رأیگیری برای انتخابات پارلمانی در اسرائیل بامداد سهشنبه، سوم فروردین، آغاز شد و این چهارمین انتخابات این کشور طی دو سال اخیر است.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، امیدوار است با اقداماتی که برای رساندن سریع واکسن کووید-۱۹ به دست شهروندان انجام داده و نیز برقراری روابط دیپلماتیک با چهار کشور عرب منطقه، در دوره بعدی نیز پیروز انتخابات شود.
بنیامین نتانیاهو تا اینجا طولانیترین دوره ریاست دولت در اسرائیل را به خود اختصاص داده اما به اتهام فساد نیز در حال محاکمه است. او هرگونه تخلف را انکار میکند.
رسانههای اسرائیل این دور از رایگیری را همهپرسی دربارهٔ آینده سیاسی بنیامین نتانیاهو توصیف کردهاند. نظرسنجیها حاکی از رقابت شدید بین بنیامین نتانیاهو و احزاب میانهروی اسرائیل است.
در دو سال اخیر چهار انتخابات سراسری در اسرائیل برگزار شده و این کشور تا کنون دولتی به رهبری یک حزب را تجربه نکرده است.
در همین حال، اتحاد اکثر احزاب یهودی اسرائیل در برابر «تهدیدات ایران» در انتخابات این کشور که روز سهشنبه برگزار میشود، بار دیگر پدیدار شده و خود را به شکلی قویتر از موضعگیریهای گذشته نشان میدهد.
این بار قریب به اتفاق احزاب یهودی اسرائیلی با احتمال بازگشت آمریکا به برجام نیز بهشدت مخالفت کرده و آن را خطر و اتفاقی «وخیم» که نباید رخ دهد، میدانند.
نگاه به «تهدیدات ناشی از ایران» به عنوان «بزرگترین چالش امنیتی» در برابر موجودیت اسرائیل در برنامههای تمامی احزاب، غیر از «فهرست متحد» که نسلهای اعراب سرزمینهای سال ۱۹۴۸ هستند، آنها را در کنار حزب لیکود به رهبری بنیامین نتانیاهو قرار میدهد.
در این چهارمین انتخابات طی دو سال گذشته، بسیاری از احزاب قدیمی در کنار دو حزب نوپا برای برانداختن بنیامین نتانیاهو از مسند قدرت در تلاشند اما آنها نیز اذعان دارند که سیاست دیرینه آقای نتانیاهو در برابر ایران، اکنون به یک اصل اساسی در باورها و مرام احزاب تبدیل شده است.
رسانه وای.نت روز یکشنبه، اول فروردین، موضع احزاب رقیب لیکود در قبال ایران و احتمال بازگشت آمریکا به برجام را جویا شده است.
حزب میانه «یش آتید» به رهبری یائیر لاپید معتقد است که ایران «مجموعهای از اقدامات علیه اسرائیل را تدارک دیده؛ از برنامه هستهای و کوشش برای تثبیت نظامی خود در سوریه گرفته تا فعال کردن سازمان جهاد اسلامی فلسطین در غزه؛ تلاش برای ضربه زدن به منافع اسرائیل در جهان و تهدید حزبالله از سوی شمال اسرائیل».
«یش آتید» که به احتمال زیاد بعد از حزب لیکود، بیشترین کرسیهای پارلمان را از آن خود خواهد کرد، میگوید به باور حزب او، «به جنگ بیامان در همه جبههها» با «خطرات پیچیده» یک نیاز حیاتی است.
حزب راست افراطی «یامینا» به رهبری نفتالی بنت، که مدتی هم وزیر دفاع در ائتلاف دولت با بنیامین نتانیاهو بوده، تاکید کرده است که «ایران و اذنابش خطری برای کشور اسرائیل و امنیت منطقه هستند و ادامه تسلیح هستهای ایران ضمن نقض توافقهای بینالمللی، در کنار بازوان اختاپوسی ایران که از طریق سازمانهای تروریستی و کشورهای عربی در منطقه فعال کرده، تهدیدی هستند که کشور اسرائیل نباید با آن کنار آید و باید با همه ظرفیت و امکاناتی که در اختیار دارد، به مقابله با آن بپردازد».
