زید رعد حسین، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد در بیانیهای اعدام بیست نفر از زندانیان در ایران را که اکثر آنها کرد اهل سنت بودند، یک «بیعدالتی بزرگ» خوانده است.
به گزارش رویترز، کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد همچنین نسبت به برخورداری این افراد از محاکمهای عادلانه ابراز تردید کرده است.
قوه قضاییه ایران روز سهشنبه، ۱۲مردادماه، اعلام کرد که حکم اعدام شماری از زندانیان با اتهامات تروریستی را اجرا کرده است. اما دادستان کل ایران روز پنجشنبه تعداد افراد اعدام شده به اتهام انجام «اقدامات تروریستی» در سه استان کشور را ۲۰ نفر اعلام کرد.
زید رعد حسین گفته است:افرادی که گفته می شود به اتهام اقدامات تروریستی اعدام شده اند، اکثر آنها از اقلیت سنی کرد بوده اند.
کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل متحد تصریح کرده است: ایراد اتهامات کلی و مبهم به همراه محرومیت این متهمان از دادرسی عادلانه و حق داشتن محاکمهای عادلانه، منجر به بیعدالتی بزرگ در این پرونده ها شده است.
زید رعد حسین در بیانیه خود همچنین به پرونده شهرام احمدی، یکی از این اعدام شدگان اشاره کرده و گفته است: وی زیر فشار و زور مجبور شده تا برگه بازجویی را امضا کند که اعترافات نادرست وی در آن نوشته شده بود.
شماری از نهادهای مدافع حقوق بشراعدام این زندانیان اهل سنت را محکوم کرده اند. کانون مدافعان حقوق بشر و فدراسیون بینالمللی جامعههای حقوق بشر در بیانیههای جداگانهای اعدام این زندانیان رامحکوم کردند.
کانون مدافعان حقوق بشر ایران،به ریاست شیرین عبادی، برنده ایرانی جایزه صلح نوبل،در بیانیهای«اعدامهای دستهجمعی» تعدادی از زندانیان اهل سنت با «اتهامهایی مبهم و غیرمشخص» و همراه با «شکنجه» و «محروم بودن از دادرسی عادلانه» در طول مدت زندان را «زنگ خطری برای جامعه حقوقی ایران» پس از «اعدامهای در دهه ۶۰» دانسته است.
در این بیانیه تصریح شده است، تصور میرفت پس از عبور از دهه ۶۰، «دوران اعدامهای دستهجمعی زندانیان سیاسی و عقیدتی سرآمده باشد، اما این فاجعه، زنگ خطری دوباره برای جامعه حقوقی ایران است که بر عدم استقلال قوه قضاییه تأکید دارد».
به گفته کانون مدافعان حقوق بشر، اعدامشدگان «محروم از دادرسی عادلانه و مدتها در سلول انفرادی و تحت شکنجه بودهاند».
این کانون همچنین اعلام کرد که حکم محکومیت به وکلا و متهمان «ابلاغ رسمی نشده بود» و «در نتیجه مشخص نیست که کلیه مراحل قانونی برای آنان طی شده باشد.»
اعدام نوجوانان در ایران
در بیانیه کمیسر عالی حقوق بشر سازمان ملل در بخش دیگری از بیانیه به موضوع اعدام حسن افشار ۱۹ سالهکه به هنگام ارتکاب جریم ۱۷ سال سن داشته اشاره کرده است.
حسن افشار متهم به «لواط به عنف» با پسر نوجوان دیگر ۲۸ تیر ماه در زندان اراک اعدام شدهاست.
زید رعد حسین گفته است: اعدام نوجوان مجرم،اقدامی شنیع است و من از ایران می خواهم تا به ممنوعیت اکید اعدام نوجوانان براساس اعلامیه جهانی حقوق بشر، احترام بگذارد.
سازمان عفو بینالملل نیز ماه گذشته ضمن انتقاد شدید از اعدام حسن افشار و ادامه اعدام متهمان در نوجوانی، گفته بود: «شور و شوق زننده» مقامهای قضایی ایران برای این کار، نشان میدهد بیتوجهی آنها به قوانین بینالمللی ادامه دارد.
سازمان عفو بینالملل میگوید دستکم ۱۶۰ نفر که در نوجوانی به اعدام محکوم شدهاند، در زندانهایی در سراسر ایران نگهداری میشوند.
ایران، پس از چین بیشترین شمار اعدامها را در جهان به خود اختصاص میدهد.