دادههای اسرائیل، کشورِ همچنان پیشتاز جهان در واکسینه کردن مردم خود، برای بررسی نتایج واکسن بر طیف وسیعی از جمعیت در ردههای سنی متفاوت و نژادهای گوناگون همچنان مورد توجه محققان و افکار عمومی جهانی است.
خبرگزاری رویترز نوشته است که نتایج واکسینه شدن اسرائیلیها با واکسن فایزر دلگرمکننده و اطمینانبخش است.
این خبرگزاری برای ارائهٔ تحقیق گسترده از نتایج میدانی اسرائیل، با دانشمندان اسرائیلی در این کشور و جهان، مسئولان رسمی وزارت بهداری اسرائیل و نیز رؤسای بیمارستانهای مهم این کشور گفتوگو کرده است.
استفان برئل، از دانشگاه پزشکی جان هاپکینز در واشینگتن، به رویترز گفته است که نتایج واقعی واکسیناسیون در اسرائیل روی میز بررسی محققان این دانشگاه قرار دارد زیرا اسرائیل کشوری دقیق در ثبت دادههاست.
در ادامه گزارش پیشین رادیو فردا در این زمینه، اکنون تازهترین دادهها و نتایجی که در روزهای گذشته از نتایج روند واکسیناسیون در اسرائیل به دست آمده است، در این گزارش ارائه میشود.
ویروس کرونا رسماً از ۲۳ بهمن پارسال در اسرائیل شناسایی شد و این کشور واکسینه کردن مردم خود را از ۲۹ آذر امسال، ۱۹ دسامبر، با واکسن فایزر آغاز کرد.
از روز نخست واکسیناسیون تا آخرین ساعت روز ۲۲ بهمن، ۱۰ فوریه، ۴۰ درصد از کل جمعیت ۹ میلیون و ۳۰۰ هزار نفری اسرائیل واکسینه شدهاند. ۴۰ درصد دوز نخست و بیش از ۲۵ درصد از گروهِ اول دوزِ دوم را هم دریافت کردهاند. اما این درصد در میان رده سنی بالای ۱۶ سال بسیار بیشتر است.
با در نظر گرفتن حدود دو میلیون و چهارصدهزار نفر زیر ۱۶سال که واکسینه شدن آنها توصیه نشده، از میان شش میلیون و ۵۵۰ هزار تن افراد بالای ۱۶ سال، سه میلیون و ۶۹۰ هزار نفر دوز اول ( ۵۶.۳ درصد از ۱۶ ساله به بالاها) و دو میلیون و ۳۲۷ هزار نفر (حدود ۳۶ درصد از افراد ۱۶ ساله به بالا) تا حال دوز دوم واکسن را دریافت کردهاند.
بهنوشتهٔ رویترز، نتایج واقعی واکسیناسیون در اسرائیل نشان داده است کسانی که هنوز تنها دوز اول واکسن را تزریق کردهاند و بسیار بیشتر از آنها، کسانی که هر دو دوز را دریافت کردهاند، در برابر سویههای جدید ویروس کرونا از جمله سویههای جهشیافتهٔ موسوم به «انگلیسی» و «آفریقای جنوبی» مصونتر هستند و اگر هنوز تست آنها مثبت بوده، بهسختی بیمار نشدهاند.
پروفسور خزی لوی، مدیر کل وزارت بهداری اسرائیل، گفته است که جمعبندی شواهد میدانی ثابت کرده که دستکم ۹۰ درصد و حداکثر ۹۵ درصد از افراد واکسینهشده در برابر سویهٔ انگلیسی ویروس مصون بوده و تحقیقات در مورد سویهٔ آفریقای جنوبی نیز دلگرمکننده است، ضمن آنکه تحقیقات درخصوص ویروس جهشیافتهٔ آفریقای جنوبی کماکان ادامه دارد.
دادههای مراکز درمانی «کلالیت» و «مکابی» اسرائیل نشان داده که واکسن فایزر تقریباً همان نتایجی را به دست داده که در مراحل آزمایش بالینی این واکسن ارائه شده بود.
