دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، روز پنجشنبه ۹ مرداد برای نخستین بار خواستار تاخیر در برگزاری انتخابات ریاست جمهوری این کشور شد و دلیل اصلی آن را احتمال «تقلب بالا» در نتیجه رایگیری پستی دانست.
دونالد ترامپ با طرح این موضوع در یک پیام توئیتری نوشت که «به باور او در سیستم رایگیری کنونی ایالات متحده احتمال تقلب بالاست.»
به دنبال انتشار این گزارش، این پرسش مطرح است که آیا دونالد ترامپ به عنوان رییس جمهور اختیار لغو و یا به تاخیر انداختن انتخابات را دارد؟
اما قانون اساسی آمریکا چه میگوید؟
قانون اساسی آمریکا در این مورد می گوید:«کنگره می تواند زمان برگزاری انتخابات و رای گیری را تعیین کند که در سراسر آمریکا یکسان خواهد بود.»
قانون اساسی آمریکا با صراحت و بدون هیچ ابهامی مشخص کرده که کنگره و نه رییس جمهور زمان انتخابات برای تعیین رهبر کشور را تعیین می کند. اگر رییس جمهور زمان برگزاری انتخابات را تعیین کند می تواند تاریخی را مشخص کند که به نفع اوست، و یا انتخابات را به زمانی موکول کند که شرایط برای او مناسب است.
قانون مصوب کنگره در سال ۱۹۴۸ چنین می گوید: «تاریخ برگزاری انتخابات برای تعیین رییس جمهور و معاون رییس جمهور در تمامی ایالت ها هر چهار سال یکبار در اولین سه شنبه ماه نوامبر برگزار می شود.»
در همین زمینه پیشتر خبرگزاری بلومبرگ به این قانون مصوب کنگره اشاره کرده و نوشته بود، تفسیر خرده گیرانه از این قانون ممکن است ادعا کند که این قانون زمان رای گیری در کالج های انتخاباتی را مشخص کرده و این چه ارتباطی با رای گیری عمومی دارد؟
این خبرگزاری اضافه کرده است: پاسخ این است که این دو مکانیسم در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا در هم تنیده هستند. طبق قانون اساسی برنده انتخابات فردی است که بیشترین رای در کالج های انتخاباتی را به دست آورده است. هر ایالت تعداد رای مشخصی دارد و طبق قوانین ایالتی این آرا به نامزدی تعلق می گیرد که در رای گیری عمومی در آن ایالت به پیروزی رسیده باشد.
قانون مصوب کنگره در مورد «زمان انتخاب انتخاب کنندگان» در واقع زمان برگزاری رای گیری عمومی را نیز مشخص کرده است. (برای تضمین این روند قانون اساسی به ایالت ها در زمینه نحوه تعیین انتخاب کنندگان اختیارات فراوانی داده ولی به رییس جمهور در خصوص عملکرد ایالت ها هیچ اختیاری نداده است.)
زمان برگزاری انتخابات ریاستجمهوری آمریکا که نخستین سهشنبه ماه نوامبر در هر چهار سال است، در قانون فدرال به ثبت رسیده و تغییر آن نیازمند تصویب کنگره است. در حال حاضر اکثریت مجلس نمایندگان آمریکا در اختیار دمکراتهاست و بعید است که آنها با تغییر زمان انتخابات موافقت کنند.
انتخابات ریاست جمهوری در آمریکا حتی در زمان جنگ داخلی در قرن نوزدهم بدون تاخیر برگزار شده است.
در همین زمینه، برخی از دموکرات ها در کنگره و بیرون از نهادهای قانونگذاری آمریکا به این موضوع اشاره کردهاند.
ولی حتی اگر کنگره به تغییر زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ رای بدهد، این تصمیم به دونالد ترامپ کمک چندانی نخواهد کرد. طبق اصل بیستم قانون اساسی «دوره زمامداری رییس جمهور و معاون رییس جمهور ظهر روز ۲۰ ژانویه به پایان خواهد رسید.» معنای واضح آن این است که در صورت عدم انتخاب مجدد در پایان دوره چهارساله رئیس جمهور باید کاخ سفید را ترک کند.
البته این بحث و اختلاف نظر نیز وجود داشته که رییس جمهور نوعی «اختیارات اضطراری» دارد. دونالد ترامپ معتقد است که رییس جمهور چنین قدرتی دارد. ولی قانون اساسی آمریکا چنین قدرتی به رییس جمهور تفویض نکرده و این یک مشکل جدی است.
تنها موردی که ديوان عالی آمريکا در تاريخ معاصر اين کشور در خصوص «اختيارات اضطراری» رييس جمهور حکم صادر کرده مربوط به سال ۱۹۵۲ و پرونده موسوم به «مصادره فولاد» است..
هری ترومن رييس جمهور وقت آمريکا با استناد به شرايط ويژه جنگ کره دستور مصادره صنايع فولاد را صادر کرد. او گفت:«امنيت ملی و صلح کشور ما به توليدات نظامی وابسته است و توليدات نظامی ما وابسته به صنايع فولاد است.»
ديوان عالی آمريکا اين استدلال را قويا رد کرد و در حکم خود گفت:«قانون اساسی قدرت قانونگذاری چه در شرايط خوب و چه در شرايط بد را به کنگره تفويض کرده است.»