لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
جمعه ۲ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۵:۰۱

حمید نوری در دادگاه کشتار ۶۷: از حکومت ایران استعلام کنید چرا زندانیان را اعدام کرد


طرحی از نخستین جلسه دفاعیات حمید نوری (سمت چپ) در دادگاه که خبرگزاری رویترز منتشر کرده است.
طرحی از نخستین جلسه دفاعیات حمید نوری (سمت چپ) در دادگاه که خبرگزاری رویترز منتشر کرده است.

حمید نوری، متهم به مشارکت در اعدام‌های تابستان ۶۷، در چهارمین جلسه از دفاعیات خود که روز دوشنبه، ۸ آذر در سالن ۳۷ دادگاه استکهلم سوئد برگزار شد، با تایید اینکه برخی زندانیان کمونیست و همچنین زندانیان وابسته به سازمان مجاهدین خلق در سال ۶۷ اعدام شده‌اند، درخواست کرد که از دولت ایران در این زمینه استعلام شود که چرا این افراد اعدام شده‌اند.

او گفت باید از دولت استعلام ایران شود که «چرا این افراد اعدام شده‌اند و در چه تاریخی اعدام شده‌اند» و علت اعدام و مرگ آنها مشخص و اعلام شود.

حمید نوری متهم است که در اعدام‌های دسته‌جمعی زندانیان سیاسی در زندان رجایی‌شهر (گوهردشت) مشارکت داشته است، اتهامی که خود آن را رد می‌کند و مدعی است که از سال ۱۳۶۱ تا سال ۱۳۷۲ در زندان اوین بوده است. او روز ۱۸ آبان ۹۸ با یک پرواز مستقیم از ایران وارد فرودگاه استکهلم شد و بلافاصله دستگیر و پس از مدتی روند قضایی رسیدگی به اتهامات او شروع شد.

آقای نوری در جلسه امروز همچنین گفت افرادی که اعدام شده‌اند به خاطر «تفکرات سیاسی» آنها نبوده، بلکه به خاطر «عملیات‌های مسلحانه» اعدام شده‌اند.

او گفت در زمان عملیات «فروغ جاویدان» و حمله سازمان مجاهدین خلق در سال ۶۷ - که با عملیات مرصاد مواجه شد و شکست خورد-، به نقل از یک زندانی شنیده است که گروهی از زندانیان نیز برای شورش در داخل زندان برنامه‌ریزی کرده بودند و قصد داشتند که در صورت موفق بودن حمله سازمان مجاهدین، پاسدارهای زندان را بکشند و این موضوع را به روسای خود در زندان اطلاع داده است.

آقای نوری گفت مسئولان زندان پس از اطلاع از چنین موضوعی، با قطع مرخصی و همچنین قطع برنامه‌های تلویزیون در زندان، کاری کردند که زندانیان از حمله آگاه نشوند.

این متهم پرونده کشتار تابستان ۶۷ در بخشی از سخنان خود زندان را جایی بسیار زیبا توصیف کرد و دوباره تاکید کرد که در هنگام اعدام‌ها در زندان حضور نداشته است و به خاطر تولد دخترش در مرخصی بوده و پاییز سال ۶۷ به زندان اوین بازگشته است.

آقای نوری در جلسه امروز همچنین گفت در طول سال‌های گذشته از «قتل عام سال ۶۷» مطلع بوده و «داستان‌هایی شنیدم که می‌گفتند در زندان‌های ایران اعدام صورت گرفته است».

او گفت در روایت‌های مربوط به تابستان سال ۶۷ از او به عنوان «شکنجه‌گر سالن ۶» نام برده شده است ولی گفت در سالن ۶ نبوده است و در سالن یک آموزشگاه زندان اوین بوده است.

او همچنین درباره لیست‌های موجود مربوط به افراد اعدام شده در تابستان سال ۶۷ تشکیک کرد و گفت این لیست‌ها متناقض هستند.

هزاران زندانی سیاسی در دهه ۶۰، به‌ویژه در تابستان ۶۷، در زندان‌های اوين و گوهردشت در تهران و زندان‌های مشهد، شيراز، اهواز و برخی دیگر از شهرهای ايران با دستور مستقیم آیت‌الله خمینی، رهبر وقت جمهوری اسلامی، و با تصمیم هیئت‌هایی که به هیئت‌ مرگ معروف شدند، اعدام شدند.

بسیاری از این اعدام‌شدگان از هواداران سازمان مجاهدین خلق و شماری از آن‌ها از هواداران دیگر گروه‌های چپ بودند که در سال‌های ابتدایی دهه ۶۰ زندانی شده بودند.

به دلیل پنهان‌کاری حکومت ایران، آمار دقیقی از این اعدام‌ها وجود ندارد، اما بر اساس گزارش سازمان عفو بین‌الملل، دست‌کم ۴۴۸۲ مرد و زن در فاصله دو ماه ناپدید شدند.

با گذشت ۳۲ سال از اعدام‌های تابستان ۶۷، مقامات جمهوری اسلامی همچنان از «اطلاع‌رسانی به خانواده‌های کشته‌شدگان درباره سرنوشت و محل دفن اجساد» خودداری می‌کنند، ضمن آن‌که شماری از پدران و مادران اعدام‌شدگان نیز طی سه دهه گذشته به دلیل دادخواهی مورد تهدید و آزار دستگاه‌های امنیتی جمهوری اسلامی قرار گرفته‌اند.

XS
SM
MD
LG