چهار دهه بعد از انقلاب بهمن ۵۷ و استقرار حکومت جمهوری اسلامی در ایران، اعدام مخالفان، منتقدان و معترضان با اتهاماتی چون محاربه و افساد فیالارض، به یک رویه عادی تبدیل شده است. اعدامهایی که روند قضاییشان بر پایه قوانین خود جمهوری اسلامی هم ناتمام مانده و علیه متهمان و زندانیان نقض شده است.
بررسیهای رادیو فردا نشان میدهد که تنها در سه ماه گذشته، اعتراضات به جان باختن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، بیش از ۱۸ پرونده محاربه و فساد فیالارض علیه معترضان تشکیل شده که در این پروندهها بیش از ۴۴ معترض، به محاربه، فساد فیالارض و مقابله با حکومت متهم یا به اعدام محکوم شدهاند.
بولتن خبرگزاری حکومتی فارس که در جریان هک این خبرگزاری نزدیک به سپاه، از سوی گروه هکری بلکریوارد منتشر شد اما میگوید که قوه قضائیه برای ۸۰ متهم بازداشت شده در جریان اعتراضات سراسری، کیفرخواست محاربه صادر کرده است.
براساس بررسیهای رادیو فردا، تاکنون حداقل ۱۴ معترض از سوی ۶ شعبه دادگاه انقلاب در تهران، کرج، مشهد و زاهدان به اعدام محکوم شدهاند. حکم اعدام دو تن از آنها اجرا شده و حکم اعدام یک نفر هم در مرحله اعاده دادرسی نقض شده است.
شعبه اول دادگاه انقلاب استان البرز، قاضی سیدموسی آصفالحسینی، حکم اعدام ۵ معترض را صادر کرده است. شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران، قاضی صلواتی برای ۴ معترض حکم اعدام صادر کرده و شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران قاضی عموزاد، شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب تهران قاضی مظلوم ، شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب تهران قاضی افشاری، شعبه ۴ دادگاه انقلاب مشهد قاضی سیدهادی منصوری و دادگاه شهید نوری زاهدان هر کدام برای یک معترض حکم اعدام صادر کردهاند.
آنچه در همه این پروندهها مشترک است عدم دسترسی به وکیل اختیاری در جریان دادرسی و محاکمه، صدور کیفرخواست بر مبنای اعترافات اجباری و عدم رعایت آئین دادرسی قضایی حتی براساس قوانین خود جمهوری اسلامی است.
معترضانی که اعدام شدند
محسن شکاری و مجیدرضا رهنورد، دو تن از بازداشت شدگان در جریان اعتراضات اخیر بودند که خانوادههایشان، برخلاف تشریفات آیین دادرسی، هیچ اطلاعی از زمان اعدام نداشتند و مراحل دادرسی در خصوص پرونده آنها از جمله تقاضای اعاده دادرسی و اعمال ماده ۴۷۷ در پرونده، به پایان نرسیده بود.
محسن شکاری ۲۳ ساله، تنها ۷۵ روز از زمان بازداشت در حالی اعدام شد که در جریان دادرسی و محاکمه در شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران توسط قاضی صلواتی، به وکیل اختیاری دسترسی نداشت. از دادگاه او یک گزارش رسمی توسط خبرگزاری میزان، وابسته به قوه قضائیه و ویدئویی تقطیعشده به همراه دو ویدئو از اعترافات اجباری او در حالی منتشر شد که در یکی از این ویدئوها، گونه راست او زخمی بود.
پرونده محسن شکاری در قوه قضائیه با عنوان «پرونده اغتشاشگر خیابان ستارخان» در حالی با اعدام او در ۱۷ آذر ماه، بسته شد که به ادعای خبرگزاری قوه قضاییه، آقای شکاری در روز سوم مهرماه به اتهام «کشیدن سلاح [قمه] به قصد جان و ایجاد رعب و وحشت و سلب آزادی و امنیت مردم و همچنین جرح عمدی با سلاح سرد به مامور بسیج حین انجام وظیفه و مسدود کردن خیابان ستارخان تهران و اخلال در نظم و امنیت جامعه» به اعدام محکوم شده بود.
