روزنامه آمریکایی نیویورکتایمز شنبه ۲۲ دی در گزارش مفصلی ۱۸ ماه کوشش آمریکا را برای برنامهریزی نقشههای سوء قصد به جان قاسم سلیمانی، فرمانده شاخه قدس سپاه پاسداران، و بهکارگیری عوامل مختلف در سوریه، لبنان و عراق که به موفقیت طرح نهایی کشتن او کمک کنند، شرح داده است.
گزارش نیویورک تایمز ۹ روز پس از کشته شدن فرمانده ارشد نظامی ایرانی منتشر شده است؛ قاسم سلیمانی در نخستین لحظات روز ۱۳ دی همراه با ابومهدی المهندس، معاون نیروهای عراقی حشدالشعبی و ۸ تن از همراهان و همکارانشان، دقایقی بعد از فرود هواپیمای حامل قاسم سلیمانی از پروازی از دمشق، با شلیک ۴ راکت از پهپادهای آمریکایی در جاده داخلی فرودگاه بغداد کشته شدند.
این گزارش رویدادهایی را شرح داده که ابتدا منجر شد تا دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، کشتن سلیمانی را از میان گزینههای ارائه شده به او برای «بازدارندگی ایران» انتخاب کند.
در ادامه گزارش، اقدامات دیپلماتیک و پیامهای سریع ارسالی بعد از کشتن سلیمانی، از جمله با یاری سفارت سوئیس در تهران، و نیز اقدامات پس از حملات موشکی انتقامجویانه ایران علیه دو پایگاه نظامیان آمریکایی در عراق آمده است.
به نوشته نیویورک تایمز، بدون ارتباط با سلسلهرویدادهای خشونتبار ماه گذشته در عراق که آمریکا را از کشتن یک پیمانکار عرب ۳۳ ساله دارای تابعیت آمریکایی در کرکوک در روز ۶ دی خشمگین کرد و به حمله آمریکا به پایگاههای کتائب حزبالله در عراق در روز ۸ دی و کشتن دستکم ۲۵ عضو این نیرو انجامید، در واشینگتن از یک سال و نیم قبل، کشتن قاسم سلیمانی در حال طراحی بود.
به نوشته نیویورک تایمز، نیروهای محافظ سفارت آمریکا در بغداد دستور داشتند که اگر تظاهرکنندگان عراقی در رویدادهای هفته اول دی وارد حریم سفارت شدند، شلیک کرده و آنها را بکشند اما عملاً از گاز اشکآور برای پراکنده کردنشان استفاده شد؛ دونالد ترامپ که در تعطیلات سال نو در اقامتگاه شخصیاش در فلوریدا رویدادها را از تلویزیون میدید، شدیداً خشمگین شد و او را به انتخاب گزینه کشتن قاسم سلیمانی کشاند.
این گزارش میافزاید، در ۱۸ ماه اخیر، واشینگتن در حال بهکارگیری مهرههایی از ارتش سوریه، نیروی قدس در دمشق، عوامل حزبالله در پایتخت سوریه، فرودگاههای دمشق و بغداد، کتائب (گردانهای) حزبالله و سازمان حشدالشعبی برای لو دادن اطلاعات منجر به کشتن قاسم سلیمانی بود؛ برخی از عواملی که به کار گرفته شدند، نهگداری اطلاعاتی را در مورد رفت و آمدهای قاسم سلیمانی لو میدادند.
اطلاعات نشان داد که او با چند شرکت هوایی مختلف پرواز میکند و اکثر موارد، بلیتش تنها در آخرین لحظات تهیه میشود تا به دشمن برای تعقیب فرصت کافی ندهد. معمولاً آخرین فردی بود که سوار هواپیما میشد و در صندلی آخرین ردیف بخش بیزینس مینشست تا با فرود هواپیما زودتر بیرون بیاید.
