مایک پومپئو به عنوان نخستین مقام بلندپایه آمریکا روز یکشنبه ۱۶ اردیبهشت به خبر افزایش سطح غنی‌سازی اورانیوم توسط تهران واکنش نشان داد و گفت که ایران با انزوا و تحریم‌های بیشتری روبرو خواهد شد.
وزیر خارجه ایالات متحده در توئیتی نوشته است: «گسترش اخیر برنامه هسته‌ای ایران منجر به انزوا و تحریم‌های بیشتری خواهد شد. کشورها باید استاندارد طولانی‌مدت حق غنی‌سازی صفر برای برنامه هسته‌ای ایران را اعاده کنند».
وی افزوده است: «رژیم ایران، مسلح به سلاح‌های هسته‌ای، حتی یک خطر بزرگتر را برای جهان رقم خواهد زد».
سه مقام ایرانی روز یکشنبه در یک نشست خبری مشترک اعلام کردند که تهران دیگر به تعهد خود درباره عدم غنی‌سازی بیش از ۳.۶۷ درصد پایبند نخواهد بود.
عباس عراقچی، معاون وزیر خارجه ایران، حتی گفت که اگر بازطراحی راکتور اتمی اراک براساس توافق انجام شده در برجام انجام نشود، ایران این راکتور را با وضعیت سابق راه‌اندازی خواهد کرد.
تصمیم ایران دنباله سیاستی است که ۱۸ اردیبهشت امسال و در یکمین سالگرد خروج آمریکا از برنامه جامع اقدام مشترک موسوم به «برجام» اعلام شد. ایران در آن روز گفت که سطح تعهداتش ذیل این توافق را کاهش می‌دهد و ۶۰ روز به طرف‌های اروپایی مهلت داد تا به تعهدات‌شان در خصوص منتفع شدن تهران از مزایای اقتصادی این توافق عمل کنند.
کشورهای اروپایی این ضرب‌الاجل را رد کردند ولی گفتند که به تلاش‌های خود برای راه‌اندازی سازوکار ویژه موسوم به «اینس‌تکس» برای انجام مبادلات تجاری با ایران ادامه می‌دهند.
اعلام تصمیم روز یکشنبه تهران با واکنش‌های گسترده جهانی روبرو شد. در حالی که کشورهای اروپایی شامل فرانسه، بریتانیا و آلمان خواستار بازگشت ایران به وضعیت سابق و انجام تعهداتش در چارچوب برجام شدند، اسرائیل از تصمیم جدید ایران با عنوان «کاری بسیار بسیار خطرناک» نام برد و قدرت‌های جهانی را به برقراری تحریم‌های «فلج‌کننده» علیه جمهوری اسلامی فرا خواند.
وزارت خارجه فرانسه نیز در بیانیه‌ای اعلام کرد: «ما قاطعانه از ایران می‌خواهیم که تمامی فعالیت‌های ناسازگار با تعهداتش ذیل برجام را متوقف کند».
وزارت خارجه فرانسه همچنین با تأکید بر ضرورت کاستن از تنش‌ها به عنوان بخشی از موضوع هسته‌ای ایران، تصریح کرده است که پاریس در حال تماس با متحدانش است.
ساعاتی پیش از انتشار این بیانیه، امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، تصمیم ایران برای افزایش سطح غنی‌سازی را محکوم کرده و آن را «نقض» توافق اتمی وین خوانده بود.
سخنگوی فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هم گفت که این اتحادیه از تصمیم جدید ایران برای افزایش سطح غنی‌سازی و عبور از سقف تعیین‌شده در برجام «به شدت نگران است».
مایا کوسیانچیچ، سخنگوی خانم موگرینی، به آسوشیتدپرس گفت که اتحادیه اروپا از پیش به ایران درباره چنین اقدامی هشدار داده بود.
خانم کوسیانچیچ همچنین گفت که اتحادیه اروپا رایزنی‌هایی را با سایر اعضای برجام آغاز کرده و در جست‌وجوی گام‌های بعدی، «از جمله برگزاری کمیسیون مشترک»، است.
کمیسیون مشترک برجام به طور معمول هر سه ماه یک بار با حضور نمایندگان ایران و پنج کشور باقی‌مانده در برجام، شامل بریتانیا، فرانسه، آلمان، چین و روسیه، برگزار می‌شود.
آخرین نشست این کمیسیون جمعه گذشته در وین برگزار شد و به موضوع اجرایی شدن اینس‌تکس اختصاص داشت.
