مرحله رزمی بزرگترین رزمایش هوایی اروپا به نام «اینیوخوس ۲۰۲۲» (ارابه‌ران ۲۰۲۲)، روز دوشنبه هشتم فروردین ۱۴۰۱، در غرب یونان آغاز شد.
در جریان این رزمایش که توسط مرکز تاکتیک‌های هوایی نیروی هوایی یونان برگزار شده، بیش از ۱۰۰ فروند هواپیمای جنگنده، ترابری، سوخت‌رسان، هشدار زودهنگام هوابرد، و همچنین شماری هلیکوپتر تهاجمی و ترابری از نیروهای نظامی شش کشور یونان (میزبان)، ایتالیا، اسرائیل، ایالات متحده، قبرس و فرانسه حضور دارند.
به جز فرانسه که با هواپیماهای جنگنده رافال اِم هواپیمایی نیروی دریایی خود در این رزمایش شرکت می‌کند، سایر کشورهای شرکت‌کننده با هواپیماها و هلیکوپترهای نیروهای هوایی‌شان در این رزمایش حضور دارند و یونان البته هلیکوپترهای ترابری و تهاجمی هوانیروز خود را هم در این رزمایش شرکت داده است.
همچون سال‌های گذشته، بیشترین هواپیماهای شرکت‌کننده در این رزمایش به یونان تعلق دارند. در این رزمایش ۱۰ اسکادران شکاری از شش پایگاه این نیروی هوایی حضور دارند. با توجه به اینکه مرکزیت این رزمایش در غرب این کشور و دو پایگاه هوایی آندراویدا (Andravida) و آراکسوس (Araxos)، هفت اسکادران شکاری هواپیماهایشان را جهت شرکت در این رزمایش به این دو پایگاه اعزام کرده‌اند؛ هواپیماهایی متشکل از جنگنده‌های چند منظوره اف-۱۶ سی و دی در سه بلاک ۳۰، ۵۰ و ۵۲، جنگنده رهگیرهای میراژ ۲۰۰۰-۵ مارک ۲ و جنگنده بمب‌افکن‌های اف-۴ئی فانتوم ۲.
جنگنده‌های سایر کشورهای حاضر در این رزمایش نیز به پایگاه هوایی آندراویدا اعزام شده‌اند. البته در ارابه‌ران ۲۰۲۲، جنگنده‌های نیروی دریایی فرانسه نه از پایگاه هوایی آندراویدا بلکه از ناو هواپیمابر شارل دوگل، تنها ناو هواپیمابر این کشور در دریای مدیترانه به پرواز در می‌آیند.
رزمایش سالانه ارابه‌ران بزرگترین تمرین رزم هوایی اروپاست؛ رزمایشی که در افزایش آمادگی رزمی نیروهای شرکت‌کننده آن جهت مقابله با تهدیداتی که امنیت ملی هر یک از این کشورها را به خطر انداخته، اهمیتی ویژه دارد.
آنچه برای نیروی هوایی یونان، میزبان و بزرگترین شرکت‌کننده این رزمایش اهمیت دارد، افزایش توان رزمی اسکادران‌های شکاری این نیرو جهت مقابله با مهم‌ترین تهدید آنها یعنی نیروی هوایی ترکیه است.
اهداف رزمایش ارابه‌ران چیست؟
رزمایش اینیوخوس یا ارابه‌ران یک رزمایش سالانه نیروی هوایی یونان است که توسط مرکز تاکتیک‌های پروازی این نیرو برگزار می‌شود. همه ساله، پنج ماه پیش از اجرای رزمایش، نیروی هوایی یونان دعوت‌نامه‌هایی برای شرکت نیروهای هوایی دسته کم پنج کشور مختلف ارسال می‌کند که از این میان، نیروهای هوایی اسرائیل، ایالات متحده آمریکا و قبرس از دعوت‌شوندگان دائمی این رزمایش هستند.