قاسم سلیمانی در پرواز شامگاه پنجشنبه ۱۲ دی از دمشق به سوی بغداد با هواپیمای ایرباس شرکت «شام وینگز ایرلاینز» که مدت زیادی هم با تأخیر بلند شد، آخرین فردی بود که ثانیههایی پیش از بسته شدن در هواپیما، وارد شد.
طرح کشتن سلیمانی، به گفته نیویورک تایمز، از زمان حملات منتسب به ایران علیه نفتکشها و تأسیسات عربستان بهطور جدیتر مطرح شد و از شهریور/ مهر امسال، مهرههایی از فرماندهی مرکزی آمریکا که از جمله مسئول عملیات بمباران آمریکایی در سوریه و عراق است، وارد ماجرا شدند.
واشینگتن نگران بود که کشتن سلیمانی در زمانی که با یک مهره ارشد حزبالله در بازدیدهایش از سوریه همراهی میشود، ممکن بود که این سازمان لبنانی را وارد کارزار نظامی زودهنگام با اسرائیل کند.
از ۱۰ دی شایعاتی در واشینگتن مطرح بود که میگفت، رابرت اوبرایان، مشاور امنیت ملی آمریکا، اهداف احتمالی ایرانی برای حمله آمریکا را تهیه کرده که حمله به ناو فرماندهی ایرانی که در دادن فرمان به ناوچههای ایران برای حرکات ایذایی در خلیج فارس سهیم است، در بین اهداف بود.
به ادعای نیویورک تایمز، جینا هسپل، رئیس سیآیای، که معتقد بود به حد کافی اطلاعات در مورد طرح حمله به اهداف آمریکایی در دسترس است، برای کشتن قاسم سلیمانی علاقهمندی نشان میداد. با وجود این، در بحثهایی که بعد از کشتن قاسم سلیمانی در آمریکا درگرفته، از اینکه مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا در چند نوبت گفت که سلیمانی طرحهایی برای اجرای قریبالوقوع داشت، تأکید شده که بهتر بود از این عبارت استفاده نمیشد.
دونالد ترامپ خود روز ۲۰ دی گفت که قاسم سلیمانی در حال طراحی «حمله به چهار سفارتخانه آمریکا، شامل سفارت در بغداد» بود.
در این میان، به نوشته نیویورک تایمز، در حالی که اسرائیل از کشتن سلیمانی خشنود است، عربستان نگران شد که آمریکا طرحی برای رسیدگی به عقوبت این ماجرا نداشته باشد اما بعد از دیدار خالد بن سلمان، برادر ولیعهد سعودی، با مقامات کاخ سفید، این نگرانی سعودی برطرف شد.
طبق این گزارش، سرانجام انتقام ایران از کشته شدن قاسم سلیمانی، پنج روز پس از مرگ او فرا رسید و مقامات آمریکا در اتاق عملیات کاخ سفید و پنتاگون، صحنههای اصابت موشکهای ایرانی به دو پایگاه آمریکایی در عراق را در حالی که نظامیان پیشتر و به سرعت از آنجا بیرون برده شده بودند، نظاره میکردند.
آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع پیشین اسرائیل، یکشنبه ۲۲ دی به رادیوی کشورش گفت، گزارش نیویورک تایمز بر اساس منابع اسرائیلی تهیه شده و خوب نبود که این کار صورت میگرفت و اسرائیل میبایست خود را از این ماجرا دور نگاه دارد.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، در ساعات بامداد پنجشنبه ۱۲ دی، در فرودگاه تلآویو دقایقی پیش از سوار شدن به هواپیما به سوی سفر رسمی به یونان چنین گفت: «منطقه ما شاهد رویدادهای بسیار بسیار دراماتیک است و ما کاملاً از آمریکا در دفاع از خود، حمایت میکنیم».
