همزمان با آمادگی نیروهای عراقی برای حمله به شهر موصل ساکنان این شهر و کسانی که توانسته‌اند بگریزند در مورد آزادی شهر خود از سلطه خشن گروه موسوم به «خلافت اسلامی» احساس رهایی می‌کنند.
آنها در عین حال هشدار می‌دهند که اکثریت سنی مذهب ساکن موصل حاضر نیستند پس از آزادسازی این شهر همچون گذشته سلطه سرکوبگرانه حکومت مرکزی عراق را که در کنترل شیعیان است بپذیرند.
خبرگزاری رویترز در گزارش مفصلی به قلم احمد رشید می‌نویسد ارتش عراق و نیروهای ویژه آن که رهبری این عملیات را برعهده دارند به مرور مواضع خود را در اطراف شهر موصل واقع در ۴۰۰ کیلومتری شمال بغداد مستحکم می‌کنند.
ابوبکر البغدادی رهبر گروه «خلافت اسلامی» سال ۲۰۱۴ در مسجد جامع بزرگ این شهر خلافت خودخوانده این گروه را اعلام کرد.
به گفته حشام الهاشمی مشاور حکومت عراق در زمینه مبارزه با گروه «خلافت اسلامی» و نویسنده کتابی با عنوان «دنیای داعش» می‌گوید عملیات آزادسازی موصل قرار است اواخر سپتامبر آغاز شود.
تعدادی از ساکنان موصل که اخیرا از این شهر گریخته‌اند می‌گویند همزمان با نزدیک شدن حمله نیروهای دولتی سرپیچی و مقاومت در برابر داعش افزایش یافته است.
به گفته یکی از ساکنان شهر که با موبایل با خبرگزاری رویترز صحبت کرده، مردم روی دیوارها حرف «ام» را شعار نویسی کرده‌اند که نماد کلمه «مقاومت» است و یا دو نوار سرخ و سیاه رنگ را نقاشی کرده‌اند که نماد پرچم عراق است.
به گفته ساکنان موصل، پرچم عراق دو بار در ماه‌های اخیر در میادین شهر موصل نصب شده که به سرعت از سوی ماموران داعش پاره شده است. فیلم‌هایی از این رويداد روی شبکه فیسبوک منتشر شده که صحت این اخبار را تایید می‌کند.
موصل که زمانی جمعیت آن بالغ بر دو میلیون نفر بود بزرگترین شهر تحت کنترل گروه «خلافت اسلامی» است. به گفته حیدر العبادی، نخست وزیر عراق، آزادی موصل نشانه شکست کامل این گروه در عراق خواهد بود.
وزیر دفاع عراق هفته پیش گفت اکثر فرماندهان و مقامات ارشد گروه «خلافت اسلامی» همراه خانواده‌های خود از شهر موصل به سوریه گریخته‌اند. به گفته ساکنان موصل نیز همزمان با تجمع نیروهای عراقی در اطراف این شهر پیکارجویان گروه «خلافت اسلامی» به شدت مضطرب و نگرانند.
گروه «خلافت اسلامی» برای سرکوب هرگونه مخالفت و جلوگیری از انتقال اطلاعات به ارتش عراق و يا نیروهای ائتلاف بین‌المللی تمام کانال‌های ارتباطی را به شدت کنترل و محدود کرده است.
شبکه‌های ارتباطی تلفن‌های موبایل را از سال ۲۰۱۴ قطع کرده، شبکه‌های تلویزیونی ماهواره‌ای را ممنوع کرده و ارتباط با اینترنت فقط از طریق سرورهای این گروه مجاز است.
ماموران امنیتی گروه موسوم به «امنیه» ارتباط مردم با شبکه‌های اجتماعی مثل فیسبوک را کنترل می‌کنند و در پست‌های بازرسی مردم را مجبور می‌کنند قفل موبایل‌های خود را باز کرده و ثابت کنند که فیسبوک ندارند.
خبرگزاری رویترز در ادامه این گزارش از زبان تعدادی از ساکنان موصل که از این شهر گریخته‌اند زندگی تحت کنترل گروه «خلافت اسلامی» را تشریح می‌کند.
یکی از این افراد به نام یونس که دبیر ادبیات است، می‌گوید در هراس از شستشوی مغزی پسر هشت ساله خود با وجود همه خطرهای موجود از موصل گریخته است.
او می‌گوید گروه «خلافت اسلامی» با آموزش اعتقادات خشونت‌آمیز خود در مدارس سعی می‌کند تمام کودکان و نوجوانان را به افرادی جهادی بدل کند. او فتوکپی جلد کتاب سال پنجم دبستان را نشان می‌دهد که روی آن عکس یک پسر بچه مسلح به کلاشنيکوف چاپ شده است.
با وجودی که آنها اکنون در بغداد هستند زن او هنوز با نقاب چهره خود را کاملا می‌پوشاند. او از این وضعیت ناراضی است و به اعتراض می‌گوید زنان برده نیستند ولی زندگی تحت حکومت داعش حرمت انسانی را از آنها گرفته است.
یونس می‌گوید پس از پیشروی‌های ارتش عراق و نیروهای پیشمرگه در ماه‌های مه و ژوئن امسال با استفاده از بی‌نظمی در منطقه توانست با پرداخت پنج هزار دلار به یک راننده تاکسی از شهر موصل فرار کند.
صلیب سرخ بین‌المللی هشدار می‌دهد که در پی آغاز نبرد برای آزادسازی شهر موصل ممکن است حدود یک میلیون نفر از ساکنان این شهر و نواحی اطراف آن آواره شوند که برای عراق مشکل بشردوستانه بزرگی بوجود خواهد آورد.
تحت تاثیر تداوم جنگ در عراق تاکنون بیش از ۳.۴ میلیون نفر در نقاط مختلف کشور که تحت کنترل گروه‌های تندرو بود آواره شده و به مناطق تحت کنترل حکومت و یا نیروهای کرد پناه آورده‌اند.
