شبهنظامیان شیعه عراقی موسوم به «حشد الشعبی» شنبه ۸ آبان، حمله به سمت غرب موصل را آغاز کردند.
این حمله میتواند حلقه محاصره را بر گرد شبهنظامیان گروه «خلافت اسلامی» در موصل تنگتر کند.
از حدود دو هفته پیش، نیروهای عراقی، عملیاتی برای باز پسگیری شهر موصل از تصرف گروه داعش آغاز کردند. این شهر، در حال حاضر بزرگترین پایگاه این گروه در عراق است. در این شهر ابوبکر البغدادی رهبر گروه «حکومت اسلامی» برپایی خلافت خودخواندهاش را در مناطق تحت تصرف گروهش در عراق و سوریه اعلام کرد.
انتظار میرود عملیات بازپسگیری موصل از گروه «حکومت اسلامی» بزرگترین عملیات در عراق طی ۱۳ سال اخیر، پس از حمله نظامی ائتلاف بینالملل به رهبری آمریکا و سرنگونی نظام صدام حسین باشد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، احمد الاسدی سخنگوی «حشد الشعبی» گفت که هزاران تن از جنگجویان این گروه، حملهای را «پاکسازی لانههای داعش در غرب موصل» آغاز کردند.
او افزود که هدف از این حمله، به کنترل در آوردن روستاهای غرب موصل و رسیدن به شهر تلعفر واقع در ۵۵ کیلومتری این شهر است.
او ادامه داد که با آزادسازی تلعفر، شبهنظامیان محاصره شده داعش در موصل، گزینههای پیشروی خود را که فرار به سمت سوریه یا دریافت کمک نظامی است، از دست خواهند داد.
نیروهای «حشد الشعبی» که از سوی ایران حمایت میشوند، میتوانند بر توان نظامی عملیاتی که از حدود دو هفته پیش آغاز شده، بیافزایند.
نیروهای ارتش و پلیس عراق به همران پیشمرگههای کُرد، از ۱۲ روز پیش در جبهههای جنوبی، شرقی و شمال شرقی موصل در حال پیشروی هستند؛ شهری که در حال حاضر حدود ۱.۵ میلیون سکنه دارد.
سازمان ملل متحد از احتمال وقوع بحران انسانی و موج جدید آوارگی طی این عملیات هشدار داده است. عملیات غرب موصل میتواند راههای فرار غیر نظامیان را به مناطقی امن، ببندد.
برخی از روستاییان در مناطق اطراف موصل میگویند که شبهنظامیان «حکومت اسلامی» از زنان و کودکان به عنوان سپر انسانی استفاده کرده و آنها را با خود با پای پیاده به موصل بردند.
منابع نظامی عراقی و غربی میگویند بحثهایی درباره مساله ترک جبهه غربی موصل مطرح شد اما چنین اقدامی اگرچه ممکن است باعث بشود غیر نظامیان آسیب کمتری ببینند و شهر کمتر ویران شود، اما برای شبهنظامیان «حکومت اسلامی» فرصت فرار و تنظم صفوف خود را در جایی دیگر فراهم خواهد آورد.
برخی غیرنظامیان فراری از موصل، جادههای واقع در غرب شهر را پیش گرفته و خود را به شهر قامشلی در شمال سوریه رساندند؛ منطقهای که در کنترل کُردها قرار دارد.
اما در ۳۰ کیلومتری جنوب موصل، نیروهای واکنش سریع ارتش عراق موفق شدند وارد شهرک الشوری شوند. این شهرک یکی از پایگاههای مهم نیروهای داعش بود.
عباس شاکر از افسران سازمان اطلاعات عراق میگوید اکثر شبهنظامیان به سمت شمال عقبنشینی کردند و تنها شمار اندکی از آنها برای کُند کردن حرکت نیروهای ارتش، باقی ماندند.
او افزود: «نیروهای امنیتی مرکز شهرک الشوری را به کنترل خود در آورده، پرچم عراق را برافراشتند و حدود ۵۰ تا ۶۰ تن از شبهنظامیان حکومت اسلامی را کشتند».
در دو هفتهای که از عملیات آزادسازی موصل از تصرف گروه «حکومت اسلامی» میگذرد، پیشروی نیروهای عراقی در بستر رود دجله کمتر از پیشروی در جبهه شرقی بود.
در جبهه شرق، نیروهای پیشمرگه کُرد و ارتش عراق، به منطقهای رسیدند که۳ تا ۴کیلومتر با موصل فاصله دارد.
مشارکت نیروهای «حشد الشعبی» اگرچه میتواند بر توان رزمی نیروهای عراقی باینجامد، اما نگرانیهایی هم از تشدید تنش فرقهای به وجود میآورد.
پیش از این برخی از گروههای حقوق بشری نسبت به احتمال در گرفتن خشونتهای فرقهای در صورت به کنترل در آوردن مناطقی با اکثریت سنینشین توسط شبهنظامیان «حشد الشعبی» هشدار داده بودند.