وزیر خارجه آمریکا روز چهارشنبه ۲۱ آذر در نشست شورای امنیت سازمان ملل گفت که واشینگتن در تلاش است تا با همکاری ۱۴ عضو دیگر این شورا، محدودیت‌های موشکی بالستیک را برای ایران دوباره برقرار کند.
بر اساس گزارش خبرگزاری رویترز، مایک پومپئو همچنین گفت که ممنوعیت تسلیحاتی سازمان ملل علیه ایران نباید در سال ۲۰۲۰ برداشته شود، و از شورای امنیت خواست تا «اقدامات بازدارنده و بازرسی را در بنادر و آب‌های بین‌المللی» برقرار کند تا به گفته وی، «تلاش پیگیر ایران برای دور زدن محدودیت‌های تسلیحاتی را خنثی کرد».
وی تاکید کرد: «ایالات متحده در تشکیل یک ائتلاف برای مقابله با فعالیت موشکی بالستیک رژیم ایران و سایر رفتارهای مخرب، از جمله سوءاستفاده از مردم خودش، مصرانه ایستاده است. ما به ایستادن در کنار مردم عادی ایران که بزرگترین قربانیان رنج کشیده این رژیم هستند، ادامه خواهیم داد».
وزیر خارجه آمریکا افزود: «رژیم ایران از حسن نیت کشورها سوء استفاده کرده و [در تلاش] برای یک نیروی موشکی بالستیک، قطعنامه‌های متعدد شورای امنیت سازمان ملل را نقض کرده است. ایالات متحده هرگز این را تحمل نخواهد کرد. هیچ کشوری که در پی صلح و شکوفایی در خاورمیانه است نیز نباید این را تحمل کند».
بر اساس قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل که بیستم ژوئیه ۲۰۱۵ در پشتیبانی از توافق شش قدرت جهانی با ایران بر سر حل‌وفصل برنامه هسته‌ایش صادر شد، واردات یا صادرات تسلیحاتی به یا از ایران به مدت پنج سال ممنوع شده است. این ممنوعیت در سال ۲۰۲۰ منقضی می‌شود.
محدودیت‌های تسلیحاتی قطعنامه ۲۲۳۱ علیه ایران
قعطنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل، از تمام کشورهای جهان خواسته است که محدودیت‌های تسلیحاتی زیر را در ارتباط با ایران به مدت پنج سال رعایت کنند:
* تأمین، فروش و یا انتقال مستقیم یا غیرمستقیم هرگونه تانک جنگی، خودروهای رزمی زرهی، سامانه‌های توپخانه‌ای سنگین، هواپیماهای رزمی، بالگردهای تهاجمی، ناوهای جنگی، موشک‌ها و یا سامانه‌های موشکی، مطابق با اهداف «فهرست تسلیحات متعارف سازمان ملل»
* تأمین مواد مرتبط، شامل قطعات یدکی، از داخل و یا از طریق قلمروهای تحت حاکمیت‌شان، و یا توسط اتباع آنها و یا افراد تحت حاکمیت آنها، یا با استفاده از هواپیماها و یا کشتی‌های حامل پرچم‌های آنها، اعم از اینکه از قلمروشان نشأت گرفته یا خیر، به ایران یا برای استفاده در داخل ایران و یا در جهت تأمین منافع ایران.
* ارائه آموزش فنی، منابع یا خدمات مالی، پیشنهادات، دیگر خدمات و کمک‌های مرتبط با تأمین، فروش، انتقال، تولید، حفظ و نگهداری و یا استفاده از تسلیحات و مواد مرتبط توصیف‌شده در این بند فرعی، به ایران توسط اتباع این کشورها و یا از داخل یا از طریق قلمروهای تحت حاکمیت‌شان
* این بند باید تا مدت پنج سال پس از «روز پذیرش برجام» و یا تا زمانی که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی گزارش تأیید «جمع‌بندی مبسوط» را ارائه دهد، اجرا شود؛ بسته به اینکه کدام زودتر اتفاق افتد.
پومپئو در بخش دیگری از سخنانش اظهار داشت: «ایران میزبان القاعده است، از شبه‌نظامیان طالبان در افغانستان حمایت می‌کند، تروریست‌ها در لبنان را تجهیز تسلیحاتی کرده، به تجارت غیرقانونی زغال چوب در سومالی به نفع الشباب کمک می‌کند و شبه‌نظامیان شیعه در عراق را آموزش داده و آنها را تجهیز می‌کند».