طول این رزمایش معمولاً ۱۵ روز است که در جریان آن تقریباً تمام حریم هوایی یونان مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین تلاش میزبان این رزمایش یعنی نیروی هوایی یونان این است تا سناریوهای اجرا شده در این رزمایش تنها بر استفاده از یک پایگاه هوایی، آن هم آنراویدا متمرکز باشد. پایگاهی که عمده هواپیماهای جنگنده نیروی هوایی یونان و تمامی جنگنده‌های کشورهای میزبان به آن اعزام می‌شوند.
مهم‌ترین هدف رزمایش ارابه‌ران آموزش افسران پروازی در شرایطی نزدیک به یک رزم هوایی واقعی است.
همه ساله، بیش از ۵۰ خلبان و افسر کنترل تسلیحات جوان نیروی هوایی یونان از دوره‌های کاربری تسلیحات هواپیماهای جنگنده در مدرسه تاکتیکی تسلیحات نیروی هوایی یونان، متعلق به مرکز تاکتیک‌های هوایی این نیرو، در پایگاه هوایی آندراویدا فارغ التحصیل می‌شوند.
یک ماه پس از فارغ التحصیلی، این افسران جوان در کنار افسران با تجربه و اساتید خود در رزمایش ارابه‌ران-۲۰۲۲ شرکت می‌کنند. رزمایشی که فرصتی مناسب برای آنها فراهم می‌کند تا دانش رزم هوایی خود را در کنار خلبانان نیروهای هوایی کشورهای دیگر به کار گرفته و دانش پروازی خود را در شرایطی نزدیک به یک رزم هوایی واقعی به عرصه آزمایش و عمل بگذارند.
خلبانان و سایر افسران پروازی شرکت‌کننده در مأموریت‌های فشرده و با تعداد بالا در صبح، بعد از ظهر و شب پرواز می‌کنند. مأموریت‌هایی که در جریان آن، دسته‌های هواپیماهای جنگنده درگیر در آن، نه یک مأموریت بلکه چندین مأموریت متفاوت را به انجام می‌رساند.
در انتهای هر مأموریت، عملکرد افسران پروازی، به خصوص خلبانان شکاری، از طریق مطالعه اطلاعات جمع‌آوری شده توسط سامانه‌های رهگیری، سنسورها و انواع نرم‌افزارهای آموزشی نصب‌شده روی کامپیوترهای پروازی هواپیماهای جنگنده، مورد بررسی قرار می‌گیرد.
هواپیماهای هشدار زودهنگام و فرماندهی هوابرد ناچشون ایتام (Nachshon Eitam) از نیروی هوایی اسرائیل و امبرائر ۱۴۵ اِچ از نیروی هوایی یونان نیز ضمن رصد حریم هوایی این کشور در طول رزمایش به منظور محافظت از شرکت‌کنندگان وظیفه جمع‌آوری اطلاعات در رابطه با جزئیات مانورهای پروازی آنها را در جریان رزم هوایی بر عهده دارند. اطلاعاتی که پس از هر مأموریت سریعاً به مرکز تاکتیک‌های پروازی نیروی هوایی یونان ارسال می‌شود.
مأموریت‌های اجرا شده توسط نیروهای شرکت‌کننده در این رزمایش به شرح زیر است:
- شبیه‌سازی اجرای مأموریت‌های رزم هوایی در شرایطی که خطر شبکه یکپارچه پدافند هوایی دشمن وجود دارد.
- شبیه‌سازی عملیات انهدام نیروی هوایی دشمن (شامل شبیه‌سازی انهدام پایگاه‌های هوایی دشمن).
- شبیه‌سازی انهدام اهداف زمینی راهبردی چون پل‌ها، پالایشگاه‌ها، تأسیسات برق و غیره.
- شبیه‌سازی انهدام اهداف دریایی (مأموریت ضد کشتی).
- شبیه‌سازی انهدام اهداف پرنده پروازکننده با سرعت کم (هلیکوپترها و پهپادها).
- شبیه‌سازی عملیات جست‌وجو و نجات رزمی.
- شبیه‌سازی عملیات‌های بمباران در عمق خاک دشمن در شرایطی که اهداف عملیات متغیر و در لحظه حضور جنگنده‌های خودی در حریم هوایی دشمن به خلبانان‌شان ابلاغ می‌شود.
