رجب طیب اردوغان، رئیس جمهور ترکیه، روز سهشنبه، اول آبانماه، طبق وعدهای که داده بود برای افشای به گفته خود «حقیقت عریان» درباره قتل جمال خاشقجی، روزنامهنگار منتقد عربستان سعودی، در مجلس ترکیه حاضر شد.
آقای اردوغان با طرح چند سوال خواستار افشای هویت «آمر اصلی» در این پرونده قتل شد و همچنین تاکید کرد که چندین نفری که تاکنون گفته شده در این قتل دست داشتهاند باید در خاک ترکیه محاکمه شوند.
جمال خاشقجی، از منتقدان محمد بن سلمان ولیعهد عربستان و یادداشتنویس روزنامه واشینگتنپست، سه هفته پیش برای ثبت ازدواج خود به کنسولگری سعودی در استانبول مراجعه کرد، اما از این محل هرگز خارج نشد.
رئیس جمهوری ترکیه روز سهشنبه گفت که مقامهای سعودی با ذکر اینکه وی در کنسولگری کشته شده است «گام مهمی» برداشتهاند اما پرسشهای متعددی همچنان بیپاسخ مانده است.
رئیس جمهور ترکیه روز سهشنبه سخنان خود در حضور اعضای حزب حاکم این کشور درباره قتل جمال خاشقجی را با «طلب مغفرت» برای «مرحوم خاشقجی» و سپس مقدمهای از آن چه در روز «مفقود شدن» این روزنامهنگار منتقد گذشته بود آغاز کرد.
اولین نکتهای که او مورد اشاره قرار داد که این بود که آن چه بر آقای خاشقجی رفت «از پیش برنامهریزیشده» بوده است، نکتهای که در طول سخنرانی چند بار بر آن انگشت گذاشت.
رجب طیب اردوغان در سخنان خود این پرسشها را مطرح کرد که میگویند فردی محلی جسد خاشقجی را در دست دارد. او گفت که «این فرد محلی کیست؟ چرا هیچکس حرفی از او نمیزند؟»
او تأکید کرد که باید مشخص شود دستور این قتل را چه کسی داده و گفت که اسامی گروهی که اقدام به قتل خاشقجی کرده باید به طور کامل مشخص شود.
آقای اردوغان با اظهار اینکه در اظهارات سعودیها «تناقضاتی» وجود دارد تأکید کرد که تا به تمامی این پرسشها پاسخ داده نشود این پرونده بسته نخواهد شد.
ساعاتی پیش از سخنرانی آقای اردوغان، وزیر خارجه ترکیه خبر داد که آنکارا هنوز با هیچ کشوری نتایج تحقیقات خود از قتل این روزنامهنگار در شهر استانبول را به اشتراک نگذاشته است.
این نکتهای است که اهمیت سخنرانی رجب طیب اردوغان را دوچندان کرد و توجهات معطوف به این بود تا از میان کلمات او به اطلاعاتی دست یابند که در این بیست روزه در رسانههای ترکی بازتاب نداشته است.
با این حال آقای اردوغان در سخنرانی خود بیش از آن که نکته تازهای از این پرونده قتل یا به گفته او «ترور» سیاسی را آشکار کند، سوال مطرح کرد.
او گفت که در گفتوگو با پادشاه سعودی بر علاقه کشورش به همکاری با عربستان در این زمینه تاکید کرده است. با این حال آقای اردوغان هرگز مستقیماً به محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی، اشاره نکرد و او را مورد خطاب قرار نداد.
رجب طیب اردوغان با تاکید بر این که قتل جمال خاشقجی در استانبول رخ داده گفت که دولت باید از تمام جزئیات خبردار شود: «این حق ماست.»
سخنرانی «افشاگرانه» آقای اردوغان یک روز پس از آن ایراد میشود که رئیس جمهور آمریکا اعلام کرد که از «روایت سعودی» از ماجرای این قتل راضی نیست.
در همین روز یعنی دوشنبه جینا هسپل، رئیس سیآیای، به آنکارا سفر کرد تا با مقامهای بلندپایه در دولت اردوغان دیدار کند، سفری که گفته میشود کاملا به ماجرای قتل روزنامهنگار منتقد در کنسولگری عربستان در استانبول مربوط میشود.
مقامهای عربستان دستکم دو هفته از سرنوشت او ابراز بیاطلاعی میکردند، اما کمتر از یک هفته پیش، ابتدا «مرگ وی بر اثر مشاجره در کنسولگری» و سپس کشته شدن او را تایید کردند و آن را به «عوامل خودسر» نسبت دادند.
این در حالی است که به گفته عمر چلیک، سخنگوی حزب حاکم ترکیه، قتل جمال خاشقجی در کنسولگری سعودی در استانبول «به شیوهای وحشیانه» از قبل برنامهریزی شده بود.