وزیر خارجه آمریکا احتمال کاهش تحریم‌های ایالات متحده علیه ایران و سایر کشورها برای مبارزه آنها با همه‌گیری ویروس کرونا را بعید ندانست ولی نشانه قاطعی در این زمینه بروز نداد.
مایک پومپئو روز سه‌شنبه ۱۲ فروردین در گفت‌وگو با خبرنگاران بار دیگر تاکید کرد که تجهیزات بشردوستانه و پزشکی از تحریم‌های آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران معاف هستند.
به گزارش خبرگزاری رویترز، از وزیر خارجه آمریکا پرسیده شد که آیا ممکن است بخواهد موضعش را درباره کاهش تحریم‌ها علیه ایران مورد بازنگری قرار دهد؟ آقای پومپئو در این زمینه اظهار داشت: «ما مرتبا در سیاست‌های‌مان تجدیدنظر می‌کنیم، لذا پاسخ این است- آیا ما همواره بازنگری می‌کنیم؟- البته».
او در عین حال گفت که تحریم‌های آمریکا شامل کالاهای بشردوستانه و پزشکی نمی‌شود.
دولت دونالد ترامپ که اردیبهشت سال ۹۷ از توافق هسته‌ای شش قدرت جهانی با ایران موسوم به «برجام» خارج شد، سیاست «فشار حداکثری» را در قبال جمهوری اسلامی در پیش گرفته است.
آمریکا از ایران می‌خواهد برای توافق تازه‌ای که علاوه بر برنامه هسته‌ای تهران، فعالیت‌های موشکی و نقش ایران در منطقه را نیز شامل شود پای میز مذاکره بیاید. مقام های جمهوری اسلامی این درخواست را رد کرده‌اند.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در صفحه توئیتر خود آمریکا را به «ترور درمانی» متهم کرده است، ادعایی که واکنش مورگان اورتگاس سخنگوی وزارت خارجه آمریکا را در روز ۱۱ فروردین به دنبال داشت و او خطاب به ظریف نوشت: «به دروغ گفتن پایان دهید... مقصر تحریم‌ها نیست. مقصر رژیم است».
در هفته‌های اخیر و با بالا رفتن آمار قربانیان مبتلا به ویروس کرونا در ایران، هم مقام‌های جمهوری اسلامی کارزاری را برای لغو تحریم‌ها به راه انداخته‌اند و هم برخی از کشورها و شخصیت‌های بین‌المللی خواستار کاهش تحریم‌ها در شرایط فعلی شدند.
آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، میشل باشله، کمیسر ارشد حقوق بشر سازمان ملل و همچنین چند کشور از جمله چین، روسیه و ونزوئلا خواهان رفع یا دست‌کم کاهش تحریم‌های آمریکا علیه ایران شده‌اند تا تهران بتواند با بحران کرونا مبارزه موثرتری انجام دهد.
یازده سناتور آمریکایی نیز درخواست مشابهی را مطرح کرده‌اند.
مایک پومپئو پیش از این خاطر نشان کرده بود که واشینگتن آماده است کمک یکصد میلیون دلاری به کشورهای مختلف از جمله ایران برای مبارزه با کرونا ارائه کند و کافی است تهران آن را بپذیرد.
ایران پیشنهاد کمک آمریکا را رد کرده است و آیت‌الله علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، روز سوم فروردین گفت: «این جزو حرف‌های عجیب است ... اگر چیزی دارید و دست‌تان باز است صرف خودتان بکنید».
تهران یک وام پنج میلیارد دلاری از صندوق بین‌المللی پول درخواست کرده است تا صرف مبارزه با کرونا شود اما مقامات جمهوری اسلامی اذعان دارند که این، یک روند طولانی خواهد بود و آمریکا نیز مسیر اعطای کمک این صندوق به ایران را سد خواهد کرد.
درخواست برای لغو تحریم‌های برخی کشورها
در همین حال، يکی از کارشناسان سازمان ملل متحد روز سه‌شنبه خواستار آن شد که برای تضمین صدور مواد غذایی و داروی مورد نیاز مردم در شرایط بحران ویروس کرونا، تحریم‌های بین‌المللی علیه کشورهایی نظیر ایران، ونزوئلا و کره شمالی لغو شوند.
میزان ابتلا به ویروس کرونا و مرگ‌ومیر ناشی از آن در ایران بسیار بالاست. در ونزوئلا هم تاکنون ۱۱۳ مورد ابتلا به این ویروس گزارش شده اما کره شمالی تاکنون هیچ موردی را اعلام نکرده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، هیلال الور، گزارشگر ویژه سازمان ملل متحد در زمینه حق برخورداری از غذا، در بیانیه‌ای گفت: «تداوم تحریم‌های اقتصادی علیه سوریه، ونزوئلا، ایران، کوبا و تا حد کمتری در مورد زیمبابوه حق بنیادین شهروندان این کشورها برای دسترسی به مواد غذایی کافی را به خطر انداخته است».
خانم الور که از کارشناسان مستقل سازمان ملل متحد است در بخش دیگری از این بیانیه افزود: «لغو بلادرنگ تحریم‌های یک‌جانبه علیه این کشورها در بحران ویروس کرونا از منظر بشردوستانه و عمل‌گرایانه یک اقدام عاجل است».
هفته گذشته نیز میشل باشله، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد که خود پزشک است، خواستار تخفیف یا لغو موقت تحریم‌ها شد.
خانم باشله در بخشی از بیانیه خود گفت: «پرهیز از فلج شدن سیستم بهداشت کشورها با توجه به اهمیت آن در کاستن از مرگ‌ومیر و مقابله با شیوع بحران در شرایط فعلی حیاتی است».
او افزود: «موانع موجود برای واردات اقلام ضروری از جمله تبعیت بیش از حد بانک‌ها از مقررات تحریم به بخش‌های آسیب‌پذیر این جوامع ضربه شدیدی خواهد زد».
آلمان روز سه‌شنبه اعلام کرد که با وجود تحریم‌های شدید آمریکا علیه ایران دولت‌های فرانسه، آلمان و بریتانیا پس از شیوع ویروس کرونا با استفاده از مکانیسم‌های خاصی که مشمول تحریم‌های آمریکا نمی‌شود دارو و تجهیزات پزشکی به ایران ارسال کرده‌اند.
سخنگوی وزارت بهداشت ایران روز سه‌شنبه اعلام کرد تعداد قربانیان به دو هزار و ۹۰۰ نفر و رقم مبتلایان شناسایی شده به ۴۴ هزار و ۶۰۰ نفر رسیده است.
این در حالی است که بر اساس آماری که رادیوفردا از اظهارات پراکنده مقام‌های رسمی محلی و منابع وزارت بهداشت جمع‌آوری کرده است، تاکنون ۷۰ هزار و ۱۰۸ نفر به دلیل داشتن علائم بالینی کرونا در ۳۱ استان ایران بستری شده یا تحت نظر قرار گرفته‌اند و ۴۷۶۲ نفر در ۳۱ استان ایران جان خود را از دست داده‌اند.
در عین حال روز سه‌شنبه دولت آمریکا طرح جدیدی برای لغو برخی از تحریم‌های شدید علیه ونزوئلا، از جمله تحریم‌های مربوط به صنعت نفت آن کشور در ازای تشکیل یک دولت ائتلافی از حزب سوسیالیست به رهبری نیکلاس مادورو و سیاستمداران مخالف دولت آن کشور را اعلام کرد.
