حبیبالله سیاری معاون هماهنگ کننده ارتش ایران روز دوم دیماه در گفتوگو با خبرگزاری ایسنا گفت «ورود ناو آمریکایی خیلی برای ما مهم نیست». اشاره وی به ناو هواپیمابر آمریکایی «یو اس اس استنیس» بود که روز جمعه پس از حدود ده ماه به خلیج فارس بازگشت.
آقای سیاری در این گفتوگو افزود تهران «به هیچ وجه اجازه نمیدهد» این ناو به آبهای سرزمینی ایران نزدیک شود. به گفته این فرمانده، ارتش ایران «هر لحظه آماده دفاع است».
وی همچنین گفت: «ما در خلیج فارس بر اساس قوانین دریایی، آبهای سرزمینی داریم و خارج از آبهای سرزمینی ما، دریای آزاد محسوب میشود و هر کس میتواند آنجا دریانوردی کند، همانطور که ما میتوانیم در آبهای آزاد دریانوردی کنیم». این فرمانده ارتش در ادامه، از رفتن ناوهای ایران به اقیانوس اطلس در نزدیکی مرزهای آمریکا سخن به میان آورد.
حسین آرین کارشناس نظامی در نیوکاسل بریتانیا به رادیو فردا میگوید: توجه این فرمانده ارتش به این است که ایران مدتهای مدیدی است که شاهد حضور ناو هواپیمابر و در این سطح در خلیج فارس نبوده است.
اما چرا بعد از حدود ۱۰ ماه دوباره این ناو هواپیمابر آمریکایی به خلیج فارس بازگشته است؟
منصور فرهنگ استاد ارشد علوم سیاسی و روابط بینالملل در کالج بنینگتون ایالت ورمنت آمریکا در پاسخ، به رادیو فردا میگوید این اقدام آمریکا میتواند نوعی اعمال فشار بر روی ایران باشد.
هدف از این فشار امنیتی و سیاسی که با تحریمها هماهنگ است، به گفته این کارشناس، آوردن ایران به پای میز مذاکره است تا شرایط آمریکا را نه تنها در مورد برنامه هستهای، بلکه در زمینه «آلودگیها» در سوریه، جنوب لبنان و حتی تا حدی عراق بپذیرد.
واکنش به رزمایش «پیامبر اعظم ۱۲» سپاه پاسداران عامل اول، و گفتههای اخیر حسن روحانی که اگر ایران نتواند نفت صادر کند هیچ کشور دیگری هم نمیتواند از تنگه هرمز نفت به دنیای خارج بفرستد عامل دوم بازگرداندن ناو هواپیمابر آمریکایی به خلیج فارس استحسین آرین --کارشناس نظامی ایران
از طرف دیگر حسین آرین دو عامل احتمالی دیگر را هم که میتواند پیشزمینه بازگشت ناو یو اس اس استنیس به خلیج فارس باشد، را چنین بر میشمرد: اول، رزمایش «پیامبر اعظم ۱۲» سپاه پاسداران که توجهش به تنگه هرمز بوده همراه با تمرین عملیات آبی و خاکی و پیاده شدن دشمن فرضی به سواحل ایران و دفاع از ساحل.
دومین عامل از نظر این کارشناس نظامی، این است که آمریکا با این اقدام خواسته است به ویژه به این گفتههای اخیر حسن روحانی واکنش نشان دهد که اگر ایران نتواند نفت صادر کند هیچ کشور دیگری هم نمیتواند از تنگه هرمز نفت به دنیای خارج بفرستد.
حسین آرین نتیجه میگیرد که آمریکا میخواهد تاکید کند: «نه! این آبراههای است که ما میتوانیم از آن عبور بیضرر داشته باشیم و از آن استفاده کنیم».
گذر نفت خام تولیدی خاورمیانه از تنگه هرمز تامین کننده یک پنجم مصرف نفت جهان است.
خطر برخورد نظامی میان دو کشور بسیار بعید است. تنها خطری که هست زدن جرقه، حادثه و روی دادن اتفاقی ناخواسته میان دو کشور است که دو طرف نتوانند پیامدهای آن را مهار کنندمنصور فرهنگ -- استاد روابط بینالملل کالج بنینگتون، ایالت ورمنت آمریکا
همزمان جدال لفظی میان تهران و واشینگتن بر سر خروج آمریکا از برجام و اعمال مجدد تحریمها علیه ایران ادامه دارد، اما به نظر منصور فرهنگ، جدی گرفتن تهدید حسن روحانی رئیسجمهوری اسلامی که اگر ایران نتواند نفت از خلیج فارس صادر کند هیچ کشور دیگری هم نمیتواند، امری است جدا.
به گفته این استاد روابط بینالملل، این تهدید ایران را آمریکاییها جدی نمیگیرند.
منصور فرهنگ میافزاید با این همه خطر برخورد نظامی میان دو کشور بسیار بعید است.
به نظر این کارشناس مناسبات خارجی ایران، تنها خطری که وجود دارد زدن جرقه، حادثه و روی دادن اتفاقی ناخواسته میان دو کشور است که دو طرف نتوانند پیامدهای آن را مهار کنند.
به هر حال این درست است که سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با رویاروییهای هر چند یک بار در خلیج فارس بیگانه نیست، اما این هم درست است که تعداد این رویاروییها در ماههای اخیر کمتر شده است.