صداوسیما با واگذار نکردن بخشی از فرکانسهای آزاد خود سبب کند شدن توسعه اینترنت در ایران شده است. توسعه نسل پنجم اینترنت همراه میتواند بیش از گذشته سبب کمرنگ شدن انحصار این سازمان روی تولید محتوای تصویری در ایران و گردش اطلاعات شود.
وزارت ارتباطات و شرکتهای زیرساخت اینترنت نیاز به فرکانس ۷۰۰ و ۸۰۰ مگاهرتز برای توسعه نسل پنجم اینترنت و افزایش ظرفیت شبکه و سرعت آن در ایران دارند.
مسئولان ارتباطی ایران معتقدند باندهای فرکانسی ۷۰۰ و ۸۰۰ مگاهرتز بهترین گزینه برای توسعه اینترنت ثابت و همراه است و میتواند کاهش قیمت تمامشده اینترنت و افزایش کیفیت آن را به دنبال داشته باشد.
فرکانس هرچه پایینتر باشد، طول موج آن بزرگتر و پوشش و مقاومت آن در برابر خطا بیشتر است. با استفاده از فرکانسهای پایین اپراتورها میتوانند با کمترین سرمایهگذاری پوشش بیشتر و بهتری را ایجاد کنند و شبکههای پهن باند با هزینه کمتری دست مصرفکننده نهایی قرار میگیرد.
درحالیکه هرچه به سمت فرکانسهای بالاتر بروند تعداد دکلهای بیشتری لازم است و هزینه پوشش بالاتر میرود. ضمن اینکه با اضافه شدن دکل، فیبر نوری بیشتری نیز برای اتصال به دکلها لازم است.
هم اکنون اینگونه از فرکانسها دیگر مورد استفاده شبکهها تلویزیونی نیست و این بخش برای توسعه اینترنت همراه در جهان مدرن آزاد شده است.
تلویزیون ایران هم مدتهاست از این دسته از فرکانسها استفاده نمیکند، اما حاضر نیست این فرکانسها را برای توسعه اینترنت در ایران واگذار کند.
محمدجواد آذری جهرمی، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات گفته است «شبکه موبایل در تهران به حداکثر میزان ظرفیت نامی خود رسیده است و تنها راه افزایش ظرفیت پهنای باند، اضافه کردن فرکانسی است که در اختیار صداوسیماست.»
او توضیح داده است «سه سال است در تلاشیم فرکانسها را پس بگیریم... اما آنها همراهی نکردهاند.»
رضا علیدادی، معاون توسعه و فناوری صداوسیما، درباره علت عدم واگذاری این فرکانسها گفته است «در حال حاضر برنامهریزی برای پخش شبکههای اچ دی و فور کی در حال انجام است. با راهاندازی این پروژهها، حتی فرکانسهای فعلی امکان پاسخگویی به خدمات موجود را ندارند. بنابراین با احتساب نیازهای فعلی و طرحهای در دست اقدام به هیچ عنوان امکان تخلیه باند وجود ندارد و باید فرستندههای جدیدی در تمام باندها نصب و راهاندازی شود.»
البته مسئله در مورد رادیو و تلویزیون دولتی ایران پیش از آنکه به کیفیت تصاویر برگردد، به محتوا و کیفیت برنامهها باز میگردد.
با این حال نسترن محسنی، معاون رگولاتوری وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در واکنش به اظهارات معاون توسعه و فناوری صداوسیما پرسیده «کجای جهان برای افزایش کیفیت اچی دی یا فور کی از باند [آنالوگ] ۷۰۰ و ۸۰۰ استفاده میکنند؟».
بنا بر گزارشها سیستم آنالوگ دیگر برای صداوسیما کارایی ندارد و به همین دلیل نیز باید آن را در اختیار اپراتورها قرار دهد.
در حالی که صداوسیما حاضر نیست این فرکانسها را تحویل دهد، اپراتورهای اینترنت در ایران هم از مشکل شدید کمبود فرکانس ناراضی هستند.
پیشتر بهزاد اکبری، عضو هیئت عامل سازمان فناوری اطلاعات ایران، گفته بود «اگر بخواهیم سرویس فایو جی را فراگیر کنیم، صداوسیما باید طیفی را که در اختیار دارد، آزاد کند تا بتوان از آن در توسعه فایو جی استفاده کرد.»
اگر نسل پنجم اینترنت همراه در ایران گسترش یابد، به دلیل سرعت بسیار بالا، عملا امکان همهگیر شدن تلویزیونهای اینترنتی فراهم میشود و این عامل میتواند به انحصار صداوسیما در ایران پایان دهد.
براساس آمارهای رسمی، صداوسیما بیش از ۱۰۰ شبکه رادیویی و تلویزیونی بینالمللی، ملی و استانی دارد، اما این سازمان با گسترش شبکههای ماهوارهای و اینترنتی با کاهش مخاطب مواجه شده است؛ به طوریکه گرایش بیشتر مخاطبان به شبکههای ماهوارهای به عنوان یکی از دلایل کنارهگیری محمد سرافراز از ریاست صدا و سیما عنوان شد.