از آغاز همهگیری ویروس کرونا (تا ظهر ۲۳ بهمن) ۵۲۶۶ تن در اسرائیل بر اثر بیماری کووید ۱۹ جان دادهاند. ۲۷ درصد قربانیان یعنی ۱۴۲۳ مورد از تلفات مربوط به ۳۱ روز ماه ژانویه (۱۲ دی تا ۱۲ بهمن) بود که اسرائیلیها آن را «ژانویه سیاه» نامیدند، اما تنها سه درصد از مرگومیرهای این ماه کسانی بودند که هنوز فرصت واکسینه شدن را نیافته بودند.
۹۷ درصد از کسانی که دستکم دوز اول را دریافت کرده ولی باز کرونامثبت شده یا نشانههای بیماری در آنها پدیدار شد، از خطر مرگ رهایی یافتند. این امر ثابت کرده که با سپری شدن روزهای بیشتری از فرصت مورد نیاز برای تولید پادتن کافی در بدن افراد، واکسن بهراستی نجاتبخش است.
این خبر این اهمیت را داشت که از سوی خبرگزاریهای جهان مانند رویترز نقل شود و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر، نیز شخصاً آن را در نشست خبری در کنار همتای یونانیاش که به اسرائیل سفر کرده بود تا از جمله کارآمدی این کشور در واکسیناسیون را برای یونان سرمشق قرار دهد، اعلام شود.
بنیامین نتانیاهو همچنین به کریاکوس میتسوتاکیس، نخستوزیر یونان، گفت که داروهایی که چند محقق دارویی اسرائیل برای درمان بیماران حاد کرونایی تولید کرده و نتایج بسیار دلگرم کننده داشته ، ممکن است برای جهان بشارت خوبی باشد. یونان اعلام کرده که این داروها را برای بیماران خود به کار خواهد برد تا نتایج آن را مشاهده کند.
نخستوزیر اسرائیل پروفسور ندیر آربر را که داروی EXO-CD24 را تولید کرده و نتایج معجزهآسایی داشته به دفتر کار خود دعوت کرده تا از او جزئیات بیشتری در زمینه موفقیت این دارو را بشنود. (در خصوص این دارو و داروی مؤثر دیگر اسرائیلی در درمان بیماران کرونایی، گزارش پیشین رادیو فردا را بخوانید.)
رسانههای جهانی نیز به این دو داروی تولید اسرائیل که هنوز نیاز به تحقیقات بیشتری دارد، توجه زیادی کرده و نوشتهاند در حالی که روشن شده واکسینه کردن کل جمعیت جهان تا سالهای بعد نیز محقق نخواهد شد، یافتن داروی مؤثر در درمان کرونا، بهویژه برای بیماران حاد کرونایی، حائز اهمیت است. آمریکا و ایران نیز این هفته هر یک دارویی از ساختههای خود را برای این بیماری معرفی کردند.
بنیامین نتانیاهو تلاش میکند تا الگویش برای «پاسپورت سبز» یا «عبور سبز» برای افراد واکسینهشده میان کشورها به یک الگو تبدیل شود. ظاهراً برخی کشورها به این پیشنهاد توجه نشان دادهاند و در حال بررسی آن هستند.
از جمله، نخستوزیران اسرائیل و یونان توافق کردند که گردشگری شهروندان واکسینهشدهٔ دو کشور بدون نیاز به تست کرونا یا الزام به قرنطینه شدن از سر گرفته شود.
پس از سه شهربندان سراسری در اسرائیل در یک سال اخیر که آخرین آنها در روزهای گذشته به پایان رسید، هنوز رستورانها، فرودگاهها و هتلها و کسبوکارهای بسیاری بسته ماندهاند. در مدارس نیز تنها محصلان کلاسهای اول تا چهارم و یازدهم و دوازدهم به مدرسه بازگشتهاند. تحصیل آنها نیز نه در کلاسها بلکه در فضای باز مدارس است که طبعاً هوای خوب اسرائیل این امکان را میسر میکند.
کابینه اسرائیل اعلام کرده که افرادی که واکسینه شدهاند، از روز پنجم اسفند، ۲۳ فوریه، مجاز خواهند بود بی دردسر به هتلها، کلابهای ورزش و استخرها مراجعه کنند.
