یونان روز پنج‌شنبه دویستمین سالگرد استقلال خود از امپراطوری عثمانی را با برگزاری رژه نظامی و به پرواز درآوردن جنگنده‌های اف-۱۶ آمریکایی و رافال فرانسوی و همچنین هلی‌کوپترهای جنگی ارتش یونان در آسمان آتن گرامی داشت.
با وجود اینکه شیوع ویروس کرونا مانع برگزاری اجتماع بزرگ در آتن شده بود، اما تعدادی از مقام‌های عالی‌رتبه جهان در مراسم گرامیداشت استقلال یونان شرکت کردند. محدودیت‌هایی که اکنون به دلیل شیوع کرونا در یونان اعمال می‌شود، از پنج ماه پیش تاکنون بی‌وقفه ادامه داشته است.
با این که از گردهمایی مردم در این مراسم جلوگیری شده بود، اما هزاران نیروی امنیتی و پلیس مسئولیت تأمین امنیت جشن روز پنج‌شنبه را برعهده داشتند. همچنین پلیس درخواست برگزاری دو تظاهرات در حاشیه این مراسم را رد کرد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، کیریاکوس میتسوتاکیس نخست‌وزیر یونان، در حالی که پرچم آبی و سفید یونان بر فراز آکروپولیس به اهتزار درآمد، گفت: «امروز، ملت جشن می‌گیرد.» نخست وزیر یونان ادامه داد: «دو قرن پیش، تعدادی از مبارزان مصمم در یونان و در خارج از کشور به کمک متحدان خود پرچم استقلال را بلند کردند، قهرمانانه جنگیدند و آزادی خود را به دست آوردند.»
همچنین مقابل پارلمان یونان در میدان سینتاگما (قانون اساسی) که به مناسبت دویستمین سال استقلال یونان، با ۲۰۰ پرچم این کشور پوشانده شده بود، رژه نیروهای مسلح یونان برگزار شد؛ از جمله «اوزون‌ها» یا نیروهای گارد ریاست جمهوری یونان که با لباس‌های مخصوص خود توجه رسانه‌ها را به خود جلب کردند.
۲۱ گلوله توپ نیز از فراز کوه لیکابتوس که مشرف به آتن است، شلیک شد و سربازانی با لباس‌های محلی سوار بر اسب رژه رفتند. پیش از برگزاری این مراسم، یک ناو هواپیمابر آمریکایی در یکی از پایگاه‌های دریایی یونان لنگر انداخت و ناوچه‌های فرانسوی و روسی نیز پیشتر در بندری در جنوب آتن حضور داشتند.
استقلال یونان، گرانیگاه غرب
روز ۲۵ مارس در یونان به عنوان روز جشن ملی این کشور تعطیل است. این روز آغاز شورش‌های سال ۱۸۲۱ است که منجر به استقلال یونان در ۹ سال بعد از آن شد.
۲۰۰ سال پیش، صدها فیلهلن (philhellene) داوطلب با الهام از دولاکروا، ویکتور هوگو، پوشکین و شاتوبریان مبارزات استقلال‌طلبانه یونان را آغاز کردند. برخی از آنان از جمله لرد بایرون، شاعر انگلیسی و ویلیام تاونشند واشینگتن، از خویشان جورج واشینگتن جان خود را در این مبارزات از دست دادند.
لرد بایرون در سال ۱۸۱۹ سروده بود: «من خواب دیدم که یونان هنوز می‌تواند آزاد باشد.»
این جنگ‌ها به ۴۰۰ سال حاکمیت ترک‌های مسلمان عثمانی پایان داد.
در آن زمان سه کشور فرانسه، روسیه و بریتانیا به عنوان حامیان خارجی استقلال یونان بودند. به همین دلیل، مقام‌هایی از این سه کشور در مراسم سالگرد دویستمین سال استقلال یونان حضور داشتند؛ نخست وزیر روسیه، ولیعهد بریتانیا و وزیر دفاع فرانسه. همچنین رئیس‌جمهور قبرس از مهمانان ویژه این مراسم بود.
