مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، روز پنجشنبه ۱۶ آبان با انتشار بیانیهای از جامعه بینالملل خواست تا در واکنش به تحرکات جدید ایران در زمینه برنامه هستهای برای افزایش فشار به ایران «اقدامات جدی انجام دهند».
حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، دو روز پیش از این رسماً چهارمین مرحله از کنارهگیری از تعهدات برجامی ایران را اعلام کرد و گفت که این گام مربوط به «آغاز گازدهی به سانتریفیوژها در تأسیسات اتمی فردو» میشود.
اخیراً آژانس بینالمللی انرژی اتمی نیز خواهان «توضیح فوری» جمهوری اسلامی دربارهٔ آثار اورانیوم کشف شده در «تورقوزآباد» در حومه تهران شده است و شورای حکام آژانس روز پنجشنبه در این مورد و در مورد دیگر تحولات هستهای ایران جلسهای برگزار میکند.
تورقوزآباد محلی است که نخست وزیر اسرائیل سال گذشته از آن به عنوان «انبار مخفی هستهای ایران» یاد کرد.
مایک پومپئو در خصوص این تحرکات هستهای جدید ایران روز پنجشنبه در بیانیه خود نوشته است که این تحرکات «بازتابدهنده همان اهدافی است که رژیم [ایران] همیشه داشته: وادار کردن جامعه جهانی به پذیرش خشونت و ترور این حکومت، آن هم در حالی که حاکمیت همسایگانش را تضعیف میکند.»
وزیر خارجه آمریکا افزود: «اعضای جامعه بینالمللی که به درستی نسبت به حملات و تحریکات جدید ایران نگران هستند، باید تصور کنند که اگر ایران سلاح هستهای در دست داشته باشد چگونه رفتار خواهد کرد. ایالات متحده هرگز اجازه نخواهد داد این اتفاق بیفتد.»
بیانیه آقای پومپئو میافزاید: «گسترش فعالیتهای حساس اشاعهدهنده جنگافزار هستهای توسط ایران این نگرانی را پیش میآورد که ایران در حال رساندن خود به موقعیتی است تا گزینه دستیابی سریع به سلاح هستهای برایش فراهم شود.»
مایک پومپئو در پایان نیز تأکید کرده است: «اکنون زمان آن فرا رسیده است که همه کشورها اخاذی هستهای این رژیم را رد کنند و برای افزایش فشار اقدامات جدی انجام دهند. تحرکات هستهای ادامهدار و پرشمار ایران چنین اقدامی را میطلبد.»
یک روز پس از آغاز گازدهی به سانتریفیوژها در تأسیسات اتمی فردو نیز وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای گفته بود که «ایران هیچ دلیل معتبر دیگری برای افزایش غنیسازی اورانیوم، در تاسیسات فردو یا جای دیگر را ندارد، جز تلاشی روشن برای باجگیری اتمی، که البته تنها بر عمق انزوای سیاسی و اقتصادی آن خواهد افزود».
جمهوری اسلامی میگوید برنامه اتمیاش «تنها اهداف غیرنظامی» دارد. تهران میگوید خروج آمریکا از توافق شکلگرفته در دولت پیشین آن کشور، «نقض تعهدات بینالمللی» واشینگتن است.
ایران از نیمه اردیبهشت سال ۹۸، همزمان با سالگرد خروج آمریکا از برجام، با هدف فشار بر طرفهای اروپایی تاکنون در سه بازه ۶۰ روزه، از برخی تعهدات خود در برجام عدول کرده است.