نمایندگان علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی در استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، اردبیل و زنجان روز پنج‌شنبه ۱۰ مهر ماه با انتشار بیانیه مشترکی اعلام کردند: «هیچ تردیدی در تعلق قره‌باغ به آذربایجان و اشغال آن و لزوم بازگشت این اراضی به آذربایجان نیست».
سیدمهدی قریشی، سید محمدعلی آل‌هاشم، سیدحسن عاملی و علی خاتمی در ادامه گفته‌اند: «دولت آذربایجان در بازپس‌گیری این اراضی کاملاً قانونی و شرعی عمل کرده و با این اقدام در صدد اجرای ۴ قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برآمده است.»
حدود سه دهه پیش قره‌باغ کوهستانی که اکثریت ساکنان آن ارامنه بودند به همراه هفت منطقه ترک‌نشین دیگر به اشغال ارمنستان درآمد. از آن زمان شورای امنیت سازمان ملل با انتشار چهار قطعنامه خواستار بازگرداندن این اراضی شده است.
به غیر از ارمنستان هیچ کشوری اشغال این اراضی و حکومت خودخوانده «جمهوری آرتساخ» را به رسمیت نشناخته است.
از صبح روز شنبه، درگیری‌های گسترده میان نیروهای آذربایجان و ارمنستان در ناگورنو-قره‌باغ آغاز شده و هر دو طرف درخواست‌ها برای آتش‌بس را رد کرده‌اند.
ماه ژوئیه امسال نیز دو طرف درگیری نظامی داشتند که به ده‌ها کشته منجر شد، اما این درگیری‌ها نه در قره‌باغ، بلکه در منطقه استراتژیک تووز آذربایجان بود که یک خط لوله نفتی و دو خط لوله گازی، منابع انرژی کشور را به گرجستان، ترکیه و غرب صادر می‌کند.
درست یک ماه پیش الهام علی‌اف رئیس‌جمهوری آذربایجان در دیدار با سفیر یونان اعلام کرد از زمان درگیری‌های ماه ژوئیه روسیه «بی‌وقفه» در حال انتقال سلاح به ارمنستان از طریق «یکی از کشورهای ساحلی دریای خزر» است؛ عبارتی که آشکارا به ایران اشاره داشت، اما جمهوری اسلامی واکنشی نشان نداد.
اما با آغاز درگیری‌ها، ویدیوهای مختلفی از حمل گسترده تسلیحات ساخت روسیه از طریق ایران به ارمنستان در فضای مجازی منتشر شده است. جمهوری اسلامی منکر این موضوع شده و محمود واعظی رئیس‌دفتر روحانی در گفت‌وگوی تلفنی با معاون رئیس‌جمهوری آذربایجان ضمن رد ادعای ارسال سلاح روسی از طریق ایران به ارمنستان گفت: « جمهوری اسلامی همواره تمامیت ارضی این کشور همسایه را به رسمیت شناخته و به آن احترام گذاشته و پایان اشغال را موجب ثبات در منطقه می‌داند.»
همزمان با اظهارات وی، خبرگزاری نیمه دولتی «آپا» با انتشار ویدیوهای جدیدی که ساکنان ایرانی مناطق مرزی کشور با ارمنستان منتشر کرده‌اند، نسبت به ادامه ارسال تسلیحات روسی از طریق ایران به ارمنستان هشدار داد.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران نیز طرفین مناقشه را به آتش‌بس فراخوانده و خواستار میانجیگری ایران در این مناقشه شده است، موضوعی که هیچ کدام از طرفین مناقشه واکنشی به آن نداشته‌اند.
به نظر می‌رسد بیانیه مشترک نمایندگان آقای خامنه‌ای در استان‌های ترک زبان ایران در هماهنگی با بیت رهبری برای دلجویی از جمهوری آذربایجان باشد.
این بیانیه می‌گوید: «جای تأسف است که اخیراً دشمنان رابطه دو کشور دوست، به بهانه‌های واهی هیاهو و غوغا راه انداخته و جمهوری اسلامی را متهم به خیانت کرده‌اند. این نکته اقتضاء می‌کند که ما نسبت به حجم جنگ روانی دشمن حساس بوده و ابزار برآورده شدن منویات شوم آنها نگردیم.»
این بیانیه، نظامیان کشته شده آذربایجان در مناقشه قره‌باغ را «شهداء ملت بزرگ آذربایجان» خوانده و آرزوی «علو درجات» برای آنها کرده است.
تاکنون اتحادیه اروپا، روسیه، آمریکا و برخی از کشورهای دیگر خواستار آتش‌بس فوری در قره‌باغ کوهستانی شده‌اند.
منابع ارمنی از کشته شدن ۱۰۳ نظامی این کشور و ۱۳۰ نظامی جمهوری آذربایجان از روز شنبه تا عصر چهارشنبه خبر داده‌اند. مقامات آذربایجان آمار دقیقی از تلفات نظامی خود منتشر نکرده‌اند. همچنین شماری از غیرنظامیان در این درگیری‌ها از هر دو طرف کشته شده‌اند.
