در میانه روابط پرتنش میان تهران و کشورهای اروپایی بر سر بازداشت اتباع این کشورها در ایران، وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی روز شنبه، هشتم مردادماه، از بازداشت یک تبعه دیگر سوئد در ایران به اتهام «جاسوسی» خبر داد، اما جزئیاتی از هویت او را اعلام نکرد.
این وزارتخانه روز شنبه در اطلاعیهای نوشت این فرد سوئدی در سفرهای پیشین خود به ایران، به دلیل «برخی رفتارها و ارتباطات مشکوک»، در فهرست «مظنونین واحد ضد جاسوسی وزارت اطلاعات» قرار گرفته بود.
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی اضافه کرد که فرد بازداشت شده سابقه سفر به اسرائیل «پیش از عزیمت به ایران» را داشته است.
بر اساس قوانین جمهوری اسلامی، سفر به اسرائیل برای شهروندان ایرانی ممنوع است و مجازاتی در پی دارد، اما مشخص نیست فرد بازداشت شده شهروند سوئد است یا یک دوتابعیتی ایرانی-سوئدی.
همچنین مشخص نیست که فرد بازداشت شده، همان کسی است که پیشتر وزارت خارجه سوئد از بازداشت او خبر داده است یا نه.
پیشتر یک رسانه سوئدی از بازداشت یک مرد سوئدی که به همراه چند گردشگر سوئدی دیگر به ایران سفر کرده بود، در روز ۱۵ اردیبهشت خبر داده بود، اما مقامهای جمهوری اسلامی گزارش این بازداشت را تایید نکردند.
جمهوری اسلامی متهم است همواره تلاش داشته از طریق بازداشت یا «گروگان گرفتن» اتباع کشورهای خارجی از جمله شهروندان دوتابعیتی، برای عملی کردن خواستههای خود، به دولتهای خارجی فشار وارد کند.
پیشتر کاظم غریبآبادی معاون امور بینالملل قوه قضائیه در واکنش به صدور حکم حبس ابد برای حمید نوری در سوئد، این کشور را تهدید کرده بود که جمهوری اسلامی «بیکار نخواهد نشست» و «چندین گزینه روی میز دارد».
حمید نوری، معروف به حمید عباسی، معاون دادیار سابق زندان گوهردشت، به دلیل نقش داشتن در کشتار زندانیان سیاسی دهه شصت در ایران، با اتهامهای «جنایت جنگی از نوع بینالمللی» و «قتل عمد» در استکهلم محاکمه و در نهایت به حبس ابد محکوم شد.
بازداشت، محاکمه و صدور حکم برای این مقام پیشین قوه قضاییه جمهوری اسلامی با واکنش متعدد مقامهای تهران از جمله غلامحسین محسنی اژهای رئیس قوه قضاییه مواجه شده و همگی خواستار آزادی فوری نوری شدند.
وزارت اطلاعات در اطلاعیه روز شنبه خود ادعا کرده که همه اقدامات و ارتباطات تبعه سوئد در جریان سفرهایش به ایران «کلا خارج از مقاصد و رویههای گردشگری انجام میشدند».
همچنین بر اساس روایت ادعایی وزارت اطلاعات از فعالیتهای این تبعه سوئد در ایران، او «با رعایت اصول حرفهای ارتباطی، حفاظتی و پنهانکاری، با تعدادی از عناصر مظنون اروپایی و غیراروپایی که در ایران تحت نظر قرار داشتند، ارتباط برقرار میکرد».
وزارت اطلاعات جمهوری اسلامی در پایان اضافه کرده که بازداشت این فرد، در پی دستگیری یک اروپایی دیگر به اتهام «جاسوسی» انجام شده و او چند ماه پیش «با مأموریت کسب اطلاع از چگونگی افشای هویت آن جاسوس و نوع و میزان اطلاعاتی که به تور اطلاعاتی این وزارتخانه افتاده بود، مجددا وارد کشور شد».
پیشتر احمدرضا جلالی، پزشک و محقق ایرانی–سوئدی به اتهام جاسوسی در ایران محکوم به اعدام شده، و پس از صدور حکم حبس ابد برای نوری در سوئد، مقامهای قضایی جمهوری اسلامی تهدید کرده بودند که حکم اعدام او اجرا خواهد شد.
جمهوری اسلامی در هفتههای اخیر، موج جدیدی از بازداشت افراد به اتهام «ارتباط با موساد» و همچنین دستگیری اتباع خارجی به اتهام جاسوسی را آغاز کرده است.
علاوه بر بازداشت اخیر دو شهروند فرانسوی به اتهام جاسوسی، در میانه تصویب یک توافق استرداد مجرمان میان تهران و بروکسل، خبر بازداشت یک امدادگر بلژیکی نیز منتشر شد.
این توافق که در نهایت در پارلمان بلژیک به تصویب رسید، زمینه استرداد اسدالله اسدی، دیپلمات جمهوری اسلامی محکوم به تروریسم و زندانی در بلژیک به ایران را فراهم میکند، اما دستگاه قضایی بلژیک فعلا چنین استردادی را ممنوع کرده است.
در دوم تیرماه، دولت سوئد برای دومین بار در کمتر از دو ماه، به شهروندان خود برای سفر به ایران هشدار داد و فرانسه نیز اخیرا برای چنین سفری هشدار قرمز صادر کرد.