رونن برگمن، نویسنده امور اطلاعاتی و نظامی اسرائیل، فاش کرده که این کشور شنبه گذشته قصد داشت حملات علیه سوریه را در واکنش به رخنه پهپاد ایرانی از آسمان سوریه، بسیار وسیعتر انجام دهد اما تلفن ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه به بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، مانع از عملی شدن قصد اسرائیل شد.
بر اساس نوشته برگمن که روز پنجشنبه بیست و ششم بهمن در روزنامه نیویورک تایمز منتشر شده است، آقای پوتین در این مکالمه تلفنی «خشمگینانه» مانع از آن شد که درگیری اسرائیل و ایران در سوریه به یک جنگ منطقهای دیگر منجر شود.
طبق برخی گزارشها، ارتش اسرائیل با وجود آنکه تنها یک دقیقه و نیم بعد از نفوذ پهپاد ایرانی به حریم هوایی اسرائیل آن را ساقط کرد، اما به نوشته آقای برگمن، برنامههای نظامی از قبل آماده شده خود را خواست به کار بگیرد تا بیشترین حملات علیه سوریه را انجام دهد.
ایران در همین حال اسرائیل را در مورد پهپاد به «دروغگویی» متهم، و چند بار نیز تأکید کرد که در سقوط جنگنده اسرائیلی دخالتی نداشتهاست.
اسرائیل شنبه بیست و یکم بهمن ابتدا از ساقط کردن پهپاد نفوذ کرده ایرانی و سپس از موج حملات هوایی به اهداف ایرانی و سوری در نقاط مختلف سوریه، از ادلب در جنوب گرفته تا حومه دمشق و پایگاه تی ۴ در اطراف پالمیرا (تدمر) خبر داد و تأیید کرد که این وسیعترین حملات در ۳۶ سال اخیر بودهاست.
اسرائیل بعد از موج نخست حملات، سقوط یک جنگنده خود را نیز که آن هم در ۳۶ سال اخیر سابقه نداشت، تأیید کرد هر چند که دو خلبان آن با چتر نجات بیرون پریده بودند؛ یکی از خلبانها بعد از یک روز از بیمارستان مرخص شد و خلبان دوم، پس از عمل جراحی در وضعیت «رضایتبخش»، مورد عیادت رئیسجمهوری اسرائیل قرار گرفت.
اسرائیل از مدتها پیش از «تثبیت حضور نظامی ایران در سوریه» و افزایش نفوذ ایران در منطقه و سایر تحرکات آن در لبنان و حتی عراق، که به تشکیل هلال شیعی از تهران تا به دریای مدیترانه در سوریه و لبنان منجر شود، ابراز نگرانی میکرد اما رخنه پهپاد ایرانی از آسمان سوریه، برای این کشور سندی برای اثبات ادعاهایش در خصوص قصد ایران برای بدل کردن سوریه به جبهه مقدم مبارزه علیه اسرائیل بود.
سرهنگ بار، رئیس ستاد نیروی هوایی اسرائیل، در روزهای گذشته گفته بود که اسرائیل میتوانست پهپاد ایرانی را در نزدیکی مرز سوریه با اسرائیل منهدم کند اما عامدانه به آن امکان داد که وارد حریم هوایی اسرائیل شود تا اقدام خصمانه ایران علیه اسرائیل ثابت شود.
سرهنگ بار و همچنین جاناتان کونریکاس، سخنگوی ارتش اسرائیل، در مصاحبههایی در روزهای اخیر، از جمله با سی ان ان تأکید کردند که پهپاد ایرانی به پرواز درآمده از سوریه، کپیبرداری از پهپاد ربوده شده آمریکایی آر کیو ۱۷۰ بود.
اسرائیل گفته بود پهپاد را با ضربه بالگرد آپاچی به نحوی ساقط کرد که بیشترین قطعات آن برای بررسی در دست این کشور بماند.
رسانههای اسرائیل، در آن روز شنبه گزارش دادند که بنیامین نتانیاهو نخستوزیر خود را به ستاد ارتش در تل آویو رساند تا در کنار آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع، ژنرال گادی آیزنکوت، فرمانده ارتش و با حضور فرمانده نیروی هوایی، عملیات تهاجمی علیه سوریه را رصد کند.
به نوشته نیویورک تایمز، «ژنرالها عملیات تهاجمی وسیع در سوریه» را آماده کرده بودند تا اینکه ولادیمیر پوتین با تماس تلفنی خود در ماجرا دخالت کرد.
نیویورک تایمز افزود، سخنان عودی دکل، ژنرالی که رئیس پیشین بخش برنامهریزی راهبردی در ستاد ارتش اسرائیل بوده، میتواند تأیید نوشته رونن برگمن باشد.
آقای دکل چهارشنبه گفت: «به دلیل از دست دادن جنگنده مان، تصمیم داشتیم هدفهای مهم زیادی در سوریه، از جمله نیروی هوایی سوریه، پایگاههای مهم ارتش آن کشور و همچنین هدفهایی را که ایرانیها در آنها در اطراف دمشق هستند، بمباران کنیم».
به گفته آقای دکل، اسرائیل میخواست «یک پیام قاطع بفرستد تا نشان دهد که هرگز با کوچکترین تعرض به حریم هوایی خود کنار نخواهد آمد». او افزود، البته ما «تمایلی به درگیری بیشتر نداشتیم و همچنین میخواستیم فرصت دهیم تا واکنش سوریه و ایران را هم ببینیم تا اینکه روسها دخالت کردند و خواهان خودداری از وخیمتر کردن شرایط و آرام کردن وضعیت شدند».
ژنرال پیشین دکل در همین حال ابراز نظر کردهاست که آرامش لرزان کنونی میان اسرائیل و ایران در سوریه، «پایان ماجرا نیست».
به نوشته نیویورک تایمز، این نظامی ارشد پیشین ستاد ارتش اسرائیل گفتهاست «ما ایرانیهایی که پهپاد را فعال کردند، در آنجا و نیز در هدفهای دیگر کشتیم؛ بنا بر این، تصور میکنم آنها در جستجوی فرصت انتقام علیه ما هستند».
سوریه نیز از عواقب حملات سنگین هوایی اسرائیل در روز شنبه خودداری کرده و به دادن هشدار به اسرائیل اکتفا کردهاست.
ایران و سوریه مدعی هستند که حضور نظامی ایران در سوریه «مستشاری» است اما نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، چهارشنبه در نشست شورای امنیت برای بررسی وضعیت سوریه، گفت ایران و حزبالله برای حضور درازمدت در سوریه برنامهریزی کرده و سوریه به جبههای برای ایران و همپیمانانش مبدل شدهاست.