رسانههای اسرائيل در تحلیلهای متنوعی به ارزیابی حوادث و انفجارهای اخیر در ایران به ویژه انفجارهای مرتبط با برنامه هستهای ایران پرداختهاند.
در یکی از مهمترین تحلیلها، آلون بنداوید، گزارشگر امور نظامی شبکه ۱۳ اسرائیل به نقل از مقامات کشورش گفت رویداد نطنز برنامه ایران برای پیشرفت ارتقای غنیسازی اورانیوم را برای دو ماه با تاخیر روبرو کرد، زیرا آزمایشگاه توسعه سانتریفیوژهایی که قرار بود با سرعتی بیشتر برای غنی سازی اورانیوم به کار گرفته شود، «ویران شد».
رون بن یشای، مفسر نظامی اسرائیلینیز به این شبکه تلویزیونی گفت حکومت ایران که میتوانست با به کارگیری سانتریفیوژهای نسل جدید «با سرعتی گیج کننده در چند ماه یا چند هفته به بمب اتم برسد»، مفهوم «پیام» داده شده را «درک کرده است».
به گفته این مفسر اسرائیلی، «هر عاملی که به برنامه هستهای و موشکی ایران توجه دارد»، سعی کرده است که در روزهای اخیر این پیام را به تهران دهد که «از غنی سازی اورانیوم بیش از حد مجاز بر اساس برجام دست بردارید، توسعه و ساخت سانتریفیوژهای جدید و سریعتر را متوقف کنید و توسعه موشکهای برد بلند با توان حمل کلاهک هستهای را متوقف کنید».
آقای بن یشای اعتقاد دارد که اسرائیل و آمریکا «در صدر فهرست عوامل برای ایجاد اخلال ماهوی» در مسیر پیشرفت برنامه اتمی ایران هستند و کشورهایی چون «عربستان و امارات نیز علاقه مشابهی دارند».
بنیشای تحلیلگر اسرائیلی در بخش دیگری از گفتههایش تاکید بیشتری بر نقش اسرائیل کرده و گفته «رشته انفجارها و حریقهای رازآلود رخ داده در ایران، اتفاقی نیست» و «قطعا بیشتر خواهد شد» و نبرد اسرائیل و ایران وارد «مرحله جدید و خطرناک در مقابله با برنامه اتمی ایران» شده است.
بخشی از تاسیسات هستهای ایران در نطنز بامداد پنجشنبه ۱۲ تیر ماه دچار سانحه شد. شورای عالی امنیت ملی ایران گفته است علت حادثه روشن است ولی به دلیل «ملاحظات امنیتی» بعدا اعلام میشود.
ارزیابی اولیه کارشناسان، با تطبیق عکسهای منتشرشده توسط سازمان انرژی اتمی ایران و تصاویر ماهوارهای گوگل، نیز حاکی از وقوع حادثه در مرکز مونتاژ سانتریفیوژ ایران بود.
آقای بنیشای همچنین انفجار روز ۱۰ تیر در مرکز درمانی سینا اطهر در شمال غرب تهران را که منجر به کشته شدن ۱۹ نفر شد در شمار «انفجارهای رازآلود» ایران دانسته است.
او میگوید بر اساس مدارک برنامه هستهای ایران که «به دست موساد افتاد»، حکومت ایران پیش از این برخی فعالیتهای هستهای خود را «در موسسات غیرنظامی و در قلب مناطق مسکونی و ساختمانهایی در تهران انجام داده است».
غلامرضا جلالی، رییس سازمان پدافند غیرعامل ایران، پنجشنبه شب در شبکه دو تلویزیون حکومت ایران گفت عدم رعایت ایمنی و نوع چینش کپسولهای گاز که به طور انباشته و در کنار هم در طبقه زیرین ساختمان قرار گرفته بودند، عامل این انفجار بودهاند.