مجیدرضا رهنورد ۲۳ ساله هم در پرونده «قتل دانیال رضازاده و حسین زینالزاده» در مشهد در شرایطی مشابه محسن شکاری، اعدام شد. او ۲۱ آذر ماه، تنها ۲۳ روز پس از بازداشت و ۱۳ روز پس از صدور حکم از سوی شعبه ۴ دادگاه انقلاب مشهد قاضی سیدهادی منصوری، اعدام شد. از دادگاه آقای رهنورد هم تنها ویدئویی تقطیع شده علیه او منتشر شده است.
قوه قضائیه جمهوری اسلامی، بازداشت، محاکمه و مجازات در ظرف چند روز را نشانه اقتدار خود، عنوان میکند.
معترضانی که به اعدام محکوم شدهاند
پنج تن از بازداشت شدگان ۱۲ آبان در کرج، در مراسم چهلم حدیث نجفی، از جانباختگان اعتراضات اخیر، توسط شعبه اول دادگاه انقلاب استان البرز، قاضی سیدموسی آصفالحسینی، به فساد فیالارض متهم و در سه جلسه دادگاه ظرف شش روز، به اعدام محکوم شدهاند.
حمید قرهحسنلو، محمدمهدی کرمی، سیدمحمد حسینی، رضا آریا و حسین محمدی، این پنج نفر هستند که در «پرونده شهادت شهید عجمیان»، تحت شکنجه و محروم از وکیل انتخابی، مجبور به اعتراف اجباری شدهاند.
پرنده آنها در مرحله رسیدگی در دیوان عالی کشور است.
حسن قرهحسنلو، برادر حمید قرهحسنلو، رادیولوژیست ۵۳ ساله، به رادیو فردا گفته است که فرزانه قرهحسنلو،همسر برادرش که در این پرونده به ۲۵ سال زندان انفرادی محکوم شده، تحت شکنجههای شدید و پس از تهدید به اینکه پسر دانشجویش را بازداشت و شکنجه میکنند علیه حمید قرهحسنلو اعتراف دروغ کرده است.
او گفته است که برادرش هیچ نقشی در کشته شدن بسیجی عجمیان نداشته و بر اثر شکنجههای شدید در بیمارستان بستری است و بیش از سه بار جراحی کرده است.
برادر حمید قرهحسنلو به رادیو فردا گفته است که برادرش از وکیل انتخابی محروم بوده و وکیل تسخیری او در دادگاه علیه او حرف زده است.
محمدحسین آقاسی، وکیل تعیینی خانواده محمدمهدی کرمی برای دفاع از او هم اعلام کرده است که محاکمه و مجازات موکل او بدون حضور وکیل صورت گرفته و دادگاه وکالتنامه او را نپذیرفته است.
ماشالله کرمی، پدر محمدمهدی کرمی، قهرمان کاراته و ۲۲ ساله به روزنامه اعتماد گفته است که وکیل تسخیری پاسخ خانواده او را نمیدهد: «به ما گفتند میتوانید به حکم اعتراض کنید. یک هفته است به وکیلی که قوه قضاییه تعیین کرده، زنگ میزنم، حتی جوابم را نمیدهد. این آقای وکیل حتی حاضر نشد، آدرس دفتر خود را به من بدهد.»
پیشتر اکانت «۱۵۰۰ تصویر» از آزار جسمی و روانی «شدید» آقای کرمی توسط مأموران حکومتی در طول بازداشت خبر داده بود.
محمدمهدی کرمی به خانواده خود گفته است: «هنگام بازداشت او را طوری کتک زدهاند که بیهوش شده بود و نیروهای حکومتی فکر کردند که او مُرده و «جنازهاش» را اطراف دادگاه نظرآباد انداختند، اما موقع ترک آنجا متوجه شدند که هنوز زنده است».
او در ادامه از آزارهای جنسی ماموران حکومتی در طول بازداشت خبر داده و گفته است که آنها «هر روز اندامتناسلیاش را لمس و تهدید میکنند که به او تجاوز خواهند کرد».
علی شریفزاده اردکانی، وکیل انتخابی سیدمحمد حسینی، دیگر متهم این پرونده هم از ملاقاتی که سرانجام توانسته است با موکل خود در زندان کرج داشته باشد، خبر داده و اعلام کرده است که او در بازداشت تحت شکنجه قرار گرفته است.
آقای شریفزاده تاکید کرده است که اقرارهای سیدمحمد حسینی «تحت شکنجه بوده و هیچ وجاهت قانونی ندارد».
او پیشتر خبر داده بود که شعبه اول دادگاه انقلاب کرج، برخلاف قانون آیین دادرسی کیفری، اجازه تتظیم وکالتنامه ومطالعه پرونده موکلش را به او نمی دهد.