در حالی که در آن روز ظاهراً چنین به نظر میرسید که منظور سخنان نتانیاهو، بیان ایستادگی اسرائیل در کنار آمریکا بود که دو روز قبل از آن، سفارتش در بغداد از سوی تظاهرکنندگان هواداران حشدالشعبی در عراق احاطه شده بود، به نوشته نیویورک تایمز، بعداً معلوم شد که بنیامین نتانیاهو تنها رهبری در خارج از آمریکا بود که آمریکا او را از کشتن قاسم سلیمانی در ساعات پیش رو، آگاه کرده بود و اشاره او به «رویدادهای بسیار بسیار دراماتیک» آگاهیاش از طرحی بود که ساعاتی بعد در فرودگاه بغداد عملی شد.
شبکه انبیسی آمریکا ۱۱ دی گزارش داده بود که پس از آنکه خبرچینانی در فرودگاه دمشق گزارش حضور قاسم سلیمانی در فرودگاه و سوار شدن او به هواپیمای ایرباس ای۳۲۰ شرکت خصوصی سوری را لو دادند، اطلاعات دریافتی از اسرائیل نیز به تأیید این جزییات کمک کرد.
به گزارش انبیسی، رئیس سیآیای و مارک اسپر، وزیر دفاع آمریکا، از دو نقطه متفاوت در کشورشان، صحنههای ورود قاسم سلیمانی به بغداد و استقبال ابومهدی المهندس از او و سپس سوار شدن به خودرو را در حالی که سه پهپاد آمریکایی، هر یک مجهز به چهار موشک «هلفایر» بر فراز موقعیت قرار گرفته بودند، نگاه میکردند. دستور شلیک از مقر فرماندهی سنتکام در دوحه، پایتخت قطر، داده شد. هیچیک از ده فرد سوار شده به دو خودرو زنده نماند.
در این میان، واشینگتن پست نوشتهاست که کشتن قاسم سلیمانی بخشی از یک برنامه گستردهتر برای کشتن فرماندهان سپاه پاسداران و سران نیروهای همپیمان ایران در منطقه است.
به نوشته این روزنامه، عبدالرضا شهلایی، مسئول بخش مالی شاخه قدس، که روز پنجشنبه ۱۲ دی هدف حمله پهپادی آمریکا در خاک یمن قرار گرفت، جان بدر بردهاست.
سخنگوی پنتاگون گفت ما نیز گزارشهای حملات به تروریستها در آن روز در یمن را دیدیم، ما این مطالب را در رسانهها مورد بحث قرار نمیدهیم.
آمریکا از مدتی پیش برای دریافت آگاهیهایی که به دستگیری یا کشتن عبدالرضا شهلایی منجر شود، ۱۵ میلیون دلار «پاداش نقدی» تعیین کردهاست.
در همین زمینه، روزنامه دیلی میل در بریتانیا مدعی شد در حمله عوامل مسلح ناشناس در روز ۲۱ دی به طالب عباس علی الساعدی، یکی از فرماندهان حشدالشعبی در کربلا، او کشته شد؛ پلیس کربلا و حشدالشعبی یک روز بعد در بیانیههای جداگانه، کشته شدن فرمانده تیپ کربلای حشدالشعبی را «بیپایه و اساس» نامیدند.
همچنین به نوشته تایمز اسرائیل بر اساس گزارش شبکه تلویزیون این کشور در روز ۲۰ دی، ایران از حسن نصرالله، دبیرکل حزبالله خواسته تا تدابیر امنیتی را برای مراقبت از جان خود افزایش دهد. دختر قاسم سلیمانی حسن نصرالله را «عموی عزیزم» که انتقام خون پدر را خواهد گرفت، نامیدهاست.
ژنرال ذخیره اسرائیلی یوآو گالانت به شبکه ۱۳ تلویزیون کشورش گفته است، ایران و حزبالله میبینند که اسامه بن لادن، رهبر القاعده، ابوبکر البغدادی، رهبر خلافت اسلامی و قاسم سلیمانی توسط آمریکا کشته شده و بعد از آنها، «مهمترین شخصیت در ترور خاورمیانهای، بدون تردید، حسن نصرالله است».