آمادهباش اسرائیل برای واکنش ایران
مقامهای جمهوری اسلامی تاکنون به صورت رسمی اسرائيل را متهم به دخالت در این حوادث نکردهاند، با این حال ساعتی پس از این حادثه، روز ۱۲تیرماه یک یادداشت رسمی در خبرگزاری دولت، ایرنا و دو خبرگزاری ایسنا و ایلنا منتشر شد که با اشاره به خبرهای مربوط به نطنز آمده هشدار داده بود که اگر «نشانههایی از عبور» آمریکا و اسرائیل «از خطوط قرمز» مشاهده شود، باید در «راهبرد مواجهه و مقابله با وضعیت جدید» تجدید نظر اساسی شود.
در بخش دیگری از این یادداشت به حسابهای رسانهای اسرائيلی اشاره شده که «این رخداد را به اقدامات خرابکارانه اسرائيل» نسبت دادهاند.
در یک یادداشت مشابه دیگر که روز شنبه در رسانههای ایران منتشر شد، نویسنده ناشناس تهدید کرده است که اگر «عرصههای تقابل از خطوط قرمز عبور کرده و وارد حوزههایی شود که به صورت بالقوه امکان به خطر انداختن امنیت و سلامت منطقهای و جهانی را دارد» در آن صورت «نمیشود مدلهای تخیلی چون "سریال تهران" را به خورد جامعه جهانی داد».
«تهران» نام مجموعهای تلویزیونی ساخت اسرائیل است که مضمون داستانی آن جاسوسی و تقابلهای ایران و اسرائیل است. پخش این سریال از دوم تیرماه در یکی از شبکههای تلویزیون اسرائیل آغاز شده و به وبسایتهای فیلم و سریال نیز راه یافته و زیرنویس شده است.
هر دو یادداشت مورد اشاره ابتدا در وبسایت نورنیوز منتشر شد که بر اساس برخی شواهد علی شمخانی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران نزدیک است.
از سوی دیگر، دو مقام ایران روز جمعه ۱۳ تیرماه به خبرگزاری رویترز گفتند که انفجار رخ داده در سایت نطنز، یک حمله سایبری بود و احتمالا اسرائیل عامل این حمله سایبری باشد.
بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، شامگاه پنجشنبه در پاسخ به پرسش یک خبرنگار کشورش که موضع او را نسبت به «انفجارهای ایران» جویا شد، گفت «روشن است که ما واکنشی نشان نمیدهیم».
رسانههای اسرائیل همچنین میگویند این کشور با این احتمال که ایران در واکنش به انفجار اخیر درسایت اتمی نطنز در استان اصفهان، به «حملات تلافیجویانه» علیه اسرائیل دست بزند، برای رویارویی با این احتمال و «مهار» آن آماده میشود.
شبکههای تلویزیونی ۱۲ و ۱۳ اسرائیل شامگاه جمعه ۱۳ تیر با استناد به مقامات نظامی و سیاسی کشورشان، بدون بردن نام آنها، وقوع حملاتی از سوی ایران به اسرائیل به ویژه از نوع سایبری را بعید ندانستند.
عاموس یادلین، رییس پیشین سازمان اطلاعات ارتش این کشور، جمعه در اکانت توییتر خود نوشت: «اگر اسرائیل از سوی مقامات رسمی (ایران) متهم (به عاملیت) در انفجار نطنز شود، ما باید از نظر عملیاتی برای احتمال واکنش ایران چه از طریق سایبری، شلیک موشک از سوریه یا حمله تروریستی در خارج از کشور آماده شویم.»
ژنرال یادلین، که رییس یکی از اندیشکدههای مهم اسرائیلی است، افزود دلیل اینکه بنیامین نتانیاهو الحاق بخشهایی از کرانه باختری را بر خلاف وعده پیشین در روز یازدهم تیر اعلام نکرد، تمرکز او بر امور ایران در روزهای گذشته بوده است.
بنیامین نتانیاهو روز ۱۰ تیر در دیدار با برایان هوک، نماینده ویژه امور ایران در وزارت خارجه آمریکا، که به اسرائیل سفر کرده بود، گفت کشورش به ایران امکان نخواهد داد که به جنگافزار هستهای برسد.
آقای هوک در جریان این سفر در مصاحبه با شبکه ۱۳ تلویزیون اسرائیل گفت «گزینه نظامی» در برابر ایران هنوز به روی میز است.