روسیه و چین- که همراه با فرانسه، بریتانیا و آمریکا- دارای حق وتو هستند احتمالا از اقدامات پیشنهاد شده توسط وزیر خارجه آمریکا حمایت نکنند. روسیه بهمن ماه گذشته یک قطعنامه پیشنهادی به شورای امنیت علیه ایران را وتو کرد که درباره نقش آن در بحران یمن بود.
واشینگتن در حالی خواستار ادامه محدودیت‌های تسلیحاتی ایران پس از سال ۲۰۲۰ شده است، که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، روز ۱۸ اردیبهشت این کشور را از برجام خارج کرد و تحریم‌های ایران را بازگرداند.
وزیر خارجه آمریکا پس از نشست شورای امنیت نیز به خبرنگاران گفت که ایران رویکردی مقابله‌جویانه در برابر قطعنامه‌های شورای امنیت درباره برنامه موشکی‌اش اتخاذ کرده است و از این شورا خواست تا علیه این «فعالیت مخرب» دست به اقدام بزند.
به گزارش رویترز، آقای پومپئو افزود: «تهدید واقعی است و ما را نشانه رفته است. بوضوح می‌بینیم که برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) توفیقی در زمینه متوقف کردن این رفتار مخربانه ایران نداشته است».
وی اظهار داشت: «این شورا مسئولیت دارد تا از شهروندان خاورمیانه، آمریکایی‌هایی که به این منطقه می‌روند و اروپایی‌هایی که در معرض خطر موشک‌های ایران هستند حفاظت کند».
انتقاد هشت کشور اروپایی از فعالیت موشکی ایران
در همین حال، هشت کشور اروپایی روز چهارشنبه ضمن حمایت از برجام، با انتشار بیانیه‌ای از تهران خواستند تا از «فعالیت‌های بی‌ثبات‌کننده در منطقه» به ویژه آزمایش موشک‌های بالستیک خودداری کند.
بر اساس گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، این بیانیه می‌گوید: «تایید شده است که ایران به اجرای تعهداتش درباره برنامه هسته‌ای ادامه داده است».
ولی آنها هشدار دادند که فعالیت‌های مرتبط با موشک‌های بالستیکی از جمله «پرتاب موشک‌های با قابلیت هسته‌ای و انتقال موشک، فناوری‌ها و قطعات موشک» نقض قطعنامه‌های شورای امنیت محسوب می‌شود.
سفیران بلژیک، فرانسه، آلمان، ایتالیا، هلند، لهستان، سوئد و بریتانیا این بیانیه را روز چهارشنبه و پیش از نشست شورای امنیت سازمان ملل درباره ایران منتشر کردند.
وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا هفته گذشته اعلام کرد که ایران یک موشک میان‌برد بالستیک آزمایش کرده است و آن را نقض قطعنامه‌های شورای امنیت دانست.
آقای پومپئو تأکید کرد: «این نوع موشک قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای دارد و می‌تواند بخش‌هایی از خاک اروپا و کل خاورمیانه را هدف قرار دهد».
اظهارات وی واکنش مقام‌های ایرانی و اروپایی را در پی داشت و حتی شورای امنیت سازمان ملل به درخواست فرانسه و بریتانیا نشستی پشت درهای بسته در مورد این موضوع برگزار کرد.
مقام‌های تهران در ابتدا این خبر را تأیید یا تکذیب نکردند و تنها گفتند که آزمایش‌های موشکی ایران نقض قطعنامه سازمان ملل نیست چون این موشک‌ها قابلیت حمل کلاهک هسته‌ای ندارند.
ولی امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران، روز سه‌شنبه انجام چنین آزمایشی را تأیید کرد و آن را «مهم» خواند.
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت از ایران خواسته است تا به مدت هشت سال، «هیچ فعالیتی مرتبط با موشک‌های بالستیک طراحی شده با قابلیت حمل تسلیحات هسته‌ای صورت ندهد، از جمله شلیک هر گونه موشک با استفاده از چنین فناوری‌های مربوط به موشک‌های بالستیک».
