دولت ژاپن روز پنج‌شنبه رسما اعلام کرد که شینزو آبه، نخست وزیر این کشور، هفته آینده برای گفت‌وگو با مقام‌های جمهوری اسلامی به تهران می‌رود.
این نخستین بار طی حدود چهار دهه است که نخست وزیر ژاپن به ایران سفر می‌کند.
رسانه‌های ژاپنی با اشاره به اینکه این سفر سه روزه از چهارشنبه آینده آغاز می‌شود گفته‌اند شینزو آبه در این سفر با رهبر و رئیس جمهوری اسلامی ایران دیدار خواهد کرد؛ با این حال یک مقام دولت ژاپن به خبرگزاری فرانسه گفت جزئیات سفر هنوز در حال هماهنگی است.
در پی افزایش تنش بین ایران و آمریکا، شماری از کشورها از جمله ژاپن برای پادرمیانی و کاستن از تنش‌ها اعلام آمادگی کردند.
دونالد ترامپ، رئیس جمهوری آمریکا که چندی پیش به ژاپن سفر کرد از میانجی‌گری این کشور در این موضوع استقبال کرد.
در این میان چندین مقام آمریکایی چهارشنبه ۱۵ خرداد به شبکه «سی‌ان‌ان» گفته‌اند، به نظر می‌رسد که تنش‌های نظامی با ایران کاهش یافته‌اند.
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران نیز ابراز امیدواری کرده است که سفر شینزو آبه به تهران به «کاهش تنش» در منطقه منجر شود.
خبرگزاری رویترز می‌نویسد ژاپن خواستار امنیت خاورمیانه است، چرا که بخش عمده نفت وارداتی آن از این منطقه انجام می‌شود.
بعد از توقف معافیت‌های نفتی آمریکا به مشتریان ایران در دوم ماه مه، بیش از یک ماه گذشته، ژاپن خرید نفت ایران را متوقف کرد.
آمارهای انجمن نفت ژاپن نشان می‌دهد این کشور در سه‌ماهه ۲۰۱۹ به‌طور متوسط ۱۴۰ هزار بشکه نفت از ایران خریده، اما بیش از ۱۴ برابر آن نفت از عراق، بحرین، عربستان، قطر، کویت، عمان و امارات دریافت کرده‌است. تقریباً ۸۵ درصد کل واردات نفت ژاپن از کشورهای عرب خاورمیانه بوده‌است.
آمارهای گمرکی ژاپن نیز نشان می‌دهد کل واردات این کشور از ایران طی چهار ماه ابتدایی سال ۲۰۱۹ با افتی ۱۵ درصدی نسبت به دور مشابه پارسال به ۱ میلیارد و ۸۰ میلیون دلار رسیده‌است. از طرفی صادرات این کشور به ایران با افتی ۹۵ درصدی به حدود ۱۴٫۵ میلیون دلار سقوط کرده‌است. پارسال در چهار ماه ابتدای، صادرات ژاپن به ایران ۳۳۰ میلیون دلار بود، به عبارتی ۲۲ برابر افت کرده‌است.
به هر تقدیر، رویترز از قول کارشناسان نقل کرده‌است که آقای آبه تلاش خواهد کرد ایران و آمریکا به‌صورت مستقیم وارد مذاکره شوند.
اخیراً آمریکا اعلام کرده‌است شماره تماس مشخصی به مقامات ایران داده شده‌است که هر زمان خواستند با آمریکا تماس بگیرند.
حسن روحانی می‌گوید فعلاً زمان تماس نیست و اگر آمریکا «تحریم‌ها را برچیند و با احترام و بدون پیش‌شرط» وارد مذاکره شود، درها باز است.
وی گفته‌است «شرایط امروز، شرایط مذاکره نیست. این در حالی است که علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی هفته گذشته دوباره تأکید کرد که حکومت تهران با آمریکا مذاکره نخواهد کرد و به‌ویژه مذاکره بر سر برخی موضوع‌ها را امری «ناموسی» می‌داند.
سال جاری همچنین ۹۰مین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک میان ایران و ژاپن است. یک دیپلمات سابق ژاپن به رویترز گفته‌است بهترین پیشنهادی که آقای آبه می‌تواند به آیت‌الله خامنه‌ای دهد، مذاکره با آمریکا بدون پیش‌شرط است.
این گزارش می‌افزاید انتخابات پارلمانی ژاپن در ماه‌های آینده برگزار می‌شود و میانجی‌گری آبه میان آمریکا و ایران می‌تواند برای ائتلاف حاکم ژاپن با ریسک همراه باشد.
با این‌حال دیپلمات پیشین ژاپنی که نخواسته نامی از وی برده شود، گفته‌است ظاهراً «علائم مثبتی» از هر دو طرف (آمریکا و ایران) دیده می‌شود و به عقیده وی ایران با نخست‌وزیر ژاپن «رفتار و تعامل بدی نخواهد داشت و وی را دست‌خالی باز نخواهد گرداند».
آقای آبه و دولت وی روابط نزدیکی با ترامپ دارند.
