دادگاه رسیدگی به اتهامات نقض گسترده حقوق بشر اویغورهای چین توسط دولت کمونیست این کشور روز جمعه ۱۴ خرداد با حضور شاهدان عینی در دادگاهی در لندن برگزار شد.
به گزارش واشینگتنپست، در این دادگاه اتهامات گستردهای علیه دولت چین شامل شکنجه، تجاوز جنسی، بازداشتهای خودسرانه و نگهداری بیش از یک میلیون اویغور ترک مسلمان در کمپها مطرح شده است.
این دادگاه مورد حمایت دولت بریتانیا نیست و حکم صادره توسط آن نیز برای هیچ دولتی الزامآور نخواهد بود؛ اما طبق درخواست کنگره جهانی اویغور که از اقلیتهای تبعیدی این قوم در خارج از چین تشکیل شده، این دادگاه برگزار شده است.
خبرگزاری آناتولی ترکیه گزارش داده است که ۳۰ شاهد عینی در این دادگاه حضور دارند و طیفی از اتهامات علیه دولت چین در رابطه با نقض گسترده حقوق اویغورها مطرح خواهد شد.
جلسات این دادگاه از روز شنبه تا روز دوشنبه هفته جاری ادامه خواهد داشت.
شبکه الجزیره گزارش داده است که جلسه بعدی احتمالا در ماه سپتامبر برگزار خواهد شد.
این دادگاه با حضور ۹ قاضی بریتانیایی، وکلا و کارشناسان حقوق بشر برگزار میشود و انتظار میرود رای دادگاه در دسامبر امسال اعلام شود.
خبرگزاری آناتولی نیز گزارش داده که جفری نایس، وکیل مدافع حقوق بشر که پیشگام تلاشها برای محاکمه اسلوبودان میلوشویچ، رئیسجمهور سابق صربستان بود، ریاست این دادگاه مردمی را بر عهده دارد.
اولین شاهد عینی که در دادگاه حضور یافته، یک خانم ازبک با نام «قلبنور سیدیک» بوده که در شهر اورومچی، مرکز استان سینکیانگ بعنوان معلم خدمت کرده است.
دولت چین از این خانم خواسته بود به همراه دو همکارش در اردوگاههای نگهداری اویغورها زبان رسمی چینی تدریس کند.
خانم سیدیک گفته است نگهبانان کمپ برای اویغورها حرمت انسانی قائل نبوده و با آنها مانند «سگ» رفتار میکردند.
بگفته این شاهد عینی، تحقیر و رنج اویغورها مایه سرگرمی و لذت نگهبانان کمپها بود.
وی همچنین گفته است زنان بازداشتی در کمپینها نه تنها مورد آزار و شکنجه قرار میگیرند، بلکه به آنها تجاوز جنسی نیز میشود.
طبق برآوردهای سازمان ملل متحد، دستکم یک میلیون نفر از جامعه اقلیت اویغور و دیگر اقلیتهای مسلمان در ایالت سینکیانگ بازداشت شده و در مراکزی نگهداری میشوند.
برخی از گزارشهای تحلیلی و همچنین برآورد وزارت خارجه آمریکا، تعداد مسلمانان بازداشت شده و تحت فشار را تا دو میلیون نفر برآورد کردهاند.
فعالان اقلیت اویغور میگویند دولت چین از اردوگاههای بازآموزی برای شستشوی مغزی مردم و نابود کردن فرهنگ ویژه قوم و هویت اسلامی آنها استفاده میکند.
علاوه بر این، نتایج یک تحقیق که تیرماه سال گذشته منتشر شد، نشان میدهد نهادهای دولت چین با هدف کنترل رشد جمیعت اویغور ساکن ایالت غربی سین کیانگ زنهای اين اقلیت را به شکل اجباری عقیم میکنند.
گزارشهایی درباره «تجاوز سیستماتیک» به زنان مسلمان این منطقه نیز منتشر شده است که مانند همه گزارشها از سوی دولت چین تکذیب شده است.
علیرغم اینکه نهادهای بینالمللی مدافع حقوق بشر در سالهای اخیر گزارشهای مستندی در مورد کار اجباری، شکنجه، کنترل شدید و سرکوب مسلمانان اویغور منتشر کردهاند، حکومت ایران تاکنون نه تنها از اقدامات دولت چین انتقاد نکرده، بلکه بارها از وضعیت حقوق مسلمانان در این منطقه ابراز رضایت و حمایت کرده است.
علی مطهری، نماینده پیشین مجلس، مرداد سال گذشته به نقل از یکی از مقامهای وزارت خارجه ایران گفت ایران «به دلیل نیاز اقتصادی مجبور به سکوت» است.