سازمان عفو بینالملل روز دوشنبه ۱۱ آذر در گزارش تازهای اعلام کرد که در اعتراضهای هفته آخر آبان در ایران دستکم ۲۰۸ نفر کشته شدند.
عفو بینالملل در نخستین گزارش خود تعداد کشتهشدگان را ۱۰۶، در گزارش دوم ۱۴۳ و در گزارش سوم ۱۶۱ نفر اعلام کرده بود. آمار تازه این سازمان حقوق بشری چهارمین گزارش آن است.
عفو بینالملل میگوید: «بر اساس گزارشهای معتبری که این سازمان دریافت کرده است، معتقدیم تعداد افرادی که در تظاهرات ایران کشته شدهاند به ۲۰۸ نفر افزایش یافته است».
این سازمان افزوده است که تعداد کشتهشدگان احتمالا بیش از این رقم است.
عفو بینالملل میگوید افزایش آمار به دلیل ثبت شمار بیشتری از افراد کشته شده در شهریار از توابع استان تهران است که به گفته این سازمان، «یکی از بالاترین آمار افراد کشتهشده را داشته است».
فیلیپ لوتر، مدیر تحقیقات بخش خاورمیانه و آفریقای شمالی عفو بینالملل، در این زمینه اظهار داشت: این آمار «گواهی بر این است که نیروهای امنیتی ایران دست به کشتار وحشتناکی زده و ۲۰۸ نفر را در کمتر از یک هفته کشتهاند».
وی از جامعه بینالمللی خواست تا اطمینان حاصل کند که افراد مسئول در این زمینه، پاسخگو خواهند بود.
عفو بینالملل پیشتر گفته بود که «تلفات، تقریبا به طور کامل ناشی از بکارگیری سلاح گرم بوده است».
این سازمان میگوید: بر اساس اطلاعات گردآوری شده، «خانوادههای قربانیان تهدید و به آنها هشدار داده شده است که با رسانهها صحبت نکنند یا برای عزیزانشان مراسم ختم نگیرند».
عفو بینالملل افزوده است: «برخی از خانوادهها همچنین مجبور شدهاند که برای تحویل گرفتن پیکر عزیزانشان پول پرداخت کنند».
انتشار این گزارش در حالی است که به رغم گذشت دو هفته از حوادث خونین در ایران، مقامهای جمهوری اسلامی نه تنها آماری ندادهاند بلکه گزارشهای منابع مختلف در مورد تعداد کشتهشدگان را رد کردهاند.
محمدجواد منتظری، دادستان کل ایران، روز ۹ آذر در این زمینه گفت: «خوشبختانه افرادی که خارج از کشور هستند هیچ دسترسی به اطلاعات و آمار ندارند؛ آمارهای مختلفی میدهند و هیچ کدام از آنها اعتبار ندارد».
جمال عرف، معاون سیاسی وزیر کشور، نیز گفته که «آمار کشتهها هنوز جمعبندی نشده و آمار خارجیها هم معتبر نیست».
سایت کلمه نزدیک به میرحسین موسوی گزارش داده که حداقل ۳۶۶ نفر در اعتراضهای آبان ۹۸ کشته شدهاند. منابع دیگر آمار کشتهشدگان را تا ۵۰۰ نفر نیز اعلام کردهاند.
در همین زمینه، محمود صادقی نماینده تهران در مجلس روز دوشنبه در توئیتی «هشدار» داد که «اگر مراجع ذیربط آمار دقیق کشتهشدگان، مجروحان و بازداشتشدگان را اعلام نکنند، نمایندگان مجلس ناگزیر آمارهای مستند به گزارشهای مردمی را منتشر خواهند کرد».
پروانه سلحشوری، دیگر نماینده تهران، نیز با توجه به «تفاوت آماری فاحش» درباره تعداد کشتهشدگان اعتراضات اخیر، گفت که باید در اسرع وقت و برای دستیابی به «حقایق»، کمیته حقیقتیاب تشکیل شود.
اعتراضهای ایران در واکنش به افزایش قیمت بنزین از روز ۲۴ آبان در سرتاسر کشور آغاز شد و به گفته مقامهای جمهوری اسلامی، بیش از ۷۰۰ نقطه را در بر گرفت.
شدت سرکوبها به اندازهای بود که به اذعان عبدالرضا رحمانی فضلی، وزیر کشور، و علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، «از تیربار هم استفاده شده بود».
برخی گزارشها حاکی از استفاده از «دوشکا» بویژه در شهرستان ماهشهر و اطراف آن برای مقابله با معترضان و کسانی بود که جاده ماهشهر- بندر امام را بسته بودند.