در واکنش به گزارش‌هایی از اعطای برخی امتیازهای احتمالی به جمهوری اسلامی در متن پیشنهادی اتحادیه اروپا برای احیای برجام از جمله گزارش پولیتیکو، رابرت مالی، نماینده ویژه وزارت خارجه آمریکا و مذاکره‌کننده ارشد این کشور، در یک توئیت و همچنین در یک مصاحبه توضیحاتی را ارائه کرد.
آقای مالی در حساب توییتر خود نوشت: «ما در هیچ مذاکره‌ای به تغییر بررسی‌ها، احراز هویت مشتریان یا دیگر استانداردهای منطبق با تحریم‌های آمریکا، آنهایی که در صورت بازگشت متقابل به اجرای کامل برجام باقی خواهند بود، متعهد نشده‌ایم.»
این مقام ارشد وزارت خارجه آمریکا تاکید کرد که هر گزارشی خلاف این نوشته او «کاملا اشتباه» است.
این اظهار نظر مقام ارشد آمریکایی ساعاتی پس از آن منتشر شد که نشریه پولیتیکو گزارش داد که اتحادیه اروپا در متن خود برای احیای برجام، برای ترغیب جمهوری اسلامی به پذیرش متن، پیشنهاد داده فشار بر سپاه پاسداران کاسته شود.
پولیتیکو که به گزیده‌ای از متن پیشنهادی اتحادیه اروپا دسترسی پیدا کرده نوشت بر اساس این متن، شهروندان غیرآمریکایی مجاز خواهند بود با نهادها و شرکت‌های ایرانی که با سپاه پاسداران «معاملات» دارند تجارت کنند، به شرط آن که خود آن نهادها یا شرکت‌ها تحت تحریم آمریکا نباشند.
این در حالی است که سپاه پاسداران اکنون تقریبا در همه عرصه‌های اقتصادی در ایران فعال است.
بر اساس گزارش پولیتیکو، در متن پیشنهادی اتحادیه اروپا آمده است: «افراد غیرآمریکایی که با افراد ایرانی که در فهرست تحریم‌های آمریکا نیستند، تجارت می‌کنند و همین طور افراد ایرانی که در معاملات جداگانه با افراد ایرانی مشمول تحریم‌ها «از جمله سپاه پاسداران، مقاماتش یا شرکت‌های تابعه و وابسته آن» هستند، صرفا به این دلیل در معرض تحریم‌ها قرار نخواهند گرفت.»
کاهش احتمالی فشار بر ایران بر سر فعالیت‌های اقتصادی سپاه پاسداران و روابطش با دیگر نهادهای دولتی و شرکت‌های خصوصی در ایران، در حالی است که پیشتر جمهوری اسلامی خواستار خروج نام سپاه از فهرست گروه‌های تروریستی طبقه‌بندی شده از سوی وزارت خارجه آمریکا شده بود، اما واشینگتن این درخواست جمهوری اسلامی را رد کرد.
پولیتیکو همچنین نوشت متن پیشنهادی اتحادیه اروپا راه را برای تهران در زمینه جلوگیری از بررسی بیشتر سایت‌های اتمی مشکوک خود هموار می‌کند.
در همین زمینه پیشتر وال استریت جورنال نیز در گزارشی نوشته بود که اتحادیه اروپا برای احیای این توافق «امتیاز چشمگیر» تازه‌ای به ایران داده است.
این روزنامه آمریکایی هم که به پیش‌نویس اتحادیه اروپا برای احیای برجام دسترسی پیدا کرده اضافه کرد که بر اساس این متن، اگر ایران درباره ذرات اورانیوم کشف شده در سایت‌های اعلام نشده خود به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی سریع پاسخ بدهد، شورای حکام آژانس پرونده این موضوع را خواهد بست.
وال استریت جورنال تاکید کرده بود که هرچند اتحادیه اروپا این پیشنهاد را با هماهنگی آمریکا و سه کشور اروپایی عضو برجام مطرح کرده، اما این پیشنهاد آژانس را به عنوان نهاد بین‌المللی مستقل برای نظارت بر پادمان‌های هسته‌ای در وضعیت دشواری قرار می‌دهد.
این در حالی است که رابرت مالی روز جمعه، ۲۱ مردادماه، در گفت‌وگو با پی‌بی‌اس در این زمینه گفت: «ما هیچ فشاری بر آژانس بین‌المللی انرژی اتمی برای بستن پرونده این مسائل باقی‌مانده وارد نمی‌کنیم.»
او افزود: «آنها زمانی بسته خواهد شد که ایران از نظر فنی پاسخ‌های معتبری را که آژانس خواسته ارائه کند. به محض این که آنها [مقام‌های جمهوری اسلامی] این کار را انجام دهند و به محض رضایت آژانس، ما راضی خواهیم بود، نه قبل از آن.»
اما محمد مرندی، مشاور تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای جمهوری اسلامی، روز پنج‌شنبه به باشگاه خبرنگاران جوان گفته بود که اختلاف با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید پیش از احیای توافق هسته‌ای موسوم به برجام حل شود و تهران هیچ پیشرفتی را بدون حل این معضل نمی‌پذیرد.
او این ادعا را مطرح کرد که اگر آژانس ابزاری را در اختیار آمریکایی‌ها قرار دهد، آنها هر زمان که بخواهند می‌توانند به ایران فشار بیاورند و توافق را زیر پا بگذارند.
آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر اساس نمونه‌برداری‌های محیطی که در ایران انجام داده، اعلام کرده که آثار اورانیوم را در سه مرکز غیر اتمی و اعلام نشده یافته و خواستار توضیح ایران در این باره شده است.
اما ایران در پاسخ به آژانس گفت، ذرات کشف شده اورانیوم در سه مکان اعلام نشده «احتمالا کار عوامل خارجی بوده است».
جمهوری اسلامی همواره گزارش‌ها از تلاش این کشور برای دستیابی به بمب اتمی را رد کرده، هرچند که به تازگی برخی مقام‌ها از «توانایی فنی» تهران برای ساخت چنین بمبی سخن گفته‌اند.
