غلامرضا مصباحیمقدم، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام روز ۱۹ اردیبهشتماه در گفتگو با خبرگزاری ایلنا درباره گرانیهای اخیر در ایران گفت: «منتقدان تأثیر افزایش قیمت جهانی چهار کالا را در داخل میبینند و بزرگنمایی میکنند».
او در عین حال از افزایش بیشتر قیمت گندم و ماکارونی خبر داد و افزود: «هرگونه اقدام در مقابل این دولت، یا از جهالت یا از عداوت است».
آیا ادعای او درست است؟ و گرانیها تنها به «چهار کالا» محدود میشود؟
در هفتههای اخیر گرانی نان، کمبود یا نایاب شدن روغن خوراکی و افزایش ناگهانی و سرسامآور قیمت بسیاری دیگر از کالاهای اساسی و غیراساسی نه تنها موجب نارضایتی بیشتر مردم شده بلکه برخی از حامیان ابراهیم رییسی نیز از عملکرد دولت انتقاد کردهاند.
شماری از گزارشها حاکی از آن است که برخی از این کالاها حتی در سطح شهر تهران نیز کمیاب شدهاند. از این رو، سخنان غلامرضا مصباحیمقدم مبنی بر اینکه «منتقدان فقط بلدند چهار کالا را ببینند»، ادعایی گمراهکننده است؛ او با این ادعا سعی کرده تا ذهن مردم را نسبت افزایش بیرویه بهای شمار زیادی از کالاها، گمراه کند و بحران گرانی را به اقدامی سیاسی از سوی منتقدان فروکاهد.
در روزهای گذشته با حذف یارانه آرد برای مصارف صنعتی، قیمت محصولاتی که به آرد نیاز دارند -همچون نانهای فانتزی، پاستا و ماکارونی- به شدت افزایش یافت.
با این حال، تاثیر افزایش چشمگیر بهای آرد تنها به قیمت محصولات مرتبط با آرد محدود نمیشود. در همین زمینه، رییس اتحادیه «نانهای حجیم و نیمه حجیم» میگوید که این افزایش قیمت، بر افزایش دستمزد و باقی هزینههای تولید نیز اثر خواهد گذاشت.
رسانهها در ایران گزارش دادهاند که در پی گرانی آرد، قیمت انواع ساندویچها نیز به شدت افزایش یافته و شماری از ساندویچفروشیها از نان سنتی به جای نانهای فانتزی استفاده میکنند.
خبرگزاری مهر در گزارشی میدانی مربوط به هفته دوم اردیبهشتماه مینویسد که قیمت بسیاری از کالاهای اساسی همچنان گران است و بهای صیفیجات و سیب زمینی نیز روندی صعودی دارد. این گزارش میافزاید که بسیاری از مغازههای سطح شهر تهران نیز با مشکل کمبود شکر و روغن مواجه هستند و به همین دلیل، این دو کالا با قیمتهای متفاوتی به فروش میرسند.
جدیدترین گزارش مرکز آمار ایران نیز حاکی از آن است که بهای برنج ایرانی در فروردینماه امسال نسبت به فروردین سال گذشته بیش از ۱۱۴ درصد افزایش یافته است.
خبرگزاری ایسنا نیز به تازگی نتایج گزارشی را منتشر کرده که بر اساس آن، از بین ۵۲ کالای اساسی مورد بررسی، قیمت ۴۵ کالا در یک سال گذشته بین پنج (گوشت گوساله و موز) تا ۱۶۷ (سیب زمینی) درصد افزایش پیدا کرده است.
گرانیهای اخیر باعث شده تا در برخی از شهرها بویژه در خوزستان، تجمعهای اعتراضی برپا شود. در همین خصوص بسیج دانشجویی در نامهای به ابراهیم رئیسی هشدار داده که مردم تحمل این همه گرانی را ندارند و افزایش قیمتها میتواند تبعات و ناآرامیهای اجتماعی را در پی داشته باشد.
این همه در حالی است که به تازگی، ستاد تنظیم بازار و حمایت از مصرفکنندگان ایران نیز با افزایش بلیت قطار، کرایه مسافران جادهای و کرایه حمل و نقل کالا موافقت کرده؛ تصمیمی که گرانی بیشتر کالاهای اساسی را در پی خواهد داشت.
در نتیجه، سخنان عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام مبنی بر اینکه «منتقدان فقط بلدند چهار کالا را ببینند»، ادعایی گمراهکننده است؛ گرانیها فقط محدود به چند کالا نیست و اعتراضها به گرانی، تنها از سوی منتقدان دولت ابراهیم رئیسی ابراز نمیشوند.