- شبیه‌سازی انهدام اهداف پرنده مهم (چون هواپیماهای هشدار زودهنگام هوابرد، سوخت‌رسان و یا بمب‌افکن‌های سنگین دشمن).
افزایش آمادگی رزمی یونان جهت دفاع در برابر اقدامات ترکیه
سال‌هاست که اقدامات خصمانه نیروهای مسلح ترکیه به خصوص پس از کودتای ناموفق ارتش این کشور بر علیه دولت اسلامگرای اردوغان، امنیت ملی یونان را تهدید می‌کند. همچنین ناوها و زیردریایی‌های نیروی دریایی ترکیه به طور متمادی دست به نقض حریم آبی کشورهای قبرس و یونان زده، و مانع از انجام عملیات‌های اکتشاف منابع زیر زمینی در بستر آب‌های مدیترانه واقع در منطقه اقتصادی قبرس شده‌اند.
هواپیماهای جنگنده نیروی هوایی ترکیه چندین بار در روزهای هفته حریم هوایی یونان برفراز دریای مدیترانه و اژه را نقض می‌کنند و در پاسخ به آن، هواپیماهای جنگنده اف-۱۶سی از جزیره لیمنوس و پایگاه هوایی لاریسا، و جنگنده‌های میراژ از جزیره اسکیروس و پایگاه هوایی تاناگرا، به پرواز درآمده و به رهگیری جنگنده‌های متجاوز می‌پردازند.
اقدامات خصمانه نیروهای مسلح ترکیه در قبال یونان، قبرس و متحدان منطقه‌ای آنها در سال‌های اخیر اثر مستقیم بر سطح آمادگی رزمی نیروهای مسلح آنها جهت مقابله با این تهدیدات داشته است. این مسئله سبب گسترش بیش از پیش رزمایش ارابه‌ران و افزایش شرکت‌کنندگان آن، متشکل از متحدان منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای یونان، شده است.
در مقابل، نیروی هوایی ترکیه که روزگاری از بعد شمار تعداد هواپیماهای جنگنده و خلبانان آماده به رزم در سطح بالاتری از نیروی هوایی یونان قرار داشت، نه تنها با کمبود جنگنده‌های عملیاتی و خلبانان پروازی برای آنها مواجه شده، بلکه دیگر قادر به برگزاری و میزبانی رزمایش‌های بین‌المللی و مشابه به ارابه‌ران نیست.
نیروی هوایی ترکیه از دیرباز دست به برگزاری یک رزمایش سالانه و بین‌المللی، مشابه ارابه‌ران، می‌زد. رزمایشی به نام عقاب‌های آناتولی که در آن نیروهای هوایی دست‌کم شش کشور جهان با بیش از صد فروند هواپیمای جنگنده با مرکزیت پایگاه هوایی قونیه (Konya) شرکت داشتند.
انزوای ترکیه به علت سیاست‌های تهاجمی دولت رجب طیب اردوغان از یک سو و اقدامات تهاجمی و خصمانه این کشور و به خصوص نیروهای مسلح آن سبب کاهش شدید شمار این شرکت‌کنندگان این رزمایش شده است.
در جریان رزمایش عقاب‌های آناتولی-۲۰۲۱ که در روزهای ۳۱ خرداد تا ۱۱ تیر ۱۴۰۰ برگزار شد، تنها نیروهای هوایی آذربایجان، قطر و پاکستان دعوت نیروی هوایی ترکیه را پذیرفتند و هواپیماهای جنگنده و ترابری خود را جهت شرکت در آن به قونیه اعزام کردند.
اگرچه نیروی هوایی ترکیه در سال‌های اخیر با کمبود هواپیماهای جنگنده و خلبان دست و پنجه نرم کرده است، اما همواره به عنوان یک تهدید بالقوه برای نیروی هوایی یونان باقیمانده است. تهدیدی که با افزایش اقدامات خصمانه و تهاجمی دولت ترکیه در قبال یونان سبب گسترش بیش از پیش رزمایش ارابه‌ران در دو سال اخیر شده و آن را تبدیل به بزرگترین تمرین رزم هوایی اروپا کرده است.
