوش گرفتهاست.
- از متحدان خواهد خواست تا هزینههای نظامی خود را افزایش دهند و در غیر اینصورت حمایت آمریکا از آنها را متوقف خواهد کرد.
- «وظایف و ساختار کهنه» ناتو را برای مقابله با تروریسم اسلامی و بحران مهاجرت ارتقاء خواهد داد.
- مناسبات با اسرائیل را تقویت خواهد کرد.
در مورد ایران:
به گفته دونالد ترامپ: ایران نباید به سلاح هستهای دست یابد و در دوران ریاست جمهوری ترامپ هیچگاه اجازه نخواهد یافت سلاح اتمی داشته باشد. در هر مذاکرهای باید برای قطع گفتگو آماده بود. توافق هستهای با ایران، مثل بسیای از بدترین قراردادهای ما، نتیجه عدم آمادگی برای ترک مذاکرات است.
دیدگاههای ترامپ:
- این توافق «فاجعهبار» در مقابل دریافت امتیازات ناچیزی به ایران امتیازات فراوانی دادهاست.
- تجدید مذاکره برای تغییر توافق هستهای.
- دوبرابر و سه برابر کردن تحریمهای فعلی آمریکا برای مجبور ساختن ایران به بازگشت به میز مذاکره.
در مورد چین:
آقای ترامپ میگوید: ترمیم مناسبات با چین یکی دیگر از گامهای مهم در راستای یک قرن موفق و کامیاب است. چین به قدرت احترام میگذارد و با اجازه دادن به چین برای بهرهبرداری اقتصادی از ما، احترام خود نزد آنها را از دست دادهایم. کسری موازنه تجاری ما با چین عظیم است و باید برای ایجاد تعادل در این زمینه بسرعت راهی پیدا کنیم. آمریکای نیرومند و هوشمند میتواند مناسبات دوستانه تری با چین داشته باشد.
دیدگاههای ترامپ در این خصوص:
- ترمیم مناسبات با چین از طریق ایجاد تعادل در موازنه تجاری دو کشور.
- وضع ۴۵ درصد مالیات گمرگی به واردات محصولات چینی.
- مقابله با جاسوسی سایبری چین.
- فشار به چین برای وفادار ماندن به سازمان تجارت جهانی و مقررات دیگر تجارت بینالمللی.
- دادن امتیاز به چین برای مهار برنامههای هستهای کره شمالی
در مورد گروه «حکومت اسلامی»:
دونالد ترامپ میگوید: ما باید با هر کشوری در منطقه که با قدرتگیری «خلافت اسلامی» به خطر افتاده همکاری کنیم؛ ولی این باید یک همکاری دو طرفه باشد. در مقابل آنها باید کمکهای ما را به خاطر بسپارند و با ما خوب باشند. مبارزه با اسلام تندرو در داخل کشور نیز جریان دارد. تعداد زیادی از مهاجران که اکنون در کشور ما زندگی میکنند به جرایم تروریستی متهم شدهاند.
دیدگاهها:
- شکست دادن گروه «خلافت اسلامی» از طریق همکاری با کشورهایی که از رشد اسلام رادیکال به خطر افتادهاند ولی خواستار کمک متقابل است.
- حفظ نیروهای آمریکایی در افغانستان.
- سخت کردن کنترل مهاجرت از جمله «ممنوعیت کامل و همهجانبه ورود مسلمانان به آمریکا»
- از بکارگیری روش... در مورد مظنونان به فعالیت تروریستی حمایت کردهاست. این روش بازجویی هم اکنون در آمریکا غیرقانونی است.
در مورد محیط زیست:
از نظر دونالد ترامپ: مفهوم گرمایش زمین توسط چینیها و برای چینیها خلق شده تا صنایع تولیدی آمریکا را تضعیف کند. دولت فدرال باید به مزاحمتهای خود پایان دهد و برخی از مقررات مربوط به انرژی را لغو کند. این دخالتها از کنترل خارج شدهاست.
چشمانداز اقدامات او:
- لغو اقدامات دولت باراک اوباما در زمینه مقابله با گرمایش زمین.
- خارج کردن آمریکا از معاهدات کنفرانس محیط زیست سازمان ملل متحد که سال ۲۰۱۵ در پاریس برگزار شد.
- کاستن از مقررات فدرال در زمینه محیط زیست.
- حفظ مشاغل در صنعت معدن آمریکا.
- توسعه پالایشگاههای نفتی و احیا طرح احداث خط لوله کیستون اکسال با هدف افزایش ناوابستگی آمریکا در زمینه انرژی.