نام حسین محمدی، بازیگر تئاتر و ۲۶ ساله، دیگر متهم این پرونده و محکوم به اعدام است که نامش به عنوان متهم در سومین جلسه دادگاه مطرح شد. پیش از این جلسه، صحبتی از حضور او به عنوان متهم در این پرونده نبود و نامش به شکل ناگهانی و بدون توضیحی به جمع متهمان این پرونده اضافه شد.
رضا آریا، ۴۳ ساله دیگر متهم این پرونده است که به فساد فیالارض متهم و محکوم به اعدام شده است. آقای آریا از دسترسی به وکیل انتخابی محروم بوده و در شرایطی مشابه دیگر متهمان این پرونده به اعدام محکوم شده است.
سهند نورمحمدزاده ، ۲۶ ساله و قهرمان پرورش اندام، در پرونده «مسدودسازی خیابان اشرفی اصفهانی» از سوی شعبه ۲۹ دادگاه انقلاب تهران، قاضی مظلوم، با اتهام «تلاش برای کندن گاردریل و آتش زدن سطل آشغال» به محاربه متهم و به اعدام محکوم شده است.
او که در اعتراض به اتهام منتسب شده و حکم صادر شده در زندان تهران بزرگ در اعتصاب غذا به سر میبرد، می گوید که از ۱۲ مهر که به دلیل حضور در اعتراضات در مقابل مرکز خرید تیراژه در بزرگراه اشرفی اصفهانی، بازداشت شد تا ۱۲ آذر که حکم اعدام با اتهام محاربه به او ابلاغ شد، سه بار او را «اعدام مصنوعی» کردهاند.
سهند نورمحمدزاده در یک فایل صوتی از زندان، از سه بار اعدام مصنوعی گفته است، از اینکه معنی محاربه و مجازات آن را، وقتی به بند عمومی منتقل شده از سایر زندانیان شنیده، بر اثر فشار بازجو و قاضی کشیک، وادار به امضا کردن برگههایی شده که نخوانده بود و اینکه پیش از دادگاه، با دادستان ملاقات کرده و دادستان گفته است «این از قیافهاش معلوم است چه کرده، این را اعدامش کنید.»
حامد احمدی، وکیل تسخیری سهند نورمحمدزاده،گفته است که او کندن نرده و آتش زدن سطل زباله را رد کرده و «در تمام مراحل دادرسی به صراحت اقدامات خود با هدف مقابله با نظام را انکار کرده، ضمن اینکه پس از آغاز تجمع به محل آن رسیده که از این نظر نقش لیدر بودن او زیر سوال میرود».
روزنامه شرق درباره «فیلم» مورد استناد دادگاه انقلاب برای صدور حکم اعدام این جوان معترض نوشت: «صداوسیما و برخی رسانههای دیگر، فیلمی را از سهند نورمحمدزاده پخش کردند که او در آن نه اقدام به آتش زدن سطل زباله میکند و نه عمل دیگری را مرتکب میشود که بتوان از آن به عنوان محاربه یاد کرد.»
پرونده سهند نورمحمدزاده در شعبه ۳۹ دیوان عالی کشور است.
محمد قبادلو، ۲۲ ساله، در پرونده «زیرگرفتن عمدی مأموران انتظامی» از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب، قاضی صلواتی، به فساد فی الارض متهم و به اعدام محکوم شده است.
قوه قضاییه ادعا میکند که محمد قبادلو «از طریق زیر گرفتن مأموران با خودرو سواری پیکان» در رباط کریم عامل «قتل یک مأمور به نام فرید کرمپور و مجروح شدن ۵ مأمور پلیس شده» است.
مهدخت دامغانپور و امیر رئیسیان، وکلای انتخابی خانواده او هستند که اجازه ورود به پرونده پیدا نکردند و معصومه احمدی، مادر محمد قبادلو از عزل آنها از سوی دادگاه انقلاب خبر داد.
امیر رئیسیان در رشته توئیتی، ایرادات حقوقی و قانونی دادگاه محمد قبادلو را تشریح کرده و اتهامات منتسب به او را رد کرده است.
او علاوه بر برخی مدارک پزشکی مربوط به مأمور فوتشده، ویدئویی را از سخنرانی مراسم رسمی تشییع وی منتشر کرده که در آن، روایت کشته شدن این مأمور با آنچه در پرونده محمد قبادلو ذکر شده است، تناقض دارد.
