آمریکا در حال توسعه نسل ششم هواپیماهای جنگنده است، اما این هواپیماها چرا مهماند؟
هیولا وارد میشود
با عملیاتی شدن نسل ششم هواپیماهای نظامی آمریکا، سلطه هواپیماهای نسل پنجم مانند اف۳۵ آمریکا و سوخو۵۷ در آسمان پایان خواهد یافت.
آمریکا در حال تحویل اف۳۵ به متحدان خود است و در آنسوی بازی، روسیه و چین در حال توسعه هواپیماهای نسل پنجم خود هستند. اروپاییها هم برنامه دارند تا چند سال آینده هواپیماهای نسل پنجم را عملیاتی کنند، اما ورود هواپیماهای نسل ششم آمریکا بازی را تغییر خواهد داد.
در گذشته آمریکا با توسعه اف۲۲ که اولین هواپیمای نسل پنجم جهان بود، یک دهه برتری هوایی کامل داشت. این هواپیما به هیچ کشوری داده نشد و حالا احتمالاً نسل ششم داستان اف۲۲ را تکرار خواهد کرد.
درباره این جنگنده جدید و مراحل پیشرفت آن، ویل روپردستیار، دبیر نیروی هوایی ایالات متحده آمریکا، اینگونه توضیح داده است: «طرح موسوم به NGADبه مراحلی رسیده که در آن نمونه نمایشی پرواز صورت گرفته است و توانستهایم به رکوردهای تازهای در زمینه هوانوردی دست پیدا کنیم. فعلا در تستهای اولیه سامانههای جدید این فناوری توانستهاند درست کار کنند.»
البته مواردی که دبیر نیروی هوایی آمریکا به آن اشاره کرده به آزمایشهای دیجیتالی پرواز مربوط میشود. با موفقیتآمیز بودن این آزمایشها، مونتاژ نمونههای اولیه سامانهها آغاز خواهد شد.
طرح جدید ایرباس برای هواپیمای هیدروژنی
ایرباس طرح سه هواپیما را ارائه کرده است که در سال ۲۰۳۵ میتوانند هواپیماهای واقعی بر اساس آن ساخته شوند. این هواپیماها از موتوری استفاده میکنند که سوخت آن هیدروژن است.
این طرح بر اساس آلودگی صفر عملیاتی خواهد شد و خروجی این هواپیماها بخار آب است.
در این طرح، ایرباس سه هواپیما با ظرفیتهای مختلف ۱۰۰ تا ۲۰۰ نفری را معرفی کرده که از توربوماشینهایی استفاده میکنند که در آن هیدروژن محترق میشود.
یکی از این هواپیماها توربوپراپ و دو هواپیماب دیگر توربوفن هستند.
توربوپراپ نوعی موتور توربینی گازی است که در آن از گردش محور کمپرسور برای گرداندن ملخ و ایجاد پیشرانش استفاده میشود. این نوع موتورها برای هواپیماهایی با برد کم و سرعت زیر ۷۰۰ کیلومتر بر ساعت مناسب و به دلیل مصرف سوخت و تعمیرات ارزانترشان نسبت به موتورهای توربوفن دارای صرفه اقتصادی هستند.
در موتورهای توربوفن یک توربین بزرگ و بعد از آن کمپرسور وجود دارد. توربین بزرگ هوا را به سمت کمپرسور ارسال میکند. کمپرسور هوا را با فشار زیاد به محفظه احتراق میبرد. در محفظه احتراق هوا با هیدروژن میسوزد و نیروی لازم برای رانش هواپیما را ایجاد میکند.
از طرف دیگر، انرژی تولیدشده توربینی را حرکت میدهد که نیروی لازم را برای چرخاندن اجزای موتور تأمین میکند.
برد این هواپیماها بین دو هزار تا چهارهزار کیلومتر با یک بار سوختگیری هیدروژن مایع خواهد بود.
تاکسی هوایی در ایران
برخی مسئولان دولتی ایران گفتهاند قصد دارند تاکسی هوایی در تهران فعال کنند.
ستاد توسعه فناوریهای فضایی و حملونقل هوشمند معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری در گزارشی از فعال شدن این تاکسی هوایی در پاییز سخن گفته است.
ستاد توسعه فناوریهای حوزه فضایی و حملونقل پیشرفته در گزارشی که در سایت خود منتشر کرده، در مورد طرح تاکسی پرنده اینگونه نوشته است:
«در ایستگاه تاکسی منتظرید. تاکسی زرد وارد ایستگاه میشود و جلوی پای شما میایستد. سوار میشوید و تاکسی تیکآف میکند، اوج میگیرد و به پرواز در میآید. شما بدون ترافیک، بدون چراغ قرمز و بیمعطلی در زمانی بسیار کوتاه در مقصد پیاده میشوید.»
هماکنون در دو کشور هممرز ایران طرحهای مشابهی برای تاکسی هوایی در دست پیگیری است. این طرحها در ترکیه و امارات و برای نوعی تاکسی هوایی عمودپرواز در حال انجام است.
منوچهر منطقی، دبیر ستاد توسعه فناوریهای فضایی و حملونقل هوشمند معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری، در مورد طرح تاکسیهای پرنده اعلام کرده که این نوع وسایل نقلیه فعلاً قرار است در مناطق کمتردد مورد استفاده گیرد. بر این اساس، از ظرفیت تمام فرودگاههای کمتردد کشور استفاده خواهد شد.
منطقی گفته است که طرح تاکسی هوایی با هواپیماهای ۴ تا ۱۹ نفره آغاز به کار میکند و هواپیماهای موجود در این کلاس که در فرودگاههای کمتردد قرار دارند، میتوانند با اجرای این طرح، خدماترسانی بیشتری داشته باشند.