پیش از مراسم روز پنج‌شنبه، جو بایدن و امانوئل مکرون، رؤسای جمهور آمریکا و فرانسه با ارسال پیام‌هایی سالروز استقلال یونان را گرامی داشتند و از اینکه نتوانستند به دلیل شیوع کرونا در این مراسم شرکت کنند ابراز تأسف کردند.
بایدن در سخنانی خطاب به مردم یونان که از تلویزیون دولتی این کشور پخش شد، گفت روابط میان یونان و آمریکا نزدیک‌تر از هر زمانی است. او اضافه کرد: «این تعهد ما نسبت به آزادی، حقوق بشر و دولت قانون است که به ما اجازه می‌دهد آینده خاص خود را ترسیم کنیم، چه ۲۰۰ سال پیش باشد، چه امروز.»
بایدن همچنین در نامه‌ای به همتای یونانی خود نوشت: «مبارزان راه آزادی در سال ۱۸۲۱، از ایده‌ها و اقدامات انقلاب آمریکا الهام گرفتند؛ همانطور که انقلابیون آمریکایی و پدران بنیانگذار ما از نمونه دموکراسی آتن (در دوران باستان) الهام گرفتند.»
رئیس‌جمهور آمریکا تأکید کرد که «یونان متحد مهم ناتو و دوست نزدیک آمریکاست که ثبات را تضمین می‌کند و در صلح و بهروزی در مدیترانه شرقی، دریای سیاه و بالکان غربی نقش فعال دارد.» بایدن همچنین ابراز امیدواری کرد که روابط دو کشور آمریکا و یونان در آینده تقویت شود.
رئیس‌جمهور یونان نیز با حضور در ناو هواپیمابر آمریکا که به یونان اعزام شده بود، از حمایت آمریکا از یونان تشکر کرد.
همچنین مکرون در پیام ضبط شده خود برای «دوستان یونانی»اش گفت: «آرزوی آزادی یونان یک نقطه اتکا، لنگرگاه و نوری برای اروپاست.» رئیس‌جمهور فرانسه همچنین با اشاره به چهلمین سال پیوستن یونان به اتحادیه اروپا، ایده «همبستگی مشترک اروپا» را عمیقاً مربوط به مبارزات سال ۱۸۲۱ یونان دانست.
رئیس‌جمهور فرانسه گفت: «من به حال و آینده خودمان فکر می‌کنم. ما آنجا [یونان] حضور داریم، وقتی تاریخ با شما ناعادلانه برخورد می‌کند، وقتی همبستگی گاهی ایجاد مشکل می‌کند و تهدید بازمی‌گردد، زیرا آزادی ما آزادی شماست.»
همچنین مکرون در گفت‌وگو با یک شبکه دولتی یونان، بر حمایت فرانسه از یونان در مقابل ترکیه تأکید کرد. در ماه‌های اخیر تحرکات ترکیه در دریای اژه موجب تنش میان ترکیه و یونان و همچنین دیگر کشورهای اتحادیه اروپا شد؛ به ویژه وقتی که ترکیه در تابستان گذشته یک کشتی تحقیقاتی را به یک منطقه مورد مناقشه در شرق مدیترانه که دارای ذخایر انرژی است، اعزام کرد. در آن زمان، فرانسه نیز نیروهایی را در منطقه مستقر کرد.
تصاویری از یونان در یکصد سال پیش
ترکیه کنونی که سال ۱۹۲۳ بر ویرانه‌های امپراطوری عثمانی تأسیس شده و در همسایگی یونان قرار دارد، هنوز روابط پرتنش خود را با یونان حفظ کرده است.