آقای رئیسیان همچنین با انتشار تصویر یک نامه قضایی که در آن بر «رسیدگی به قید فوریت» و پیگیری برای «تسریع در صدور حکم بدوی و تجدیدنظر» در این پرونده تأکید شده، نوشته است شاید دلیل این همه شتاب در محاکمه بدون حضور وکیل «این مکاتبه باشد که تکلیف را از ابتدا تا انتهای پرونده مشخص کرده» و «بهمنزله این است که نتیجه تحقیقات مقدماتی دادسرا پیشاپیش مشخص است».
محمد بروغنی، ۱۹ ساله در «پرونده حمله به فرمانداری پاکدشت» از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب، قاضی صلواتی به محاربه متهم و محکوم به اعدام شده است.
او متهم به لیدری اعتراضات در پاکدشت و «کشیدن سلاح سرد قمه، حمله به فرمانداری پاکدشت، آتش کشیدن فرمانداری و حمله به مأمور دولت حین انجام وظیفه» شده است. آقای بروغنی در دادگاه از حق داشتن وکیل انتخابی محروم بوده است.
سامان صیدی، هنرمند و رپر کرد که با اسم سامان یاسین معروف است دیگر بازداشت شده اعتراضات است که به اتهام «محاربه از طریق کشیدن سلاح کلت کمری و شلیک سه عدد تیر هوایی به اجتماع و تبانی بهقصد اقدام علیه امنیت کشور» از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران، قاضی صلواتی، به اعدام محکوم شده است.
محمد اسماعیلبیگی، وکیل انتخابی او اعلام کرده است که اجازه مطالعه پرونده را نیافته و اطلاعات او از فیلم های پخش شده توسط صداوسیما و حکمی است که به وکیل تسخیری ابلاغ شده است.
به گفته او، سامان صیدی در صحنهای از تظاهرات دستگیر نشده و نکته بسیار مهم دیگر که در پرونده وجود دارد این است که سامان حتی یک خراش به یک انسان نینداخته است؛ نه در فیلم، نه در پرونده و نه در حکمش هیچ اقدامی علیه جان مردم و ماموران انجام نداده است.
مادر سامان صیدی در ویدئویی اعلام کرده است که وکیل پسرش را عزل کرده و به او حکم اعدام دادهاند. او پرسیده است که کجای دنیا دیدهاید به خاطر یک سطل آشغال، جان عزیزی را بگیرند؟
منوچهر مهماننواز در « پرونده آتش زدن بخشداری قرچک» از سوی شعبه ۲۸ دادگاه انقلاب تهران، قاضی عموزاد، به اعدام محکوم شده است.
در جلسه محاکمه آقای مهماننواز و پیش از آنکه حکمی صادر شود، براساس گزارشهای رسمی منتشر شده در رسانههای نزدیک به حکومت، نماینده دادستان خواستار انجام مجازات در «محل وقوع جرم» شده است.
منوچهر مهماننواز همه اتهامات منتسب را در جلسه دادگاه رد کرده است. او محاربه متهم شده بود اما به گفته قاضی عموزاد در جلسه دادگاه، اتهام او در کیفرخواست از محاربه به «مقابله با حکومت با مجازات محاربه» تغییر داده شده است.
آقای مهماننواز هم همچون دیگر بازداشتشدگان و متهمان به محاربه از داشتن وکیل اختیاری محروم بوده است.
شعیب میربلوچزهی ریگی، ۱۸ ساله، از معترضان در زاهدان است که از ۱۳ مهرماه در بازداشت به سر میبرد و در دادگاه شهید نوری زاهدان، به اتهام افساد فیالارض به اعدام محکوم شده است.
وبسایت حالوش گزارش داده است که آقای میربلوچزهی، در بازداشتگاه اطلاعات زاهدان به شدت تحت شکنجه قرار گرفته و برون حق داشتن وکیل و اطلاع خانواده، در دادگاه، محاکمه شده و حکم اعدام گرفته است.
ماهان صدرات مرنی، ۲۳ ساله ، دیگر معترضی است که به «محاربه از طریق کشیدن سلاح سرد و جرح عمدی شاکی با چاقو» متهم و از سوی شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب، قاضی افشاری، به اعدام محکوم شده است. حکم اعدام در دیوان عالی کشور تایید و به اجرای احکام فرستاده شده بود اما درخواست اعاده دادرسی او پذیرفته شد و دیوان عالی کشور با نقض حکم اعدام، پرونده را برای بررسی مجدد به شعبه همعرض فرستاد.
