پس از آن که دیپلماتهای اروپاییِ درگیر در مذاکرات اتمی با ایران در وین روز دوشنبه، ۲۲ آذرماه، اعلام کردند که مواضع ایران «مغایر» با شرایط برجام است، مذاکرهکننده ارشد ایران آنها را به «مقصرنمایی» و فقدان اراده برای «جبران خطا» متهم کرد.
دیپلماتهای بریتانیا، فرانسه و آلمان روز دوشنبه به خبرگزاری فرانسه گفتند: «ما ساعتها با آنها تعامل داشتیم و همه هیئتهای نمایندگان به ایران فشار آوردهاند که منطقی رفتار کند.»
با این حال، به گفته این دیپلماتها، «تا این لحظه هنوز نتوانستهایم وارد مذاکره واقعی بشویم. مواضع جدید ایران مغایر با توافق برجام یا فراتر از آن است و همین باعث میشود که وقت گرانبها را از دست بدهیم.»
علی باقری کنی، مذاکرهکننده ارشد ایران در وین، روز سهشنبه، ۲۳ آذرماه، در توییتی که به نظر میرسد پاسخ به این انتقادها باشد نوشت: «بعضی بازیگران به جای دیپلماسی واقعی به عادت مقصرنمایی خود پافشاری میکنند. ما سریعا پیشنهادهایمان را ارائه کردیم و به نحوی سازنده و منعطف تلاش کردیم تا اختلافات کم شود.»
مذاکرات بر سر احیای توافق هستهای میان ایران و قدرتهای جهانی، موسوم به برجام پس از وقفهای پنج ماهه از روز ۸ آذر از سرگرفته شده است.
توافق سال ۲۰۱۵ با هدف ممانعت از دستیابی ایران به سلاح هستهای شکل گرفت، اگرچه ایران اتهام تلاش برای تولید سلاح هستهای را همواره رد کرده است. این توافق در ازای لغو تحریمهایی که علیه تهران وضع شده بود، امکان نظارتهای سختگیرانهای را بر برنامه اتمی ایران فراهم میآورد.
دیپلماتهایی از ایران، بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان و روسیه که از امضاکنندگان برجام هستند در مذاکرات کنونی حضور دارند. نمایندگان ایالات متحده نیز به صورت غیرمستقیم در این مذاکرات مشارکت دارند.
علی باقری کنی در توییت خود همچنین نوشته است: «دیپلماسی، خیابانی دو طرفه است. اگر ارادهای برای جبران خطای مقصر باشد، راه برای توافق خوب سریع هموار میشود.»
به نظر میرسد مقصود او از «خطای مقصر» خروج یکطرفه آمریکا از قرارداد برجام باشد.
دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین ایالات متحده، توافق هستهای را بهصورت یکجانبه لغو کرد و تحریمهای سنگینی را علیه ایران به اجرا گذاشت. متعاقب آن جمهوری اسلامی نیز بهطور تدریجی گامهایی را در جهت نقض برجام برداشت و اکنون جو بایدن، رئیس جمهور ایالات متحده، قصد دارد برجام را احیا کند.
ایران خواستار لعو کامل تحریمها و دریافت تضمین از دولت بایدن است که دولتهای بعدی آمریکا نسبت به برجام پایبند بمانند.
در این میان غرب نسبت به از دست رفتن زمان هشدار داده و از جمله وزیر خارجه بریتانیا روز یکشنبه تاکید کرد که این آخرین فرصت برای مذاکرهکنندگان جمهوری اسلامی است تا با پیشنهادهای جدی پای میز مذاکره بیایند.