همچنین شاهزاده چارلز، ولیعهد بریتانیا هنگام مراسم شامگاه چهارشنبه در کاخ ریاست جمهوری یونان با ستایش از نقش این کشور در شکل‌گیری تمدن‌های غربی تأکید کرد که «روح یونان در میان جوامع و دموکراسی‌های ما می‌درخشد.» او تأکید کرد بدون یونان، «قوانین ما، هنرهای ما، شیوه زندگی ما این چنین شکوفا نمی‌شد.»
نخست‌وزیر روسیه نیز ابراز امیدواری کرد که روابط یونان-روسیه با توجه به «این تاریخ و این سنت» تقویت شود و ادامه یابد.
پیش از آن، شاهزاده چارلز، در مراسم افتتاح گالری ملی جدید یونان شرکت کرد و گفت که «یونان جایگاه ویژه‌ای در قلب» او دارد و یونان همانند ۲۰۰ سال پیش می‌تواند بر دوستی با بریتانیا تکیه کند.
اولین سفر «مکتب آتن» به آتن
برنامه‌های گرامیداشت دویستمین سال استقلال یونان دست‌کم از دو سال پیش تدارک دیده شده بود. یکی از این برنامه‌ها، به امانت گرفتن یک پرده نگارین قرن هجدهمی از کارخانه گوبلن فرانسه بود که نقش «مکتب آتن» دیوارنگاره معروف رافائل را به خود دارد.
«مکتب آتن» یکی از معروف‌ترین آثار نقاش رنسانس ایتالیایی است که در سال‌های ۱۵۱۰ و ۱۵۱۱ میلادی به عنوان بخشی از نقش‌های دیواری اقامتگاه پاپ در واتیکان خلق شده است.
در مرکز این پرده نگارین، افلاطون، پیرمردی ریشو که قیافه او از چهره لئوناردو داوینچی الهام گرفته شده، با ارسطوی جوان که کتاب «اخلاق» خود را در دست دارد، مشغول بحث است.
در حالی که نمونه دیگری از این پرده نگارین در پارلمان فرانسه موجود است، این پرده نگاره در روز دوشنبه در پارلمان یونان به نمایش درآمد.
این اولین بار است که این پرده نگارین از فرانسه خارج شده و قرار است این اثر تاریخی به مدت یک سال نزد یونان به امانت بماند.
سفیر فرانسه در یونان گفته بود که این پرده نگارین «نشان‌دهنده همه دلبستگی ما به دموکراسی است و آنچه را همه دموکراسی‌های غربی مدیون دموکراسی یونان هستند، به ما یادآوری می‌کند.»
بسیاری از مورخان غربی معتقدند که گرامیداشت استقلال یونان فقط به دلیل پیروزی غربی‌ها بر یک امپراطوری شرقی نیست، بلکه به دلیل دینی است که غربی‌ها به دلیل سهم تمدن یونان در تمدن‌های غربی بر دوش خود حس می‌کنند.
همچنین استقلال یونان به نمادی از «آزادی» برای غربی‌ها تبدیل شد. این واقعه، به حدی در جریان‌های روشنفکری و فکری قرن نوزدهم غرب تأثیرگذار بود که علاقه به یونان کلاسیک، جایگاه ویژه‌ای در نخبگان غربی پیدا کرده بود.
پس از استقلال یونان و استقرار یک دولت مسیحی به جای تسلط یک دولت مسلمان، قدرت‌های بزرگ، بالکان را به عنوان مرزهای جدید اروپا تعریف کردند.
با این حال، ۲۰۰ سال پس از استقلال یونان، بحث‌های تاریخی درباره دوره‌ای که این سرزمین تحت تسلط امپراطوری عثمانی قرار داشت، ادامه دارد.
برخی از مورخان معتقدند که میراث عثمانی در این سرزمین میراث یونانیان است، زیرا به این دلیل که امپراطوری عثمانی نسبت به حکومت‌های اسلامی کنونی بسیار مداراگرتر بازتر بود، برخی از یونانیان و گروهی از مسیحیان از افراد برجسته امپراطوری عثمانی بودند.
