شبکه خبری سی‌ان‌ان می‌گوید که بر اساس گزارش مرکز پژوهش‌های انرژی و هوای پاک، از زمان آغاز جنگ در اوکراین، چین بیش از ۷ میلیارد یورو (۷.۵ میلیارد دلار) سوخت فسیلی از روسیه خریداری کرده است.
این گزارش که روز جمعه ششم خرداد در وب‌سایت این رسانه آمریکایی منتشر شد، می‌افزاید که در نتیجه این امر، فروش نفت ایران به چین، به دلیل رقابت روسیه بیش از یک‌چهارم افت کرده است. در همین حال، صادرات نفت روسیه به چین افزایش یافته است.
تحلیلگران می‌گویند که جنگ در اوکراین باعث شده است که دو کشور منزوی صادرکننده نفت، یعنی ایران و روسیه، بر سر خریداران یکسان با یکدیگر رقابت کنند.
همه اینها در شرایطی است که اتحادیه اروپا نیز از هفته‌ها پیش در صدد است تا در تحریم نفت روسیه به آمریکا و بریتانیا بپیوندد.
جنگ احتمالی قیمت در بازار نفت
دیپلمات‌های اروپایی در تلاش هستند تا بر سر توقف واردات نفت روسیه به این اتحادیه به توافق برسند؛ قراردادی که ممکن است روز دوشنبه ۳۰ مه (۹ خرداد) در نشست رهبران ۲۷ کشور عضو اتحادیه اروپا در بروکسل نهایی شود.
اگر اتحادیه اروپا بر سر چنین توافقی اجماع کند، روسیه از بزرگ‌ترین بازار فروش نفت خود محروم خواهد شد.
ایران هم پیشاپیش به دلیل تحریم‌های آمریکا در صادرات نفت خود با مشکل مواجه است و همین امر، به ازدحام بازار نفتی که مطلوب اغلب خریداران نیست، منجر خواهد شد.
تحلیلگران می‌گویند که به این ترتیب، خریداران گزینه‌های بیشتری در اختیار خواهند داشت و احتمال می‌رود که بین تولیدکنندگان نفت خامی که خریدار چندانی ندارد، جنگ قیمت در بگیرد.
روسیه پس از عربستان سعودی، دومین صادرکننده اصلی نفت جهان است و پیش از این، روزانه چهار میلیون بشکه نفت و فرآورده‌های نفتی راهی بازارهای غربی می‌کرد.
چین در دو سال گذشته خریدار شماره یک نفت ایران بوده است، اما حال، با شدت گرفتن تحریم‌های غرب علیه مسکو در پی تهاجم به اوکراین، انتظار می‌رود که رقابتی جدی بین ایران و روسیه در عرصه بین‌المللی شکل بگیرد.
به گفته کارشناسان نفتی، روسیه بشکه‌های نفت ارزان‌تر و در عین حال، با کیفیت‌تر را در اختیار چین قرار می‌دهد. ضمن آن‌که خریداران نفت روسیه مشابه سیاست جاری در قبال ایران و ونزوئلا، مشمول «تحریم‌های ثانویه» نمی‌شوند.
پیشتر خبرگزاری رویترز گزارش داده بود که نفتکش‌های ایرانی با ۴۰ میلیون بشکه محموله نفت، در جستجوی یافتن مشتری در شرق آسیا هستند و از همین رو، ایران ۲۰ دلار برای نفت صادراتی خود به چین تخفیف می‌دهد.
در پی افت فروش نفت ایران به چین به دلیل تخفیف بالای نفت صادراتی روسیه، روزنامه شرق نیز روز یکم خرداد در گزارشی تصریح کرد که نفت ارزان‌تر ونزوئلا هم رقیب ایران در بازار چین شده است.
بر اساس این گزارش، ونزوئلا ۲۵ دلار برای نفت صادراتی خود تخفیف قائل شده و صادرات نفت آن کشور با کمک ایران به بیش از دو برابر رسیده است. ونزوئلا با دریافت میعانات گازی از ایران و رقیق کردن نفت فوق سنگین خود ظرفیت صادرات نفت را به شدت افزایش داده است.
برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که شرایط کنونی بازار نفت احتمالا فوریت بیشتری برای تهران جعت رهایی از بخشی از تحریم‌ها ایجاد خواهد کرد و بعید نیست که جمهوری اسلامی را به سمت نهایی کردن توافق اتمی با قدرت‌های جهانی سوق دهد.
دولت ترامپ سه سال پس از امضای برجام در سال ۱۳۹۷ از این توافق هسته‌ای خارج شد و در راستای سیاست «فشار حداکثری» تحریم‌های شدیدی علیه بخش مالی و صادرات نفت ایران وضع کرد.
