کییف با استقبال از آمادگی تهران برای پرداخت غرامت سرنگونی هواپیمای اوکراینی مجدداً تاکید کرد که مبلغ غرامت پس از مشخص شدن جزئیات این سانحه بررسی خواهد شد.
روزنامه «شرق» در شماره روز سهشنبه چهارم آذر گزارش داد که دولت ایران درصدد است در بودجه سال آینده ۲۰۰ میلیون یورو بابت پرداخت غرامت پرواز ۷۵۲ اختصاص دهد. این مبلغ که قرار است از صندوق توسعه ملی پرداخت شود هنوز نهایی نیست و باید به تایید مجلس شورای اسلامی برسد و شورای نگهبان آن را تایید کند.
این در حالیست که به گفته منابع رادیو فردا، شرکت خطوط هوایی بینالمللی اوکراین انتظار دارد به تنهایی ۲۰۰ میلیون دلار از ایران دریافت کند.
سرپرست هیات مذاکرهکنندگان اوکراین در رابطه با مسائل پرواز ۷۵۲ از قصد دولت ایران برای اختصاص بودجه به منظور غرامت سانحه پرواز ۷۵۲ استقبال کرد.
یوگنی ینین، معاون وزیر خارجه اوکراین، روز سهشنبه به رادیو فردا گفت: «هنوز زود است درباره مبلغ غرامت صحبت کنیم».
او افزود: «یادآوری میکنم که طی آخرین دور مذاکرات، طرف ایرانی بر آمادگی خود برای پرداخت غرامت مساوی به بستگان تمام قربانیان این پرواز بیتوجه به تابعیتشان تاکید کرد اما تاکنون بررسی میزان غرامت را آغاز نکردهایم. معتقدیم که اول از همه باید دلایل این سانحه را بدانیم، از کیفیت تحقیقات فنی و جنایی این سانحه مطمئن شویم، ببینیم چه کسانی به عنوان مسئول این سانحه معرفی میشوند و بسته به سطح و نوع همکاری طرف ایرانی، طی دورهای بعدی مذاکرات مبلغ غرامت را بررسی خواهیم کرد».
در حالی که دیپلماتها بررسی مبلغ غرامت پرواز ۷۵۲ را آغاز نکردهاند، خطوط هوایی بینالمللی اوکراین طی مذاکراتی که یک ماه پیش در تهران برگزار شد، از ایران ۲۰۰ میلیون دلار برای جبران خسارات غیرمادی خود طلب کرد.
منابع رادیو فردا میگویند «این مبلغ شامل هزینههاییست که توسط بیمه جبران نمیشود».
شرکت ماو درخواستهای مکرر رادیو فردا برای توضیح درباره این موضوع را تا کنون بیپاسخ گذاشته است.
در همین حال، هفته گذشته یوگنی دیخنه، مدیرعامل شرکت خطوط هوایی بینالمللی اوکراین، به رسانه اوکراینی «بابل» گفت: «اجارهدهنده هواپیما هزینه از دست دادن یک فروند بوئینگ ۷۳۷ را از شرکت بیمه دریافت کرده و انتظار داریم خسارت شرکت هواپیمایی نیز جبران شود».
یک ماه پیش در جمعبندی دور دوم مذاکرات پرواز ۷۵۲، محسن بهاروند، معاون وزیر خارجه ایران و سرپرست مذاکرهکنندگان ایرانی، به خبرگزاری ایرنا گفت: «رویه بینالمللی از درخواستهای طرف اوکراینی حمایت نمیکند اما باب مذاکره را نبستهایم».
مشخص نیست آیا بودجه ۲۰۰ میلیون یورویی که مطابق گزارش روزنامه شرق دولت ایران برای پرداخت غرامت پرواز ۷۵۲ در نظر گرفته است، هزینههایی که شرکت ماو از ایران طلب کرده است را در بر میگیرد یا نه.
یک منبع رادیو فردا که نخواست هویتش فاش شود احتمال داد ایران و شرکت ماو بر سر ۱۰۰ میلیون دلار یا کمتر به توافق برسند.
خطوط هوایی اوکراین بهتازگی برآورد کرده است که به دلایل متعدد تا پایان سال جاری میلادی ۶۰ میلیون دلار ضرر میکند.
آندره کوزلوف، حقوقدان هوانوردی بینالمللی، میگوید مذاکرات خطوط هوایی با ایران به ضرر بستگان قربانیان نیست.
او ادامه داد: «درخواست جبران هزینههای جانبی از جمله سود بدست نیامده در نتیجه یک سانحه هوایی امری مرسوم در حقوق بینالملل است. ایران با پرداخت این هزینه ثابت خواهد کرد که مسئولیت خود را در سرنگونی هواپیمای اوکراینی پذیرفته است».
به گفته این حقوقدان، خطوط هوایی و بستگان قربانیان در یک جبهه هستند تا بیشترین غرامت را از ایران دریافت کنند.
آقای کوزلف افزود: «از گزارش امروز مشخص نمیشود چه مبلغی برای خطوط هوایی و چه مبلغی برای خانوادههای قربانیان در نظر گرفته شده و آیا این مبلغ هزینه هواپیما را که متعلق به شرکت بیمه است، در بر میگیرد یا نه».
او همچنین تاکید کرد: «در شرایط آرمانی جبران خسارات خانوادههای قربانیان و خطوط هوایی باید همزمان پرداخت شود تا هیچ طرفی احساس نارضایتی نکند اما بعید است شکایت خانوادههای جانباختگان علیه خطوط هوایی موفق باشد و اگر توافق میاندولتی درباره غرامت حاصل شود، رسم این است که طرفین تعهد بدهند این پرونده را در دادگاه دنبال نکنند».
هواپیمای اوکراینی با شماره پرواز پیاس ۷۵۲، ۱۸ دی پارسال توسط پدافند هوایی سپاه پاسداران سرنگون شد و تمام ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.
حامد اسماعیلیون سخنگوی انجمن خانوادههای جانباختگان این پرواز در واکنش به گزارش روزنامه شرق مبنی بر پرداخت غرامت هواپیمای اوکراینی از صندوق توسعه ملی در صفحه فیسبوک خود نوشت: «مخارج شلیک به کودکان را از جیب مردم بر میدارند».
گروهی از خانوادههای متاثر از این سانحه در کانادا علیه جمهوری اسلامی ایران، سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و شرکت خطوط هوایی بینالمللی اوکراین به دادگاه اوتاوا شکایت کردهاند.
ایران در روزهای اخیر بارها رویکرد کانادا را شدیدا مورد انتقاد قرار داده و این کشور را متهم کرده است که با «سیاسیکاری» در پرونده سرنگونی هواپیمای اوکراینی از تلاشهای ایران برای توضیح دادن واقعیت جلوگیری میکند.
دولتهای کانادا و اوکراین اما میگویند ایران به وعدههایش در مورد پاسخگویی کامل عمل نکرده است و همکاریهای لازم را برای روشن شدن «حقیقت» انجام نمیدهد.