حزب راست «تیکوا خاداشا» («امید جدید») که به تازگی از انشقاق حزب لیکود برپا شده و رهبری آن راگیدئون ساعار، سیاستمدار شورشی، برعهده دارد، گفته است که ایران «بزرگترین تهدید امنیتی در برابر اسرائیل است و باید از همه فرصتهای نوین که از "توافقهای ابراهیم" با کشورهای عربی بهدست آمده، ضمن تحکیم هماهنگی امنیتی با آمریکا و کشورهای اتحادیه اروپا، برای تشدید فشار در رویارویی با دخالت ایران در ترور بهره برد و برنامه هستهای آن را سد کرد و مانع از استقرار نظامی ایران در سوریه نیز شد».
حزب گیدئون ساعار مانند حزب لیکود معتقد به حفظ «گزینه نظامی» در برابر ایران برای «حفظ کشور اسرائیل» است.
حزب مذهبی ارتدکس یهودیان شرقیتبار سِفاردی «شاس» که همواره همپای ائتلافهای دولتهای راستگرا بوده و در یازده سال اخیر نیز از بنیامین نتانیاهو پشتیبانی کرده، گفته است که «ایران ضمن آنکه در سودای دستیابی به جنگافزار هستهای است، از تلاش برای صادر کردن انقلاب خود به کشورهای منطقه نیز بازنایستاده و حامی گروههای تروریستی که علیه اسرائیل فعالیت میکنند و درصدر آنها، حزبالله است».
به باور حزب «شاس» به دبیرکلی آریه درعی، که در چند دولت اخیر وزیر کشور بوده، «چالش امنیتی ناشی از ایران» «وخیمترین» در نوع خود است که همه نهادهای امنیتی با آن مقابله میکنند و «باید رئیس ستاد ارتش و ارتش را به همه امکانات مجهز کرد و از راههای دیپلماتیک، اطلاعاتی و در صورت لزوم، نظامی بهره برد تا اطمینان حاصل شود که ایران هرگز به سلاح هستهای نمیرسد».
حزب مذهبی «یهودیت توراتی» نیز که یهودیان ارتدکس تندرو غربیتبار را نمایندگی میکند و نمایندگانش در پارلمان، مجری سیاستها و مواضعی هستند که خاخامهای ارشد اشکنازی در شورای این حزب تعیین میکنند، بر این باور است که «ایران و اذنابش، مانند حزبالله و حماس، قابل ملاحظهترین تهدید امنیتی در حال حاضر هستند» و این حزب «با تکیه به رهبری نتانیاهو اطمینان دارد که با این تهدید مقابله میشود؛ چه بسا که نخستوزیر کشور در عرصه مبارزه با ایران توانمندی خود را پیشاپیش اثبات کرده است».
حزب «آبی- سفید» که در سه دوره اخیر دومین یا اولین حزب بزرگ بوده، این بار در آستانه فروپاشی است اما رهبر آن، بنی گانتز، وزیر دفاع کشور، برای آبروی سیاسی خود به سختی دست و پا میزند. این حزب گفته است بنی گانتز در دوره وزارت دفاع خود «نشان داده» که «در عرصههای سیاسی، عملیاتی و اقتصادی» با ایران به خوبی مبارزه کرده است.
حزب قدیمی کارگر که این بار رهبری جدید به نام میراو میخائیلی دارد و او تنها زن رهبر یک حزب در این دوره از انتخابات است، تاکید کرده که نگاه امنیتی این حزب مانند سلف آن، اسحاق رابین است.اسحاق رابین معتقد بود توان کشور از راه بازدارندگی ایجاد میشود و نه استفاده از زور، زیرا زور در درازمدت دستخوش فرسودگی است.
حزب کارگر که روزگاری صحنه قدرت اسرائیل را در دست داشت ولی این بار نیز مانند چند دوره اخیر، برای جلوگیری از فروپاشی خود در تقلایی نفسگیر است، خواهان تقویت موقعیت سیاسی اسرائیل و استحکام رابطه با جامعه بینالمللی و تشکیل ائتلاف متحدین در برابر «دشمنان» شده است.
حزب قدیمی چپ مرتز که بسیاری از نظرسنجیها فروپاشی آن را پیشبینی کردهاند یا ممکن است در خوشبینانهترین حالت، ۴ کرسی بدست آورد، مقابله موثر با تهدیدات امنیتی برای اسرائیل را از طریق دستیابی به پیمان صلح با فلسطینیان و تشکیل کشور مستقل فلسطین در مرزهای سال ۱۹۶۷ امکانپذیر میداند اما این حزب هم تاکید دارد که کشور مستقل فلسطین نباید ارتش داشته باشد و مناطق فلسطینی باید «عاری از سلاح» باشد.