اسرائیل به حدی واکسن فایزر در اختیار دارد که در روزهای گذشته فراخوان داد که هر خارجی نیز که قانونی یا غیرقانونی در این کشور است و یا توریستهایی که هنوز در این کشور ماندهاند، برای واکسینه شدن رایگان مراجعه کنند. استقبال از این فراخوان گسترده بود؛ دهها هزار پناهجوی کار که از کشورهای آفریقایی در اسرائیل هستند، صفهای طولانی برای تزریق واکسن تشکیل دادند.
اسرائیل همچنین در روزهای گذشته چادرهایی را در پستهای بازرسی با کرانه باختری برقرار کرد تا فلسطینیهایی را که برای کار روزانه وارد اسرائیل میشوند، واکسینه کند. استقبال فلسطینیان از این چادرها نیز چشمگیر و ظاهراً نشان آن است که آنها واکسینه شدن با فایزر را بر واکسن روسی «اسپوتنیک وی» که تنها محمولههای اولیه آن به کرانه باختری رسیده، ترجیح میدهند.
نظر به روند کُند واکسیناسیون در بسیاری از کشورها، از جمله کانادا و فرانسه، بسیاری از اسرائیلیهای ساکن خارج نیز تا پیش از بسته شدن آسمان زادگاهشان به اسرائیل بازگشته بودند تا واکسینه شوند. با باز شدن آسمان اسرائیل به نظر میرسد که گردشگران خارجی نیز بتوانند به این کشور برسند و از واکسیناسیون رایگان برخوردار شوند.
تمامی افرادی که بیش از یک ماه از تزریق دوز دوم واکسن آنها میگذرد، هنوز باید طبق قانون ماسک بزنند و سایر موارد شیوهنامههای مربوط به کرونا را رعایت کنند وگرنه با جریمههای کلان مالی روبهرو خواهند شد.
با این حال نتیجهٔ بهشدت دلگرمکننده در مورد کسانی که هر دو دوز واکسن را زدهاند، نشان داده که با گذشت روزهای بیشتری از تولید پادتن در بدنشان کمتر ناقل ویروساند. این امر همچنان یکی از موضوعهای مهم در بررسی افراد واکسینهشده است زیرا نتایج آن برای همهٔ مردم جهان مهم است. اگر معلوم شود که افراد واکسینهشده دیگر ناقل نیستند، شاید لحظهٔ خلاصی انسانهای واکسنزده از ماسک فرا برسد.
در روزهای گذشته هنوز بین ۷.۵ تا ۵.۹ درصد از ساکنین اسرائیل که تست پیسیآر دادهاند، کرونا مثبت بودند (آخرین آمار نیمهشب ۲۲ بهمن)، اما برخلاف یک سال اخیر، اکثر قریب به اتفاق آنها افراد زیر ۶۰ سال هستند که بهدلایل شخصی تمایلی به واکسینه شدن نشان ندادهاند. مذهبیون اولترا اورتدکس و اعراب بیشترین کسانی هستند که در این زمینه مردد بودهاند.
اسرائیل در یک سال اخیر حدود ۷۱۲ هزار بیمار کرونایی داشته و اکنون فقط حدود هزار بیمار در وضعیت حاد قرار دارند و تنها ۳۱۵ تن از آنان زیر دستگاههای تنفسی هستند. میزان جانباختگان ۰.۷۴ درصد (۵۲۶۶ تن) بوده است، یعنی یک تن از میان هر ۱۳۵ بیمار به خانه بازنگشته و در آرامگاه ابدی جای گرفته است.
هنوز این پرسش حیاتی در دست بررسی محققان سراسر جهان است که آیا ممکن است کرونا نیز مانند برخی ویروسهای گذشته روزی خودبهخود از بین برود؟ یا به ویروس دورهای و فصلی مبدل شود؟
پاسخ این پرسش را پروفسور میخال لینیال، استاد زیستشناسی مولکولی و بیوانفورماتیک در دانشگاه عبری اورشلیم، اینگونه به خبرگزاری رویترز داده است: «کرونا بهمراتب کمتر تهاجمی خواهد شد، شاید تا سه سال دیگر. اما جایی نخواهد رفت و همین دور و بر ما باقی خواهد ماند.»
پرسش دیگر این است که آیا واکسن را باید هر سال تکرار کرد؟ پروفسور لینیال گفته است که شاید هر سه سال یک بار تزریق یک دوز یا تزریق یک تکمیلکننده از انواع جدیدی که واکسنسازها در دست تولید دارند، کافی باشد.