یک مقام ارشد مقام ارشد اتحادیه اروپا روز جمعه اول اسفند با اشاره به استقبال آمریکا از نشست کمیسیون مشترک برجام، آن را فرصتی خاص برای احیای توافق هسته‌ای دانست.
به گزارش خبرنگار رادیو اروپای آزاد، این مقام اتحادیه اروپا که در جلسه‌ای توجیهی با خبرنگاران حضور یافته بود، درباره برگزاری نشست کمیسیون مشترک برجام گفت: «دعوتنامه این نشست هنوز برای طرف‌های باقی مانده در برجام فرستاده نشده، اما فکر می‌کنم با استقبال آمریکا از این رویکرد، یک فرصت خاص فراهم شده که بتوان از آن بهره برد.»
آمریکا روز پنج‌شنبه موافقت خود برای حضور در کمیسیون مشترک برجام با نماینده‌های گروه ۵+۱ را اعلام کرد، اما به فاصله اندکی از اعلام این موضع، سعید خطیب‌زاده سخنگوی وزارت خارجه ایران با انتشار توئیتی گفت «به دلیل خروج آمریکا از برجام، ١+۵ وجود ندارد و اکنون تنها ایران و ١+۴ است».
آقای خطیب‌زاده گفت: «به یاد بیاورید، ترامپ اتاق [برجام] را ترک و تلاش کرد آن را منفجر کند. حرکات نمادین خوب است. اما آمریکا برای احیای ١+۵، باید عمل کند: تحریم‌ها را بردارد. ما نیز پاسخ خواهیم داد.»
مقام ارشد اروپایی مورداشاره همچنین درباره زمان‌بندی نشست کمیسیون مشترک برجام گفت که نمی‌داند جلسه برگزار می‌شود یا نه و این امر به چندین فاکتور بستگی دارد از جمله این که آیا کشورهای باقی‌مانده در برجام می‌خواهند در جلسه‌ای به اضافه آمریکا شرکت کنند یا خیر.
وی افزود: «جوزف بورل مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا به عنوان هماهنگ‌کننده این نشست فکر می‌کند برای بازگرداندن برجام به مسیر اصلی باید چنین نشستی برگزار شود.»
اخیرا محمدجواد ظریف از اروپا درخواست کرده بود که میان ایران و آمریکا در موضوع برجام میانجی‌گری کند. آمریکا نیز روز جمعه اعلام کرد موافق میانجی‌گری اروپا است.
این مقام ارشد اروپایی که اجازه انتشار نام خود را نداده است، در ادامه گفت: «ما در وضعیت سختی هستیم. ایران فعالیت‌های هسته‌ای خود را افزایش داده است. حالا هم به آژانس اطلاع داده که اجرای پروتکل الحاقی را متوقف می‌کند، یعنی بازرسان از این پس به اطلاعات کمتری دسترسی خواهند داشت. از سویی مدیرکل آژانس هم به تهران می‌رود. می‌بینیم که تحولات زیادی در حال رخ دادن است و همگی آنها در برگزاری چنین نشستی تاثیر دارد. از همین رو نمی‌توان گفت دقیقا چه زمانی این نشست برگزار می‌شود.»
ایران اعلام کرده در صورت عدم لغو تحریم‌های آمریکا سوم اسفند از پروتکل الحاقی خارج می‌شود و فعالیت بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در ایران را محدود خواهد کرد.
مقام ارشد اروپایی گفت: «این که آمریکا از اراده خود برای شرکت در این نشست گفته است، اهمیت بسیاری دارد؛ آمریکا نامه‌ای به شورای امنیت نوشت و مکانیسم ماشه را پس گرفت. این اقدامات برای برگزاری اولین نشست مفید است؛ من تاکید دارم بر روی عبارت اولین نشست، چون بازگرداندن برجام به مسیر اصلی خود کار بسیار سختی خواهد بود و اقدامات پیچیده فنی زیادی باید انجام شود. در زمینه تحریم هم همین‌طور است.»
وی افزود برخی اعضای برجام می‌گویند دونالد ترامپ رئیس جمهوری سابق آمریکا «یک امضا کرد» و جو بایدن رئیس جمهوری جدید می‌تواند برعکس آن امضا کند؛ اما اینطور نیست.
این مقام اروپایی اظهار داشت: «در برخی موارد رفع بخشی از تحریم‌ها بسیار پیچیده است؛ اما با همه این‌ها به نظر من چیزی تغییر کرده است. آمریکا تصمیمی گرفته است و این بسیار با اهمیت است.»
وی در ادامه تصریح کرد ایرانی‌ها هم بخشی کلیدی در این زمینه هستند و بقیه اعضای برجام هم واقعا می‌خواهند که ایران و آمریکا در مسیر اصلی برجام قرار بگیرند.
او همچنین در جواب این سوال که اگر ایران نخواهد به برجام بازگردد چه شرایطی پیش خواهد آمد، گفت: «به وضعیتی که تا دو ماه پیش بودیم (قبل از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا) بر‌می‌گردیم.»
به گفته وی، «ایرانی‌ها ۱۴ ماه به تعهداتشان احترام گذاشتند. حال اگر ایران بگوید نمی‌خواهد بیاید، باید بدانیم دقیقا چرا نمی‌خواهند بیایند؛ موضوع داخلی ایران است یا بین‌المللی؟»
دولت آمریکا اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و ایران اردیبهشت ۹۸ اعلام کرد شروع به عدول تدریجی از تعهدات هسته‌ای خود می‌کند. ایران از تیرماه ۹۸ آغاز به عدول مرحله به مرحله از برجام کرد.
مقام اروپایی گفت باید تلاش کنیم و اگر صادقانه بگویم به نظر من ایران به یک نشستی با رویکرد عملگرایانه که بتواند مبنایی برای بازگشت برجام به وضعیت اصلی آن باشد، جواب رد نخواهد داد.
