یک مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا روز سه‌شنبه ۲۴ اسفند گفت که با وجود حمله روسیه به اوکراین، واشینگتن به تعامل با مسکو برای احیای برجام ادامه می‌دهد.
این مقام آمریکایی که خواست نامش فاش نشود، به خبرگزاری رویترز گفت دولت جو بایدن، مشارکت روسیه در پروژه‌های هسته‌ای ایران را که بخشی از برجام است، تحریم نمی‌کند.
به گفته این مقام، مسکو اکنون باید به این اطمینان رسیده باشد که تحریم‌های برقرار شده از سوی آمریکا علیه روسیه به‌دلیل جنگ آن کشور در اوکراین، «نباید بر اجرای برجام تاثیر بگذارد».
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، نیز روز سه‌شنبه گفت: ایالات متحده ذیل برجام احیاء شده، مشارکت روسیه در پروژه‌های هسته‌ای ایران را تحریم نمی‌کند.
او در عین حال گفت واشینگتن به روسیه اجازه نمی‌دهد از این توافق به عنوان «مفری» برای فرار از تحریم‌های مرتبط با اوکراین استفاده کند.
وبسایت اکسیوس نیز شامگاه سه‌شنبه نوشت که یک مقام ارشد آمریکایی در گفت‌وگو با این وبسایت تایید کرده که تحریم‌های ایالات متحده علیه روسیه در ارتباط با اوکراین، شامل برجام نخواهد بود.
سرگئی لاوروف، وزیر خارجه روسیه، روز سه‌شنبه گفت کشورش «تضمین‌های کتبی» از آمریکا دریافت کرده است مبنی بر این‌که تحریم‌های جدید آمریکا علیه مسکو، مانع از همکاری دو کشور در چارچوب برجام نخواهد بود.
آقای لاوروف در پایان دیدار و گفت‌وگو با حسین امیرعبداللهیان، همتای ایرانی‌اش، که به مسکو رفته بود، این را نیز گفت اظهارات مقامات آمریکایی که در روزهای اخیر گفته بودند مسکو مانع از احیای برجام شده است، درست نیست.
آقای لاوروف اما نگفت «تضمین‌های کتبی» که او مدعی دریافت آن از آمریکا شده است، مسکو را راضی می‌کند یا نه.
مقام ارشد آمریکایی که رویترز با او گفت‌وگو کرده، افزوده است: واشینگتن مشارکت روسیه در طرح‌های هسته‌ای را که بخشی از اجرای برجام است، تحریم نمی‌کند و در مورد سخنان آقای لاوروف نیز اظهارنظری نمی‌کند.
این مقام آمریکایی همچنین اظهار داشت دولت جو بایدن «فراتر از این، نمی‌تواند به روسیه تضمین بدهد».
پیش از آغاز گفت‌وگوهای وزیران خارجه روسیه و ایران در مسکو، دمیتری پسکوف، سخنگوی کرملین، گفت که «تحریم‌های اخیر علیه روسیه مستقیما بر منافع‌اش در چارچوب برجام تاثیر خواهد گذاشت» و «منافع روسیه در چارچوب برجام باید تضمین شود».
روسیه به دلیل یورش همه جانبه نظامی به اوکراین از روز پنجم اسفند، هدف سخت‌ترین تحریم‌های آمریکا و شمار زیادی از کشورهای غربی قرار گرفته است. صدها شرکت بین‌المللی غربی نیز به اراده خود روسیه را تحریم کرده‌اند. سران مسکو اذعان کرده‌اند که این تحریم‌ها اقتصاد آن کشور را از هم‌اکنون تحت تاثیر قرار داده است.
دولت آمریکا در روزهای گذشته تاکید کرد که اگر روسیه با اصرار برای دریافت تضمین، از مانع‌تراشی برای مذاکرات وین دست برندارد، واشینگتن راه‌های جایگزین برای احیای این توافق را بررسی خواهد کرد.
ند پرایس، سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، روز ۲۳ اسفند گفت سرنوشت مذاکرات وین، به تصمیمات روسیه و ایران بستگی دارد.
فرانسه، آلمان و بریتانیا نیز در بیانیه مشترکی هشدار داده بودند که اصرار مسکو به دریافت تضمین از آمریکا، ممکن است مذاکرات وین را به شکست بکشاند.
جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هفته گذشته تاکید کرد که متن توافق برای احیای برجام به روی میز مذاکرات وین آماده امضا است ولی به دلیل «عوامل خارجی» مذاکرات وین فعلا متوقف می‌شود.
روسیه در ۱۱ ماهی که مذاکرات وین با هدف احیای برجام در جریان بوده، نقش به‌شدت فعالی در آن داشته است.
اما با بروز جنگ روسیه در اوکراین و اصرار غافلگیرکننده روسیه از روز ۱۴ اسفند که آمریکا باید تضمین کتبی بدهد، از نظر گروه‌هایی از ایرانیان داخل و خارج از ایران، به «گروکشی روسیه از طریق برجام» و «بازی با کارت ایران» تلقی شد.
برخی شخصیت‌ها و رسانه‌ها در ایران، مانند مسیح مهاجری، مدیر مسئول روزنامه «جمهوری اسلامی»، همزمانی اظهارات آقای لاوروف با سفر نفتالی بنت، نخست‌وزیر اسرائیل، به مسکو را مورد پرسش قرار داده و گفتند روسیه بار دیگر «مانند مقاطع مختلف تاریخی» نشان داده که منافع ملی ایران را قربانی می‌کند.
با این حال، حسین امیرعبداللهیان، در نشست خبری روز ۲۴ اسفند خود در مسکو گفت: «روسیه هیچ مانعی برای رسیدن به توافق نخواهد بود».
وزیر خارجه جمهوری اسلامی مدعی شد که کماکان «آمریکا مانع از نهایی شدن توافق احیای برجام است».
در این میان، پس از اظهارات تازه مقامات آمریکایی در خصوص ادامه تعامل واشینگتن با روسیه در چارچوب برجام، هنوز معلوم نیست که مذاکرات وین چه زمانی از سرگرفته می‌شود.
از سوی دیگر، خبرگزاری بلومبرگ روز ۲۴ اسفند به نقل از «پنج منبع آگاه» خبر داد که اسرائیل و امارات متحده عربی نیزاز دولت آمریکا خواسته‌اند در صورت احیای برجام، به آن‌ها هم «تضمین امنیتی» بدهد و از جمله سامانه‌های دفاع موشکی و سیستم تبادل اطلاعات امنیتی محرمانه را تقویت کرده و تجهیزات نظامی بسیارپیشرفته‌تری در اختیار آن‌ها بگذارد.