محمدرضا قنبرطلب، یکی از شاکیان خصوصی ماهان صدرات، اعلام کرده بود که همه شاکیان این پرونده از شکایت خود گذشته و اعلام رضایت کردهاند.
معترضانی که در خطر صدور حکم اعدام هستند
بیش از ۳۰ معترض در شهرهای مختلف ایران، از تهران تا کرج ، مشهد، زاهدان، ارومیه، کامیاران، لنگرود، ساری و اصفهان، در دادگاههای انقلاب و بدون برخورداری از وکیل انتخابی و حقوق قانونی و شهروندی با اتهام محاربه و یا فساد فیالارض و مقابله با حکومت مواجه شدهاند که در قوانین جمهوری اسلامی، مجازات اعدام را به دنبال دارد.
پوریا جواهری یکی از این معترضان است که به گفته خانوادهاش، از سوی دادسرای عمومی و انقلاب کامیاران به محاربه متهم شده است. شبکه حقوق بشر کردستان گزارش داده است که آقای جواهری ۸ آذر پس از احضار به اداره اطلاعات کامیاران بازداشت شده و از زمان بازداشت تا کنون تنها یک بار موفق به تماس کوتاه تلفنی با خانوادهاش شده است.
او در این تماس تلفنی از نگهداری خود در یک بازداشتگاه امنیتی در سنندج خبر داده و گفته که در حین بازجویی در اثر شکنجه یکی از دندههای قفسه سینه وی شکسته شده است. پس از صحبتهای این شهروند در خصوص شکنجه، بازجویان امنیتی مانع از ادامه مکالمه او با خانوادهاش شدهاند.
براساس آنچه که تاکنون از گزارشهای رسمی رسانههای حکومتی از جلسات محاکمه معترضان منتشر شده، ابوالفضل مهری، از سوی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران، قاضی صلواتی، متهم به «مقابله با حکومت اسلامی از طریق ایجاد حریق در وسیله مورد استفاده عمومی بهمنظور اخلال در نظم و امنیت کشور» شده است.
شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران، قاضی صلواتی، همچنین سعید شیرازی را به «افساد فیالارض از طریق تحریک و تشویق گسترده مردم به ارتکاب جرایم علیه امنیت کشور و اخلال شدید در نظم» متهم شده است.
محسن رضازاده قراقلو دیگر معترضی است که از سوی همین شعبه، یعنی شعبه ۱۵ دادگاه انقلاب تهران، قاضی صلواتی، به «محاربه از طریق مشارکت در ایجاد حریق در وسیله مورد استفاده عمومی به منظور اخلال در نظم و امنیت عمومی، اجتماعی» متهم شده است.
توماج صالحی، هنرمند و خواننده رپر به گفته اسدالله جعفری، رئیس دادگستری اصفهان به «افساد فیالارض» متهم شده است. پرونده او در شعبه اول دادگاه انقلاب اصفهان، قاضی براتی است. امیر رئیسیان، وکیل توماج صالحی اعلام کرده است که وقت دادگاه او تعیین نشده است.
تاکنون دو بار اعترافات اجباری توماج صالحی از سوی صدا و سیما و رسانههای حکومتی پخش شده است که در تصاویر پخش شده آثار ضرب و جرح و شکنجه، مهشود بوده است. اقبال اقبالی، دایی توماج صالحی، به رادیو فردا گفته است که این خواننده در زمان بازداشت تحت شکنجه قرار گرفته است.
امیرنصر آزادانی، سهیل جهانگیری، سعید یعقوبی و صالح میرهاشمی، ۴ معترضی هستند که در «پرونده ۲۵ آبان اصفهان» به قتل سه مأمور حکومتی؛ محسن حمیدی و محمد حسین کریمی از بسیجیان مدافع امنیت و سرهنگ اسماعیل چراغی از ماموران فراجا، در جریان سرکوب اعتراضات این شهر متهم شدهاند.
اسدالله جعفری، رئیس دادگستری اصفهان، اتهام امیرنصر آزادانی، بازیکن سابق تیم فوتبال تراکتورسازی را در این پرونده، «بغی» و «معاونت در محاربه» اعلام کرده است.
سهیل جهانگیری، سعید یعقوبی و صالح میرهاشمی در همین پرونده به محاربه متهم شدهاند.
