دولت ایران به آژانس بین المللی انرژی اتمی خبر داده است که قصد دارد تولید ماشینهای سانتریفیوژ را به جای تاسیسات تسای کرج در یک مجموع جدید در اصفهان آغاز کند.
شرکت تکنولوژی سانتریفوژ ایران (تِسا) واقع در کرج اوایل تیرماه امسال مورد حمله پهپادی قرار گرفت و ایران آن را به اسرائيل نسبت داد. ایران که می‌گفت در جریان این حمله دوربین‌های آژانس نیز آسیب دیده، تا مدت‌ها اجازه نصب دوربین‌های جدید در این تاسیسات نداد و سرانجام روز ۲۴ آذر موافقت کرد که دوربین جدید آژانس در این تاسیسات نصب شود.
به گزارش خبرگزاری رویترز، دوربین‌های نظارتی آژانس از مجتمع کرج به مجتمع اصفهان منتقل شده روز ۴ بهمن نصب شده است ولی تولید قطعات سانتریفیوژ در اصفهان تا آن زمان شروع نشده بوده است.
در حال حاضر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به اطلاعات این دروبین‌ها دسترسی ندارد و ایران می‌گوید در صورت احیای برجام، اجازه دسترسی به اطلاعات این دوربین‌ها را خواهد داد.
به گفته رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی، این دوربین‌ها مهر و موم می‌شوند و نمی‌شود اطلاعات آنها را دستکاری کرد و چون به شبکه وصل نیستند، حملات سایبری بر آنها تاثیری ندارند.
روزنامه آمریکایی وال‌استریت جورنال روز سه‌شنبه ۲۵ آبان خبر داده بود که ایران تولید سانتریفیوژهای پیشرفته در سایت کرج را از سرگرفته و با بازیابی توان تولید دستگاه‌های گریز از مرکز برای غنی‌سازی اورانیوم، دست‌کم ۱۷۰ سانتریفیوژ پیشرفته جدید در سایت کرج تولید کرده است.
رسانه‌های ایران پیشتر گزارش داده‌اند که تاسیسات تِسا در کرج با طراحی و تولید ماشینهای سانتریفیوژ نسل جدید که با سرعت بسیار بالاتری غنی‌سازی اورانیوم را انجام می‌دهند نقش مهمی در پیشبرد برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران دارد.
در گزارش جدید آژانس توضیحی داده نشده است که چرا ایران روند تولید قطعات در مجتمع کرج را متوقف کرده است.
موضوع نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران در طول ماه‌های گذشته به یک موضوع چالش‌برانگیز تبدیل شده است و مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به اینکه این نهاد دیگر نظارت کاملی بر برنامه اتمی ایران ندارد، درباره تکرار سناریوی کره شمالی هشدار داده است.
ناظران آژانس در سال ۲۰۰۹ از کره شمالی اخراج شدند و الان این باور وجود دارد که این کشور ده‌ها موشک اتمی دارد.
رافائل گروسی همچنین با اشاره به مشکلات موجود درباره تاسیسات هسته‌ای کرج و نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران گفته بود که محدود شدن کار بازرسان باعث می‌شود که تصویر جامعه جهانی از فعالیت‌های هسته‌ای ایران «بسیار تار» شود.
تولید سانتریفیوژهای پیشرفته توسط ایران یکی از محورهای مهم فنی مذاکرات احیای برجام در وین است.
میخائیل اولیانوف، نماینده روسیه در مذاکرات احیای برجام، روز ۲۲ آذرماه امسال گفته بود که سانتریفیوژهای ایران یا باید نابود شود، یا به خارج کشور منتقل و یا پلمپ شود.
بر اساس توافق اتمی وین، موسوم به برجام، تهران پذیرفته بود ظرفیت غنی‌سازی خود در تأسیسات نطنز را طی۱۰ سال حداکثر تا ۵۰۶۰ دستگاه سانتریفیوژ از نوع قدیمی «آی‌آر-۱» نگه دارد، اما در دو سال گذشته ایران آغاز به عدول از توافق برجام کرده و نه تنها شمار سانتریفیوژهای قدیمی خود را افزایش داده، بلکه بیش از دو هزار سانتریفیوژ جدید و پیشرفته را برای غنی‌سازی ۲۰ درصدی و ۶۰ درصدی راه‌اندازی کرده است.
