علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی ایران، روز یکشنبه اول اردیبهشت، محمدعلی جعفری را از فرماندهی کل سپاه پاسداران برکنار و حسین سلامی را با ترفیع درجه به سرلشکری، به عنوان جایگزین او منصوب کرد.
حسین سلامی، زاده ۱۳۳۹، از سال ۸۸ جانشین فرمانده سپاه پاسداران بود و رهبر جمهوری اسلامی در حکم خود از او خواسته است که «ارتقاء توانمندیهای همهجانبه»، «آمادگی در همه بخشها»، تقویت بصیرت و همچنین «گسترش مدیریتهای برخوردار از بنیه معنوی» را افزایش دهد.
وی هشتمین فرمانده سپاه پاسداران است که از ابتدای انقلاب بهمن ۵۷ به این سمت منصوب میشود.
حسین سلامی از جمله فرماندهان بسیار تندرو این نیرو است و بارها اسرائیل را به نابودی و اروپا را به تغییر راهبرد موشکی جمهوری اسلامی تهدید کرده است.
وی از جمله هشتم بهمن پارسال در واکنش به تهدیدهای مقامات اسرائیل برای هدف قرار دادن مواضع ایران در سوریه گفته بود که «راهبرد ما محو اسرائیل از جغرافیای سیاسی جهان است و بهنظر میرسد با شرارتهایی که اسرائیل در حال انجام است، خودش را به این واقعیت نزدیک میکند».
فرمانده جدید سپاه در ۱۴ بهمن پارسال نیز خطاب به کشورهای اروپایی گفته بود: «اگر اروپا و دیگران بر اساس یک توطئه، خلع سلاح موشکی کشورمان را دنبال کنند مجبوریم به یک جهش راهبردی دست بزنیم».
مراد ویسی، روزنامهنگار رادیو فردا، از جمله دلایل انتصاب حسین سلامی به فرماندهی سپاه را چهره بشدت ضدآمریکایی او در شرایط پس از اعلام تصمیم جدید ایالات متحده، ویژگیهای تلویزیونی او، باور عمیق وی به توان موشکی سپاه، و سنت عدم تعیین فرمانده سپاه از بین «تیم خوزستانیها» ذکر میکند.
رهبر جمهوری اسلامی همچنین در حکم دیگری، محمدعلی جعفری را به عنوان مسئول «قرارگاه فرهنگی و اجتماعی حضرت بقیةالله» منصوب کرده است.
جابهجایی در فرماندهی کل سپاه در حالی صورت میگیرد که پیش از این هیچگونه احتمال یا گمانهزنی در این زمینه مطرح نشده بود و شماری از کاربران هوادار جمهوری اسلامی در شبکههای اجتماعی گفتهاند که از این خبر «غافلگیر» شدهاند.
تصمیم تازه رهبر جمهوری اسلامی دو هفته پس از آن اعلام شده که آمریکا نام سپاه پاسداران را به فهرست «سازمانهای تروریستی خارجی» اضافه کرد.
این اقدام خشم مقامهای جمهوری اسلامی را برانگیخت و مجلس ایران طرحی را در دستور کار دارد تا نیروهای آمریکایی تحت فرماندهی «سِنتکام» را در فهرست تروریستی جمهوری اسلامی قرار دهد.
رهبر جمهوری اسلامی علت جابهجایی در فرماندهی سپاه را ذکر نکرده و تنها گفته است که «ضرورت» این جابهجایی را محمدعلی جعفری ابراز کرده بود.
فرماندهان سپاه پاسداران به طور معمول ۱۰ سال در این مقام حضور داشتهاند و مأموریت ۱۰ ساله محمدعلی جعفری در این پست نیز در سال ۹۶ به پایان رسید؛ با این حال او در تیرماه ۹۶ اعلام کرد که رهبر جمهوری اسلامی مأموریت او را برای سه سال دیگر تمدید کرده است.
«قرارگاه بقیةالله» که مسئولیت آن به محمدعلی جعفری واگذار شده، قرارگاهی با هدف مقابله با «جنگ نرم» است و پیشینه تأسیس آن به سال ۹۵ باز میگردد.
«جنگ نرم» اصطلاحی ست که رهبر جمهوری اسلامی در سالهای اخیر کموبیش جایگزین دیگر اصطلاح پرکاربردش، «تهاجم فرهنگی»، کرده و در سخنرانیهای خود از آن به عنوان «جنگ به وسیله ابزارهای فرهنگی و پیشرفته امروزی»، «ایجاد تردید در دلها و ذهنهای مردم»، «جنگ به وسیله نفوذ، دروغ و شایعهپراکنی»، «تهاجم به مرزهای ایمانی، عقیدتی و فرهنگی» یاد کرده است.
پیش از این، فرمانده کل سپاه فرماندهی این قرارگاه را برعهده داشت و مدیریت اجرایی آن نیز با جانشین فرمانده سپاه بود.
سپاه پاسداران در روزهای اخیر با چالش دیگری روبرو شد و آن هم اعتراض به دعوت آن از گروههای شبه نظامی عراقی نظیر حشد الشعبی و «النجبا» برای حضور در مناطق سیلزده استان خوزستان بود که ظاهرا به دعوت قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه، صورت گرفت.
این اقدام با اعتراض حداقل دو تن از نمایندگان مجلس شورای اسلامی روبرو شد که آن را برخلاف اصل ۱۴۶ و ۱۲۵ قانون اساسی دانستند. بسیاری از کاربران در شبکههای اجتماعی نیز دعوت از شبهنظامیان خارجی را تقبیح کردند.
سپاه پاسداران یکی از بازیگران اصلی در اقتصاد ایران است که از طریق بازوی اقتصادی خود، قرارگاه خاتمالانبیا، بخش عمدهای از اقتصاد کشور را کنترل میکند که در بسیاری از حوزهها نظیر بانکداری، صنعت نفت، ارتباطات و تجارت داخلی و خارجی فعال است.