پرونده این چهار نفر در شعبه اول دادگاه انقلاب اصفهان، به ریاست قاضی براتی است.
در «پرونده اکباتان» پنج نفر به اتهام قتل یک «طلبه بسیجی»، آرمان علیوردی بازداشت شدهاند و اعترافات اجباری آنها از صدا و سیما پخش شده است.
میلاد آرمون یکی از این پنجنفر است که علیرغم تلاش فرمانده انتظامی برای متهم کردن او به استفاده از چاقو، با چشمانی بسته، چندبار مقابل دوربین تکرار کرد که نقشی در قتل آرمان علی وردی نداشته است.
روز یکشنبه ۲۷ آذر، بازداشت شدگان این پرونده، با لباس زندان به شهرک اکباتان برده شدند و رسانههای حکومتی از «بازسازی صحنه قتل» نوشتند. در عکس های منتشر شده یک زن هم حضور دارد که هویت او مشخص نیست.
میلاد آرمون در این پرونده به محاربه متهم شده اما تاکنون هویت و اتهامات بازداشتشدگان این پرونده به صورت رسمی اعلام نشده است.
علی (ماکان) داوری، ۱۹ ساله،دیگر معترضی است که به محاربه متهم شده است. پرونده او در دادگاه شعبه ۳ انقلاب لنگرود است و از ۱۸ مهر در بازداشت و در زندان لنگرود زندانی است.
آقای داوری متهم به محاربه از طریق مجروح کردن یکی از نیروهای لباس شخصی شده است.
به گفته منابع رادیو فردا، علی داوری تنها به دلیل کمک به دختری که از سوی چند مامور لباس شخصی مورد ضرب و جرح قرار گرفته بود بازداشت و به محاربه متهم شده است.
مژگان کاوسی دیگر بازداشت شده اعتراضات اخیر است که به افساد فیالارض متهم شده است. دادگاه او که ۳۱ شهریور در نوشهر بازداشت شده ۲۹ آذر در شعبه اول بازپرسی دادگاه انقلاب ساری برگزار شده است.
هنوز حکم پرونده خانم کاوسی اعلام نشده است.
پرهام پروری، ۲۵ ساله و قهرمان شنا که ۱۱ مهر در جریان اعتراضات در تهران بازداشت شده دیگر معترضی است که به «محاربه» متهم شده است.
مظهر پرورى، پدر پرهام، پیش از این در یک پیام ويدئويى اعلام کرده بود، فرزندش که مهندس است و در شرکتی در تهران شاغل بوده، در زمان بازگشت از محل کارش به خانه توسط نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی مورد ضرب و شتم قرار گرفت و بازداشت شد و محاربه، سزاوار او نیست.
رامین صفرنیا، وکیل پرهام پروری، روز جمعه، ۲۵ آذر، در توئیتی اعلام کرده است که موکل او در آخرین تماس با پدرش اعلام کرده که اتهام محاربه «فعلاً» از پرونده برداشته شده و هنوز جلب دادرسی و کیفرخواست صادر نشده است.
با این حال سروه سوزنی، مادر پرهام در اینستاگرام خود اعلام کرده است که برداشته شدن اتهام محاربه، قطعی نیست.
ابراهیم ریگی، ۲۴ ساله، دیگر معترضی است که به محاربه و همچنین فساد فیالارض متهم شده است. براساس گزارش کمپین فعالان بلوچ، او ۲۱ مهر به همراه خانواده از بیمارستان تامین اجتماعی در حال بازگشت به منزل بوده که توسط نیروهای نظامی بازداشت شده است.
جزئیات اتهامات و پرونده ابراهیم ریگی تاکنون منتشر نشده است.
فرزاد و فرهاد طهزاده، هژار حمیدی، هیمن شاهی، فریاد حمزهشور، رضا اسلامدوست، شهرام معروف مولا ، کامران شاهپروانه و ایوب آغلیانی، ۹ معترض در اشنویه هستند که به گفته شبکه حقوق بشر کردستان به محاربه متهم شدهاند. پروندههای آنها در دادگاه انقلاب ارومیه است.
هیچ آمار دقیقی از تعداد کسانی که با اتهامهای محاربه و فساد فیالارض در جریان اعتراضات اخیر بازداشت شدهاند و یا با همین اتهامات در ۴۴ سال گذشته توسط جمهوری اسلامی اعدام شدهاند، وجود ندارد. اعدامها اما همچنان ادامه دارند.