«تحقیر، تبعیض، تنبیه و بیاحترامی» بخش عمدهای از خاطراتی است که پریسا فرشیدی و کسرا مهدیپورنژاد از سالها تمرین و مبارزه در تکواندوی ایران دارند.
این زوج تکواندوکار ایرانی که به آلمان پناهنده شدهاند، تاکنون درباره تصمیم خود صحبت نکرده بودند و اینک سکوتشان را در گفتگو با رادیو فردا شکستهاند.
پریسا نایب قهرمان بازیهای آسیایی ۲۰۱۰ در گوانگجو است. تکواندوی زنان ایران تا پیش از آن رقابتها هرگز فینال بازیهای آسیایی را تجربه نکرده بود.
او سال ۲۰۰۶ عضو تیم ملی نوجوانان شد و هوگوی تیم ملی ایران را طی یک دهه آینده در ردههای جوانان و بزرگسالان نیز حفظ کرد.
کسرا مهدی پورنژاد پس از موفقیت در چندین تورنمنت بینالمللی حالا جزو ورزشکاران تحت پوشش کمیته بینالمللی المپیک است که از شانس حضور در المپیک توکیو برخوردارند.
کسرا از سال ۲۰۱۷ به آلمان آمده و در مسابقات جهانی ۲۰۱۹ منچستر با پرچم کمیته بینالمللی المپیک به رقابت پرداخت. میگوید:
«خجالت نمیکشم از اینکه بگویم در آغاز مهاجرتم با مشکلات مالی مواجه شدم. باشگاهم و فدراسیون آلمان، اول به عنوان انسان و بعد به عنوان ورزشکار حرفهای از ما حمایت کردند. خانه گرفتن در برلین سخت است و چند ماه جای اختصاصی نداشتیم. خانه دوستمان بودیم تا در برلین بمانیم و تمرین کنیم.»
کسرا میگوید: «در ایران حتی ملیپوشانی که در عالیترین سطح مبارزه میکنند با بی پولی دست به گریبانند. برای کسانی که پشت خط تیم ملیاند، رفتن به تورنمنتها محال است. حتی راه را باز نمیکنند کسی که تواناییاش را دارد با هزینه شخصی برود. رویه فدراسیون در اعزامها بسیار غلط است و به آینده ورزشی پدیدهها آسیب میزند. اما اینجا ساکم را روی دوشم میاندازم و به سادگی در تورنمنتهای مختلف اروپایی بازی میکنم.»
پورمهدینژاد یادآور شد: «در اروپا ورزشکار مصدوم در اردو میماند و تمام مراحل درمانیاش پیگیری میشود. اما باعث تاسف است بگویم در ایران بازیکنی که در اردو مصدوم شده، میترسد بگوید مصدومم چون میداند خطش میزنند و رسیدگی پزشکی مناسبی هم در کار نخواهد بود. بازیکنانی که از شهرستان به اردو میآیند حتی برای گرفتن هزینه رفت و برگشتشان دچار مشکل میشوند.»
فرشیدی که کمتر از یکسال است به همسرش پیوسته میگوید: «فدراسیون تکواندوی آلمان کمکم کرد تا بتوانم زودتر شروع کنم و رفته رفته در تورنمنتها بازی میکنم. در باشگاه نیز مربیگری بچهها را به من سپردند.»
قهرمانی ۲۰۱۶ جام باشگاههای آسیا در امارات از دیگر افتخارات خانم فرشیدی است که خاطرات تلخی از «برخوردهای تحقیرآمیز» طی سالهای طولانی عضویتش در تیم ملی دارد.
میگوید: «ما را پیش از اعزام به آسیایی در ازبکستان به تست پزشکی برده بودند. سرپرست تیم به من گفت حاج آقا پولادگر تماس گرفت و گفت باید وسایلت را جمع کنی و از اردو بروی. چون وقتی عکاس اینجا بود و از بازیکنان عکس گرفت، عینک آفتابی بالای پیشانیات بود.»