«فهرست متحده» عربهای سال ۱۹۴۸، هر چند حزب قدیمی کمونیست مشترک یهودی و عرب «خاداش» را نیز دربرمیگیرد، اما تنها گروهی است که ایران را خطر اصلی نمیداند و تاکید کرده که «بزرگترین تهدید برای اسرائیل و مردم آن، انکار وجود ملت عربی فلسطینی و انکار حقوق ملی و تاریخی این ملت در زادگاه خود و نبود کشور مستقل فلسطینی در جوار کشور اسرائیل است».
«فهرست متحده» به رهبری حقوقدان و نماینده کارکشتهای مانند ایمن عوده، گفته است که کشور اسرائیل و بهویژه دولتهای راستگرای آن، با ادامه اشغالگری و تشویق شهرکسازیها موجب ادامه دور تسلسل خونریزی شده و اشغال، ریشه و مبنای نزاعهای خاورمیانه است که اسرائیل در آن مشارکت دارد.
«فهرست متحده» یکی از دو حزبی است که تاکید کرده با بازگشت آمریکا به توافق برجام موافق است.
فهرست یادشده افزوده که «برجام، پیمانی میان ایران و جامعه بینالملل بود که اثراتی مثبت داشت و به کاهش تنش در منطقه منجر شد اما خروج دونالد ترامپ از آن، اشتباهی تلخ بود که تمامی ملتهای منطقه را به خطر انداخته است و از اینرو، بازگشت آمریکا به برجام، گامی مثبت خواهد بود در حالی که هدف اصلی باید عاری کردن تمامی منطقه خاورمیانه از سلاح اتمی باشد». اشاره تلویحی این گروه ظاهرا به توان نظامی هستهای منتسب به اسرائیل است.
حزب چپ مرتز نیز گفته است که برجام، «کامل نبود» اما برای اسرائیل ثمراتی داشت و بازگشت آمریکا به این پیمان «راهکاری درست است». حزب مرتز ابراز «امیدواری» کرده که دولت اسرائیل این بار در کنار دولت آمریکا در مذاکرات در برابر ایران نقشی داشته باشد.
اما سایر احزاب دیگر، تاکید کردهاند، چه در تشکیل دولت بعدی اسرائیل نقشی داشته باشند چه در اپوزیسیون بمانند، از راه حمایت از دولت در برابر ایران، یا با استفاده از همه امکانات و راههای تماس مستقل خود نیز برای مخالفت با بازگشت آمریکا به برجام مخالفت خواهند کرد.
حزب «یهودیت توراتی» که رایدهندگان آن در ارتش اسرائیل نیز حضور ندارند و معتقد است که تورات ضامن امنیت و کشور یهودی است، پا به پای لیکود، «امید جدید» و احزاب افراطیتری مانند «یامینا» و «صهیونیسم مذهبی» معتقد است که «همه جهان بهای اشتباه خطرناک احتمالی آمریکا در برجام را خواهد پرداخت».
در این میانه، بنیامین نتانیاهو، رهبر حزب حاکم لیکود، در حالی که بیش از هر دولتمرد دیگری در ۷۲ سال موجودیت اسرائیل در مقام نخست وزیری بوده، به پیروزی خود و تشکیل دولتی دیگر در این انتخابات «اطمینان» دارد و تاکید میکند که او با ادامه کار در خانه مشهور خیابان بالفور در مرکز اورشلیم/بیتالمقدس، اسرائیل را از مخاطرات امنیتی ناشی از ایران و منطقه عبور داده و در این زمینه نشان داده که از رویارویی با دولت جو بایدن نیز باکی نخواهد داشت.
بنیامین نتانیاهو که توانسته «خطر ناشی از ایران» را به اساسنامه و باورهای همه احزاب دیگر کشورش رسوخ دهد، تاکید دارد که تنها اوست که در مقام رهبری اسرائیل، کماکان پرچمدار عملی مبارزهای کارآمد با «تهدید ایران» خواهد بود؛ او در همین حال در همین روزهای کارزار انتخاباتیاش به وجود ایران به عنوان یک «قدرت» اذعان کرد و گفته است که رویدادهای خاورمیانه حول «ظهور و تقابل پدیده دو قدرت ایران و اسرائیل» شکل میگیرد.