سازمان برنامه و بودجه می‌گوید تا پایان سال انتظار می‌رود یک سوم درآمدهای نفتی بودجه دولتی محقق شود.
این در حالی است که دولت ایران در بودجه سال جاری خورشیدی، به رغم تحریم‌های آمریکا، صادرات روزانه یک میلیون بشکه نفت را گنجانده و در نیمه اول سال تنها ۱۷.۵ درصد رقم مقرر برای شش ماهه اول سال ۹۹ محقق شده است.
بر اساس آمارهای شرکت‌های ردیابی نفتکش‌ها، ایران پارسال روزانه حدود ۷۰۰ هزار بشکه صادرات نفت خام داشت و در سال جاری این رقم به ۳۰۰ هزار بشکه افت کرده است.
دولت ایران پارسال به رغم افت چشمگیر صادرات نفت، فروش روزانه ۱ میلیون بشکه نفت خام با قیمت بشکه‌ای ۵۰ دلار را در بودجه گنجاند. این در حالی است که شیوع کرونا قیمت نفت را طی نه ماه ابتدایی سال جاری میلادی به حدود چهل دلار کاهش داده است.
به رغم عدم تحقق درآمدهای نفتی در سال جاری، محمدباقر نوبخت رييس سازمان برنامه و بودجه روز چهارشنبه هفته گذشته اعلام کرد برای بودجه سال آینده نیز صادرات روزانه ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار بشکه نفت در نظر گرفته خواهد شد.
قبلا حتی مرکز پژوهش‌های مجلس نیز هشدار داده بود که درج ارقام غیرواقعی در بودجه، منجر به کسری شدید بودجه دولت خواهد شد.
دولت در بودجه سال جاری صادرات ۵۷ هزار میلیارد تومان نفت و گاز را پیش‌بینی کرده بود، اما در نیمه سال جاری تنها ۵ هزار میلیارد تومان درآمد داشت و بنابر ارزیابی سازمان برنامه و بودجه برای کل سال احتمالا این رقم ۱۸ هزار و ۳۰۰ میلیون تومان باشد.
خبرگزاری فارس گزارش داده است عدم تحقق درآمدهای نفتی، همچنین نصف شدن درآمدهای گمرکی از محل صادرات و واردات کالاهای غیرنفتی طی نیمسال اول باعث شده است که یک سوم بودجه با انتشار اوراق قرضه دولتی تامین شود.
اخیرا فرهاد دژپسند وزیر اقتصاد کشور نیز گفت که طی ۷.۵ ماه ابتدایی سال جاری خورشیدی ۱۱۰ هزار میلیارد تومان اوراق قرضه دولتی فروخته شده است.
کل بودجه دولتی سال جاری خورشیدی ۵۷۰ هزار میلیارد تومان است و بر اساس پیش‌بینی سازمان برنامه و بودجه، بدون محاسبه استقراض دولت، این بودجه تنها ۷۷ درصد تحقق خواهد یافت.
انتشار حجم عظیمی از اوراق قرضه دولتی در حالی است که اخیرا بانک مرکزی اعلام کرد بدهی دولت به بانک‌ها در پایان شهریور امسال با رشدی ۲۲ درصدی نسبت به شهریور پارسال به ۵۱۰ هزار میلیارد تومان رسیده که این رقم نسبت به شهریور ۱۳۹۷ تقریبا دو برابر شده است.
همچنین صندوق بین‌المللی پول پیش‌بینی کرده است کل بدهی خالص دولتی ایران در سال جاری میلادی به ۲۶۰ میلیارد دلار برسد که بیش از دو برابر سال ۲۰۱۸ است و معادل ۴۴ درصد از کل تولید ناخالص داخلی ایران خواهد بود.
نکته دیگر اینکه در بودجه سال جاری دولت منابع حاصل از فروش و واگذاری اموال منقول و غیرمنقول خود را نسبت به پارسال ۱۰ برابر افزایش داد و انتظار درآمد ۵۰ هزار میلیارد تومانی از این منبع داشت، اما سازمان برنامه و بودجه می‌گوید احتمالا تنها ۷ هزار میلیارد تومان از این بند بودجه محقق شود.
بدین ترتیب، مانند سال‌های گذشته تنها بخش اندکی از پیش‌بینی قانون بودجه از فروش اموال مازاد دولتی محقق خواهد شد.
منابع: سازمان برنامه و بودجه، صندوق بین‌المللی پول، بانک مرکزی، خبرگزاری فارس، رادیو فردا؛ ف.ق/س.ن
