مجلس شورای اسلامی روز سهشنبه ۱۱ آذر به کلیات طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها و صیانت از منافع ملت ایران» رای داد که در صورت تصویب نهایی، محدودیتهایی بر سر بازرسی از تاسیسات هستهای ایران وضع خواهد کرد.
به گزارش خبرگزاریهای ایران، ۲۵۱ نماینده مجلس به کلیات این طرح رای مثبت دادهاند.
خبرگزاری فارس گزارش داده که نمایندگان مجلس پس از تصویب کلیات این طرح، شعارهای «اللهاکبر، مرگ بر اسرائیل، مرگ بر آمریکا، خونی که در رگ ماست هدیه به رهبر ماست، حسین حسین شعار ماست شهادت افتخار ماست، ای رهبر آزاده آمادهایم آماده» سر دادهاند.
محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی، پس از تصویب کلیات این طرح گفت که «مجلس این پیغام را به دشمنان ایران اسلامی داد که بازی یک طرفه پایان پیدا کرده است».
اگر این طرح به تصویب نهایی برسد و شورای نگهبان آن را تایید کند، دولت بر اساس ماده شش آن موظف است که در صورت «عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای ۱+۴ در قبال ایران و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع موانع صادرات و فروش نفت ایران دو ماه پس از تصویب این قانون، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند».
بر پایه پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاح هستهای معروف به «انپیتی» که ایران در توافق هستهای اجرای داوطلبانه آن را پذیرفته است، بازرسان آژانس مجاز خواهند بود هر زمان که لازم میدانند تأسیسات هستهای ایران را سرزده بازرسی کنند.
طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» که ۹ ماده دارد همچنین دولت جمهوری اسلامی را «مکلف کرده» که برای لغو تحریمها «غنیسازی ۲۰ درصدی را عملیاتی کند و سازمان انرژی اتمی هم استفاده از سانتریفوژهای نسل ۶ و ۸» را در دستور کار قرار دهد.
در بخشی از این طرح، دولت «موظف به ذخیره و تولید سالانه ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم با غنای ۲۰ درصد شده» و سازمان انرژی اتمی نیز باید «ماهانه ۵۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنیسازی شده با غنای پایین نگهداری و تولید کند».
بهرهبرداری از کارخانه تولید اورانیوم فلزی در اصفهان، بهینهسازی رآکتور آب سنگین اراک و طراحی رآکتور آب سنگین ۴۰ مگاواتی دیگر با هدف تولید رادیو ایزوتوپهای بیمارستانی نیز در این طرح مورد تاکید قرار گرفته است.
در همین حال، بهروز کمالوندی سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران که به عنوان نماینده دولت در نشست مجلس حضور داشت، خطاب به نمایندگان گفت: «با توجه به نظر دولت درباره توقف اجرای پروتکل الحاقی در این طرح، اجرای پروتکل الحاقی مشکلی در روند هستهای ایجاد نمیکند اما عدم اجرای آن باعث ابهام نسبت به برنامه هستهای ایران میشود».
از سوی دیگر، سعید خطیبزاده سخنگوی وزارت خارجه ایران از مخالفت دولت با این طرح خبر داد و روز سهشنبه به خبرنگاران گفت: «در این طرح به نظرات وزارت خارجه توجه نشده است و دولت نیز اعلام کرده است که این طرح در حال حاضر نه ضروری و نه مفید است. ما نظرات خود را دقیق به مجلس گفتهایم و امیدواریم نمایندگان مجلس به این نظرات توجه کنند».
پیشتر، رافائل گروسی مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی به طرح مجلس ایران واکنش نشان داده و گفته بود که توقف بازرسی آژانس از تأسیسات هستهای ایران بردی نصیب تهران نخواهد کرد.
او افزوده بود: «بسیار مهم است که اطمینانهای ضروری و معتبر به جهانیان داد مبنی بر اینکه انحرافی از برنامه هستهای به سمت اهداف نظامی رخ نخواهد داد».
مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اظهار داشت: «ما اضطراب موجود را درک میکنیم ولی همزمان باید درک کرد که هیچ طرفی، خود ایران در ابتدا، از کاهش، محدود کردن یا اخلال در کاری که ما همراه آنها انجام میدهیم برد نخواهد کرد».
ایران شامگاه دوشنبه ۱۰ آذر به اظهارات آقای گروسی واکنش نشان داد.
کاظم غریبآبادی سفیر و نماینده دائم ایران نزد سازمانهای بینالمللی در وین و آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در این زمینه گفت: از آژانس در وهله اول انتظار میرود به طور شفاف موضع خود را در پیوند با ترور محسن فخریزاده اعلام، و قویاً آن را محکوم کند.
او در صفحه توئیترش نوشته است: «آژانس در برابر کشور عضوی که پذیرای بیشترین بازرسیهاست، اما دانشمندانش ترور میشوند و تأسیسات هستهای آن نیز هدف خرابکاری قرار میگیرند، مسئولیت اساسی دارد».
کشته شدن محسن فخریزاده، چهره ارشد در برنامه هستهای ایران و رئیس سازمان پژوهش و نوآوری وزارت دفاع ایران، در روز هفتم آذر برخی از نمایندگان را بر آن داشت تا طرح «لغو تحریمها و صیانت از حقوق ملت ایران» را در اولویت بررسی قرار دهند که در بخشی از آن به «لغو اجرای پروتکل الحاقی درباره بازرسیهای» آژانس از تاسیسات هستهای ایران اشاره شده است.
خبرگزاریهای ایران روز سهشنبه صحبتهای مخالفان و موافقان این طرح را منعکس کردند.
ابوالفضل عمویی، نماینده مجلس شورای اسلامی، با اشاره به کشته شدن محسن فخریزاده در موافقت با این طرح صحبت کرد و گفت که «محاسبات غلط راهبردی دشمن باید تغییر کند و ما فکر میکنیم با تمرکز بر برنامه هستهای و بازرسیهای اعمال شده، میتوانیم به بیتوازنیهای موجود پاسخ دهیم».
رجب رحمانی، دیگر نماینده موافق، مدعی شد که با تصویب این طرح «تحریمها رفع خواهد شد». او افزوده که با این طرح، «از ورود جاسوسان به اماکن هستهای ما جلوگیری خواهد شد».
همزمان خبرگزاری فارس گزارش داده که گروهی موسوم به «دانشجو» مقابل مجلس شورای اسلامی تجمع کرده و خواستار «توقف فوری و بدون شرط اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی و لغو تمامی نظارتهای فراپروتکلی و اخراج بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی از کشور شدند».
فارس افزوده که این افراد از ساعت «یک بامداد» دست به تجمع زده و علیه آمریکا و اسرائیل شعار دادهاند.