او که با یادآوری این خاطره متاثر شده بود، ادامه داد: «به همین راحتی به من که با زحمت فراوان از کانال انتخابیها به تیم ملی رسیده بودم گفتند برو خانه! مقابل جمع تحقیرم کردند. به اردو رفتم تا وسایلم را جمع کنم. بعد گفتند به خانوادهات بگو بیایند فدراسیون تعهد بدهند. یعنی برای عینک آفتابی روی سرم، من و خانوادهام تحقیر شدیم و تعهد دادیم.»
سیدمحمد پولادگر رئیس فدراسیون تکواندو که تحصیلات حوزوی دارد و روحانی بوده است، به سختگیری در مسائل شرعی و مذهبی اشتهار دارد.
او همچنین رقابتهایی با عنوان مسابقات «تکواندوی قرآنی» برگزار میکند و در آزمون تخصصی مربیان تکواندو نیز سوالات فقهی و دینی را میگنجاند به نحوی که نمراتش در نتیجه آزمون و تعیین رنکینگ مربیان موثر است.
دارنده مدال برنز آسیا در سال ۲۰۱۰ به میزبانی قزاقستان میگوید: «مقابل خانم سروی نایب رئیس زنان فدراسیون گریه میکردم که چرا نمیگذارید بازی کنم. گفت حجابت خوب نیست. برای ما مدال ارزشی ندارد و فقط حجاب مهم است. پولادگر گفته اجازه ندهید پریسا بازی کند چون در عکس تیمی، مقنعهات یک مقدار رفته عقب.»
فرشیدی میگوید: «در بازیهای آسیایی گوانگجو تا از سکو آمدم پایین، جای تبریک گفتند چرا به پاهایت لاک زدهای؟ با همین رفتارها بود که دلسرد شدم و زود از ورزش حرفهای کنارهگیری کردم. اندازه یک دفتر در فدراسیون تعهد دادهام.»
برنده مدال برنز ۲۰۱۳ بازیهای کشورهای اسلامی به میزبانی اندونزی، میگوید: «حتی پس از کنارهگیری رهایم نمیکردند. روز تولد مربیام در اینستاگرام عکس گذاشتم و تبریک گفتم. از فدراسیون تماس گرفتند که باید بیایی تعهد بدهی که دیگر عکس بیحجاب نمیگذاری! به خاطر مربیام که که مربی ملی است، باز هم رفتم و تعهد دادم.»
سلطانیفر وزیر ورزش جمهوری اسلامی ایران تاکید کرده که آغوش نظام برای بازگشت ورزشکاران پناهنده باز است.
اما خانم فرشیدی میگوید: «این هفته اینستاگرام فدراسیون تکواندو من را بلاک کرد. آخر چرا؟ تا پیش از این مصاحبه، من و همسرم حتی یک کلمه هم حرف نزده بودیم. من جز مدالآوری، برای کشورم چه کار بدی انجام دادهام که حتی حق خواندن اخبار تکواندوی کشورم را ندارم؟ به مدالآوران بازیهای آسیایی حقوق ناچیزی تعلق میگرفت که حتی آن را هم بدون هیچ توضیحی قطع کردهاند.»
در موج بزرگ مهاجرت ورزشکاران ایرانی به اروپا، تکواندو صدرنشین است و بیشترین تعداد را در جمع مربیان و قهرمانان مهاجر به خود اختصاص داده.
کسرا در این باره میگوید: «از اینجا هیچ درخواستی برای جذب ورزشکار وجود ندارد. فدراسیونهای تکواندو در اروپا میگویند با درخواستهای فراوانی از سوی قهرمانان ایرانی مواجهیم اما قانونی برای به خدمت گرفتن ورزشکاران نداریم.»
آقای مهدیپورنژاد به رادیو فردا گفت: «قهرمانان داخلی مدام از ما میپرسند چگونه میتوانیم پناهنده شویم؟ تکواندوکاران پرتعدادی از نوجوانان تا بزرگسالان دنبال راهی برای خروج از کشورند. دلیلش را باید از فدراسیون تکواندو پرسید که چگونه مدیریت کردهاند و چه رفتاری با قهرمانان میکنند که همه قصد فرار دارند.»