رئيسجمهوری اسلامی ایران ضمن ابراز مخالفت مجدد با طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» که در مجلس شورای اسلامی تصویب شده است، گفت اجازه نمیدهد که برخی «پایان تحریم را به تاخیر بیندازند».
حسن روحانی که روز دوشنبه ۲۴ آذر در یک نشست خبری سخن میگفت، تاکید کرد که دونالد ترامپ و برخی در داخل ایران خواهان نابودی برجام بودند ولی موفق نشدند.
او همچنین در واکنش به سوالی درباره تعیین پیش شرط برای بازگشت آمریکا به برجام گفت چنین اقداماتی «پایان تحریم را به تاخیر میاندازد» و اگر آمریکا به اجرای تعهدات قبلی خود برگردد، دولت ایران هم به طور کامل تعهدات خود را طبق برجام اجرا میکند.
رئيسجمهوری ایران همچنین پذیرش پیش شرط از سوی آمریکا درباره برجام را رد کرد و گفت مسائل موشکی و منطقهای ارتباطی با برجام ندارند و «قابل مذاکره» نیستند.
طرح «اقدام راهبردی برای لغو تحریمها» روز ۱۲ آذرماه در مجلس تصویب شد و شورای نگهبان نیز آن را تایید کرده است.
بر اساس این طرح، دولت ایران موظف شده است که در صورت «عدم اجرای کامل تعهدات کشورهای ۱+۴ در قبال ایران و عادی نشدن روابط کامل بانکی و عدم رفع موانع صادرات و فروش نفت ایران» دو ماه پس از تصویب این قانون، اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.
حسن روحانی گفته است دولت در حال تهیه آییننامه اجرایی این طرح است ولی نوشتن این آییننامه بهگونهای خواهد بود که به لغو تحریمها کمک کند.
او اظهار داشت: «دولت قانون اخیر مصوب مجلس را مفید نمیداند. اما به وزرا و معاونین مربوطه گفتم که آییننامه اجرای این قانون را تهیه کنند».
رئیسجمهوری ایران میگوید: «تفسیری که ما داریم و آییننامه بر همان اساس خواهد بود، در چارچوب عنوانش است؛ یعنی قانونی که تحریم را بردارد نه اینکه برداشتن تحریم را تاخیر بیندازد».
آقای روحانی توضیح بیشتری در این زمینه نداد ولی با توجه به طرح مجلس، دولت در روز ۱۲ بهمن موظف خواهد شد که اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند و این اقدام میتواند مانع بزرگی در مسیر بازگشت دولت بایدن به برجام ایجاد کند.
پیش از این، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه دولت روحانی گفته بود «بعضی دوستان» به آمریکا «گرا میدهند که با ما بهتر میتوانید کار کنید» و دولت روحانی «در قدرت نمیماند» و نباید با این دولت مذاکره کند.
مقامهای ارشد دولت روحانی در هفتههای اخیر بارها مخالفان اصولگرای خود را متهم کردهاند که با طرح مصوبههای جدید، میخواهند روند مذاکره با آمریکا را پیچیدهتر کرده و حصول نتایج مثبت را تا بعد از انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰ در ایران به تاخیر بیندازند تا به گفته محمدجواد ظریف، دولت روحانی را «منکوب کنند».
ایالات متحده آمریکا در اردیبهشت ۱۳۹۷ از برجام خارج شد و تحریمهای سنگینی علیه ایران وضع کرد. دولت ترامپ بارها اعلام کرد که خواستار توافقی جامعتر با تهران است که علاوه بر فعالیت هستهای، برنامه موشکی و تعریف نقش منطقهای ایران را نیز در برگیرد.
مقامهای جمهوری اسلامی ایران هرگونه مذاکره با دولت ترامپ را رد کردند و گفتهاند که حاضر به مذاکره مجدد درباره برجام نیست و دولت آینده نیز باید تحریمها را بردارد و به برجام بازگردد.
جو بایدن، رئیسجمهوری منتخب آمریکا، گفته که به وعده خود برای بازگشت به برجام متعهد است ولی مذاکره با ایران «بسیار دشوار» خواهد بود.
او همچنین بر لزوم مذاکره درباره آینده برنامه هستهای و برنامه موشکی ایران نیز تاکید کرده است.
آقای روحانی در نشست خبری امروز گفت تاکنون نشنیده است که بایدن خواستار توافقی قویتر باشد و تاکید که رئيسجمهور منتخب آمریکا پیش از این و در زمان امضای برجام در جریان بوده که درخواستهایی درباره مذاکره پیرامون برنامه موشکی ایران مطرح شده ولی تاکید شده است که این موارد قابل مذاکره نیستند.
به دولت فحاشی میکنند و تشویق میشوند
حسن روحانی در بخش دیگری از این نشست خبری با انتقاد از مواضع مخالفان دولت، آنها را به «همسویی» با «مخالفان جهانی نظام» متهم کرد و گفت این گروه «فقط به دولت حمله میکنند».
رئيسجمهور ایران گفت اگر کسی به دولت «فحاشی» کند، «تشویق میشود» ولی اگر همین کار را در قبال قوه قضاییه یا نیروهای مسلح انجام دهد، روز بعد «احضار میشود».
«اردوغان قصدی نداشت»
حسن روحانی همچنین درباره ماجرای شعرخوانی اردوغان درباره رود ارس که منجر به تنش دیپلماتیک بین دو کشور شد، گفت: رئيسجمهوری ترکیه شعر زیاد میخواند و توضیحات مقامهای دولت ترکیه نشان میدهد که آقای اردوغان در ماجرای شعرخوانی درباره ارس قصد خاصی درباره تمامیت ارضی ایران نداشته است و «میتوانیم از این مسئله عبور کنیم».
رجب طیب اردوغان روز پنجشنبه گذشته با حضور در مراسم رژه نظامی در باکو چند قطعه شعر درباره آزادسازی مناطق اشغالی آذربایجان خواند که در بخشی از آن به رود ارس اشاره شده و این موضوع اعتراض مقامهای ایرانی را برانگیخت.
منتقدان آقای اردوغان میگویند این شعر با «چاشنی جداییطلبی بخشیهایی از ایران» همراه بود ولی مقامهای دولت ترکیه گفتهاند که این شعر ارتباطی با ایران نداشت و «رئیس جمهور ترکیه نسبت به حساسیتهای پیرامون شعر قرائتشده در ایران مطلع نبوده است».