خبرگزاری رویترز در گزارشی تحقیقاتی، با استناد به مصاحبه با شاهدان و نجاتیافتگان و گفتههای دیپلماتها و مقامهای رسمی، میگوید اعدامها، شکنجهها و خشونتهای شبهنظامیان شیعه در جریان نبرد برای بازپسگیری فلوجه از «داعش»، بیش از چیزیست که مقامهای آمریکایی به طور علنی از آن سخن گفتهاند.
|برای دریافت تازهترین خبرها به تلگــــرام رادیو فردا بپیوندید|
رویترز میگوید دستکم ۶۶ نفر به دست شبهنظامیان شیعه کشته شده، ۱۵۰۰ نفر مورد آزار، اذیت و شکنجه قرار گرفته و صدها نفر نیز ناپدید شدهاند. این گزارش بر اساس گفتوگو با ۲۰ نفر از نجاتیافتگان از قبایل بومی، دیپلماتهای غربی و مقامهای عراقی تهیه شدهاست.
به گفته رویترز شبهنظامیان شیعه، از فلوجه خارج نشده و اکنون نیز به شدت مخالفت هر تلاشی برای محدود کردن نقششان در جریان حملات برنامهریزیشده علیه «حکومت اسلامی» هستند.
و حال، آنچه این خبرگزاری «ناتوانی آمریکا در جلوگیری از وقوع خشونتهای قومی» توصیف میکند، به «نگرانی عمده مقامهای دولت باراک اوباما» در نبردهای پیشرو علیه «حکومت اسلامی» در موصل تبدیل شدهاست.
به گفته گروهی از دیپلماتهای غربی، این نگرانی وجود دارد که شبهنظامیان شیعه، دست به خشونتهای گستردهتری در موصل بزنند؛ شهری که به مراتب بزرگتر از فلوجه است و گروههای قومی و مذهبی مختلفی ساکن آن هستند.
مقامهای آمریکایی میگویند آنها نگران هستند تکرار احتمالی خشونتها در موصل، کار را برای اتحاد و همبستگی شیعه و سنی در سپهر سیاسی عراق مشکلتر از هر زمان دیگری کند. یک مقام ارشد دولت اوباما به رویترز گفته این قضیه، به موضوع اصلی تقریبا همه گفتوگوها و مذاکرات و دیدارها با مقامهای عراقی تبدیل شدهاست.
بنا بر گزارشها نیروهای دولتی عراق، شبهنظامیان و ائتلاف بینالمللی، برای بازپسگیری موصل، پس از تابستان آماده میشوند. در حال حاضر قوای مسلح دولتی در اطراف موصل هستند، اما بنا بر گزارشهای پیشین آمادهسازیها، از جمله آمادهسازی پایگاه هوایی قراره که قرار است مرکز عملیات باشد، هنوز به پایان نرسیدهاست.
شبهنظامیان شیعه و «اقدامات خودسرانه»
از نظر قانونی شبهنظامیان شیعه که تحت نام کلی «حشد الشعبی» جمع شدهاند، به نخستوزیر عراق پاسخگو هستند. اما رویترز میگوید گروههای اصلی آنها در واقع پرچم و نشان خود را دارند، تنها میان خودشان مسئول و پاسخگو هستند و مستقیما تحت مشاوره نیروی قدس سپاه پاسداران ایران قرار دارند.
بر پایه یکی از گزارشها از طریق شاهدان رخدادهای نبرد فلوجه، که با رویترز، کارکنان سازمان ملل و سازمان دیدبان حقوق بشر گفتوگو کردهاند، «کتائب حزبالله» گروهی از شهروندان سنی فراری از نبردهای اطراف فلوجه را زندانی و به طور هدفمند شکنجه کرده و تحت آزار قرار دادهاست.
شماری از این شبهنظامیان گفتهاند در حال انتقامگیری از کشتهشدگان حملات حکومت اسلامی به غیرسنیها هستند.
دسترسی شهروندان نگهداریشده به آبوغذا به شدت محدود بوده، و در زمانی نگهبانان افراد تشنه را مجبور کردهاند ادرار خود را بخورند.
در مجموع گفته میشود ۴۹ نفر از این شهروندان کشته شدهاند.
کتائب حزبالله از جمله گروههای پرقدرت شیعه است که بنا بر گزارشها از حمایت عمده ایران و به طور مشخص نیروهای قدس سپاه پاسداران برخودار است. این گروه علیه «حکومت اسلامی» فعالیت میکند، اما از طرفی در فهرست گروههای تروریستی ایالات متحده نیز قرار دارد و متهم به کشتن کارکنان سازمان ملل نیز هست.
سخنگوی کتائب حزبالله در واکنش به گزارشهای مربوط، آنها را رد کرده و گفته این اقدامات با هدف جلوگیری از حضور شبهنظامیان شیعه در جریان نبردها در انبار و بازپسگیری موصل انجام میشود.
واکنشها به رخدادها
برت مکگرک، نماینده ویژه آمریکا در ائتلاف به رهبری آمریکا، دو ماه و نیم پیش گفته بود گزارشهایی از «جنایتهای تکوتوک» علیه سنیمذهبان در فلوجه وجود دارد.
رویترز میگوید اندکی پیش از ارائه گزارش مکگرک، فرماندار استاندار انبار، جایی که فلوجه در آن قرار دارد، از ناپدیدشدن صدها نفر از کسانی خبر داده بود که شبهنظامیان شیعه آنها را بازداشت کردهاند.
مقامهای عراقی و بازرسان ملل متحد، شواهدی را دال بر اعدامها و شکنجه «صدها نفر» از مردان و نوجوانان فلوجه و ناپدید شدن «۷۰۰ نفر» از آنها جمعآوری کرده بودند.
از سویی، در پایان ماه ژوئن، آقای مکگرک در جریان نشستی در کنگره آمریکا دریافت گزارشها را تائید کرده و گفته بود «بسیاری از آنها معتبر نیستند، ولی برخی از آنها معتبر هستند».
مارک تونر، سخنگوی وزارت خارجه، گفته دولت آمریکا «چه عیان، چه پنهانی» در مورد این گزارشها ابراز نگرانی کرده است و این موارد در صورتی که پیدا شوند، «کاملا غیرقابلقبول» هستند و کسانی که مسبب آن هستند «باید پاسخگوی اقدامهای خود شوند».
برت مکگرک هنوز واکنشی به گزارش تازه نشان ندادهاست.
شبهنظامیان این اتهامها را رد کرده و میگویند کسانی که ناپدید شدهاند «اعضای داعش» بودند.
دولت عراق نیز در واکنش به این گزارش تازه، «گستردگی» شکنجهها، اعدامها و آزارها را زیر سوال میبرد. به گفته معاون مشاور امنیت ملی نخستوزیر عراق، «چند مورد (از آزار و شکنجهها) وجود داشته، اما او میگوید «غلو زیادی در مورد برخی از وقایع شده و برخی نیز بیپایه هستند».