رهبر جمهوری اسلامی ضمن انتقاد شدید از اظهارنظر کشورهای اروپایی درباره برنامه موشکی ایران، با اشاره تلویحی به فضای پس از انتخابات آمریکا که به پیروزی جو بایدن انجامید گفت: «نمیتوان روی حرف آنها حساب و برنامهریزی کرد.»
علی خامنهای که صبح روز سهشنبه، چهارم آذر، در جلسه شورای عالی اقتصادی سخن میگفت بدون اشاره به جریان خاصی گفت برخی «چشم امید به آنها دارند»، ولی «باید بنا را بر این بگذاریم که گشایشی از خارج انجام نخواهد شد».
او همچنین با تاکید بر این که «رفع تحریمها» یکی از راههای «علاج تحریم» است، گفته است «مسیر رفع تحریم را یک بار امتحان و چند سال مذاکره کردیم، اما به نتیجهای نرسید».
اشاره رهبر جمهوری اسلامی متوجه مذاکرات ۱۸ ماهه منتهی به توافق هستهای ایران در سال ۹۴ است که کمتر از سه سال دوام آورد و پس از خروج دولت ترامپ در سال ۹۷ از برجام، این توافق در مسیر اجرایی شدن دچار مشکلات عدیدهای شد.
علی خامنهای در سخنرانی امروز خود خواستار «خنثیسازی تحریمها و غلبه بر آنها» شد و گفت اگر این کار را انجام دهیم، «طرف مقابل بهتدریج دست از تحریم برخواهد داشت».
رهبر جمهوری اسلامی در سالهای اخیر بارها از ایده «اقتصاد مقاومتی» به عنوان برنامه پیشنهادی خود برای حل مشکلات اقتصادی کشور نام برده، ولی در گزارش اولیهای که از سخنرانی امروز او منتشر شده، اشارهای به «اقتصاد مقاومتی» نشده است.
اظهار نظر رهبر حکومت ایران درباره «رفع تحریمها» در حالی مطرح میشود که در دو هفته اخیر مقامهای دولت روحانی از این موضوع به عنوان خواسته اصلی یاد کردهاند.
محمدباقر نوبخت، رئیس سازمان برنامه و بودجه، روز ۲۶ آبان در نامهای انتقادی به محمدباقر قالیباف، رئيس مجلس ایران نوشت که مردم خواهان «رفع تحریم» هستند، نه این که یارانه بیشتر بگیرند.
رئيس مجلس ایران پیش از این با کنایه به مقامهای دولتی گفته بود که مشکلات در حوزه مسکن و گمرک و گرانی «به پاستور و بهارستان و باب همایون و میرداماد ارتباط دارد، نه به جورجیا و میشیگان و آریزونا».
در چهار سال گذشته، به دنبال تحریمهای شدید و فشار حداکثری دولت ترامپ، فروش نفت ایران به شدت کاهش یافته است.
تحلیلگران اقتصادی میگویند علاوه بر فشار تحریمها، ناکارآمدی مدیریتی، فساد و تعداد مراکز قدرت و تصمیمگیری در ایران سبب شده است که دشواریهای اقتصادی دوچندان شود.
دولت ایران انتظار دارد که پس از شروع به کار دولت جو بایدن، با بازگشت دولت جدید آمریکا به توافق هستهای موسوم به برجام، بخشی از تحریمهای اقتصادی ایران برداشته شود.
واکنش تند خامنهای به درخواستهای قدرتهای اروپایی
علی خامنهای همچنین با انتقاد شدید از قدرتهای اروپایی گفت این کشورها «میگویند موشک نداشته باشید. به شما چه ربطی دارد. شما اول خودتان را اصلاح کنید. بعد اظهارنظر کنید».
او گفت اروپاییها «بیشترین دخالتهای نادرست را در مسائل منطقه دارند» ولی به حکومت ایران میگویند «در منطقه دخالت نکنید».
برنامه موشکی ایران و دخالتهای جمهوری اسلامی در خاورمیانه از جمله محورهایی است که در ماههای گذشته مورد اشاره برخی مقامهای اروپایی قرار گرفته است.
علاوه بر این، فرانسه، بریتانیا و آلمان که اعضای اروپایی برجام هستند، روز ۲۹ آبان، در بیانیهای مشترک ضمن ابراز نگرانی «عمیق» نسبت به اقدامهای اخیر ایران در زمینه فعالیتهای هستهایش، خواستار بازگشت تهران به تعهداتش شده بودند.